Πηγή: wsws, μετάφραση: Θ.Ν.
Πέντε Μικρονήσιοι ηγέτες ανακοίνωσαν ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα συμμετάσχει πιθανότατα στη Σύνοδο Κορυφής του Φόρουμ των Νησιών του Ειρηνικού (PIF) στα Νησιά Κουκ αργότερα εντός του έτους. Το Φόρουμ αποτελείται από 18 χώρες και εδαφικές περιοχές και αποτελεί το σημαντικότερο οργανισμό ηγεσιών του Ειρηνικού.
Η Ουάσινγκτον εντείνει την υψηλόβαθμη διπλωματική της επίθεση κατά της Κίνας σε όλο τον Ινδο-Ειρηνικό. Ο Μπάιντεν αναμένεται να ταξιδέψει στην Αυστραλία για να συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής της ομάδας Quad, που αποτελείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ινδία, την Αυστραλία και την Ιαπωνία τον Μάιο, μετά τη σύνοδο των G7 στην Ιαπωνία.
Ενώ ο Λευκός Οίκος δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει την επίσκεψη στον Ειρηνικό, οι ηγέτες των συμμαχικών με τις ΗΠΑ κρατών της Μικρονησίας -Κιριμπάτι, Παλάου, Ναούρου, Νήσοι Μάρσαλ και Ομόσπονδες Πολιτείες της Μικρονησίας (FSΜ) – εξέδωσαν ανακοίνωση στις 13 Φεβρουαρίου, στην οποία ανέφεραν ότι συζήτησαν την «αξία μιας επίσκεψης του Προέδρου των ΗΠΑ Τζόζεφ Ρ. Μπάιντεν Τζούνιορ στον Ειρηνικό κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον».
Ο πρόεδρος των FSM Ντέιβιντ Πανουέλο δήλωσε ότι τα έθνη της Μικρονησίας προσκάλεσαν τον Μπάιντεν να έρθει «και να συνεργαστεί με τους ηγέτες του Ειρηνικού», προσθέτοντας ότι «υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μια τέτοια συνάντηση να πραγματοποιηθεί τους επόμενους μήνες». Η ανακοίνωση ήρθε πριν από την ιδιαίτερη συνάντηση των ηγετών του PIF που έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στα νησιά Φίτζι την επόμενη εβδομάδα.
Tο γκρουπ των Μικρονήσιων αποχώρησαν για λίγο από το PIF το 2021, φαινομενικά σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την επιλογή του Χένρι Πούνα των Νήσων Κουκ ως νέου γενικού γραμματέα. Ωστόσο, εμπλέκονταν γεωστρατηγικοί ανταγωνισμοί που τροφοδοτούνταν από τις ΗΠΑ.
Το Παλάου, οι FSM και οι Νήσοι Μάρσαλ είναι στενά συνδεδεμένες με την Ουάσινγκτον με νεοαποικιακά σύμφωνα «ελεύθερης ένωσης». Το Παλάου, το Ναούρου, οι Νήσοι Μάρσαλ και το Τουβαλού είναι τα μόνα κράτη του Ειρηνικού που διατηρούν σχέσεις με την Ταϊβάν, αφού οι Νήσοι Σολομώντα και το Κιριμπάτι μεταστράφηκαν σε διπλωματικούς δεσμούς με το Πεκίνο το 2019.
Καθώς η κυβέρνηση του Κιριμπάτι πλησίαζε την Κίνα, στελέχη της αντιπολίτευσης στη χώρα κατηγόρησαν τους Κινέζους διπλωμάτες ότι ενθάρρυναν τον πρόεδρο Τανέτι Μααμάου να αποσχιστεί από το PIF, κάτι που αρνήθηκε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών. Το Κιριμπάτι συμφώνησε τελικά να επανενταχθεί στο Φόρουμ τον περασμένο μήνα μετά από επίσκεψη του πρόσφατα εκλεγμένου πρωθυπουργού των Φίτζι, Σιτιβένι Ραμπούκα.
Η Μικρονησία είναι απαραίτητη για τη στρατιωτικοποίηση του Βόρειου Ειρηνικού από τις ΗΠΑ. Οι Νήσοι Μάρσαλ φιλοξενούν ένα πεδίο δοκιμών πυραύλων κρίσιμης σημασίας για τις διαστημικές και πυραυλικές αμυντικές δυνατότητες των ΗΠΑ. Το Παλάου έχει οριστεί από το Πεντάγωνο ως τόπος εγκατάστασης μιας νέας στρατιωτικής βάσης και ενός συστήματος τακτικών ραντάρ αξίας 197 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια σημαντική επέκταση της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ στο Τινιάν στις Βόρειες Μαριάνες Νήσους.
Το ολοένα και πιο δυναμικό μπλοκ των Μικρονήσιων έχει δηλώσει ότι θα παραστεί στην επικείμενη συνάντηση των ηγετών του PIF στα νησιά Φίτζι, » εξοπλισμένο με αιτήματα» προκειμένου «να δοθεί ένα τέλος στα ζητήματα που επηρεάζουν την περιφερειακή ενότητα». Ο Πανουέλο δήλωσε ότι το Φόρουμ είναι «τώρα πλήρως ενωμένο ως οικογένεια και δεν θα διασπαστεί ποτέ ξανά».
Η πρόσκληση που απηύθυναν οι Μικρονήσιοι στον Μπάιντεν αποτελεί σημαντική κλιμάκωση της εμπλοκής της Ουάσινγκτον στην περιοχή. Μια προσωπική επίσκεψη θα ήταν η πρώτη από εν ενεργεία πρόεδρο των ΗΠΑ και ένα σημαντικό βήμα στην άμεση παρουσία των ΗΠΑ στον νοτιοδυτικό Ειρηνικό. Μετά τις παρεμβάσεις σε διαδικτυακές συναντήσεις πέρυσι του Μπάιντεν και της αντιπροέδρου Χάρις, το PIF έχει αναλάβει ρόλο κλειδί στην αντιπαράθεση των ΗΠΑ με την Κίνα σε ολόκληρη την περιοχή.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι ΗΠΑ θεωρούσαν τον Ειρηνικό ως «λίμνη της Αμερικής», με την αποικιακή εποπτεία να έχει ανατεθεί σε μεγάλο βαθμό στους τοπικούς ιμπεριαλιστές συμμάχους τους, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Καθώς ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έχει εντείνει τις προετοιμασίες του για πόλεμο με την Κίνα κατά την τελευταία δεκαετία, παρεμβαίνει όλο και περισσότερο απευθείας στις υποθέσεις των νησιωτικών κρατών του Ειρηνικού.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Μπάιντεν συγκάλεσε σύνοδο κορυφής με τους ηγέτες του Ειρηνικού στην Ουάσινγκτον και προώθησε μια συμφωνία «εταιρικής σχέσης» που αποσκοπούσε στην υπονόμευση της επιρροής του Πεκίνου. Πραγματοποιήθηκε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ και ήταν η πρώτη συνάντηση αυτού του είδους. Υπό την εποπτεία του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, συμμετείχαν 14 ηγέτες του Ειρηνικού με παρατηρητές από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Η μόνη απουσία ήταν το Κιριμπάτι, το οποίο είχε παρακάμψει μια συνάντηση του PIF στα Φίτζι τον Ιούλιο.
Μεταξύ των μέτρων που ανακοινώθηκαν, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα αναγνωρίσουν ως κυρίαρχα κράτη τις περιοχές-«βασίλειο» της Νέας Ζηλανδίας, τις Νήσους Κουκ και τη Νιούε. Και οι δύο αυτοδιοικούνται, αλλά η Νέα Ζηλανδία παρέχει αποικιακή εποπτεία, μεταξύ άλλων σε θέματα εξωτερικών υποθέσεων, άμυνας και πολιτικής ασφάλειας. Και τα δύο εδάφη έχουν ανεξάρτητες διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα και η επίσημη αναγνώριση της «κυριαρχίας» τους από τις ΗΠΑ προμηνύει πιο άμεση εμπλοκή, συμπεριλαμβανομένης της προαναγγελθείσας επίσκεψης του Μπάιντεν.
Σημαντικές προσπάθειες έχουν καταβληθεί για την εδραίωση του Φόρουμ. Μια περιφερειακή συμφωνία, η Συμφωνία της Σούβα, καταρτίστηκε για να ανοίξει το δρόμο για την επίσημη επανένταξη του Κιριμπάτι. Η συμφωνία δίνει στη Μικρονησία το δικαίωμα να επιλέξει τον επόμενο γενικό γραμματέα του PIF, με τους ηγέτες των Μικρονησιών να δηλώνουν ότι ο υποψήφιός τους θα προέρχεται από το Ναούρου. Το Κιριμπάτι θα λάβει το δικαίωμα να φιλοξενήσει ένα νέο υποπεριφερειακό γραφείο του PIF, ενώ οι Νήσοι Μάρσαλ θα προτείνουν τον υποψήφιο για τη θέση του Επιτρόπου του Ειρηνικού Ωκεανού.
Η Καμπέρα ήταν πίσω από την επίσκεψη του Ραμπούκα στο Μααμάου του Κιριμπάτι, παρέχοντας ένα αεροσκάφος της αυστραλιανής πολεμικής αεροπορίας για το ταξίδι. Η συμμετοχή του ήταν ένα μήνυμα ότι τα νησιά Φίτζι θα διατηρήσουν τον κεντρικό ρόλο που διαδραμάτισε ο πρώην πρωθυπουργός Φρανκ Μπαϊνιμαράμα ως πρόεδρος του PIF. Ο Ραμπούκα ακύρωσε πρόσφατα μια συμφωνία εκπαίδευσης και ανταλλαγής αστυνομικών με την Κίνα, προτού γράψει στο Twitter: «Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία παραμένουν βασικοί στρατηγικοί εταίροι. Θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε τη σχέση μας με την αμερικάνικη πρεσβεία στη Σούβα, ενώ θα συνεχίσουμε τη συνεργασία με την Κίνα».
Η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας Πένι Ουόνγκ ταξιδεύει ξανά στον Ειρηνικό την επόμενη εβδομάδα και αναμένεται να επισκεφθεί το Κιριμπάτι για να ενισχύσει τους διμερείς δεσμούς της Αυστραλίας. Η Ουόνγκ έχει πραγματοποιήσει πολλαπλά ταξίδια στον Ειρηνικό τον τελευταίο χρόνο, επιβάλλοντας τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα της Καμπέρα μετά τη συμφωνία ασφαλείας των Νήσων Σολομώντα με την Κίνα, η οποία προκάλεσε απειλές για αμερικανοκίνητη επιχείρηση αλλαγής καθεστώτος σε περίπτωση που η Κίνα δημιουργήσει στρατιωτική βάση.
Ο Ειρηνικός, ένα αιματηρό θέατρο συγκρούσεων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελεί όλο και περισσότερο αρένα ιμπεριαλιστικής ίντριγκας και μανούβρας. Την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος της Γαλλικής Πολυνησίας Εντουάρ Φριτς ενέκρινε τη στρατηγική επέκτασης της παρουσίας της Γαλλίας. Με την άνοδο της δύναμης του PIF, είπε, ήταν σκόπιμο για τη Γαλλία να συνεργαστεί με τη Γαλλική Πολυνησία, η οποία, όπως δήλωσε, είναι ένα μέλος του Φόρουμ που » είναι εξοικειωμένη με τον Δρόμο του Ειρηνικού».
Το 2018 ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν εισήγαγε μια πολιτική οικοδόμησης ενός «άξονα» από το Παρίσι έως την Ταϊτή για να αντιμετωπιστεί η επιρροή της Κίνας. Η στρατηγική του Μακρόν στηρίχθηκε στην ιδιότητα της Γαλλίας ως δύναμης του Ειρηνικού, λόγω του ελέγχου της Νέας Καληδονίας, των νήσων Ουαλίς και Φουτούνα και της Γαλλικής Πολυνησίας, καθώς και των γαλλικών αποικιακών κτήσεων στον Ινδικό Ωκεανό.
Σε πρόσφατη έκθεση επιτροπής της γαλλικής Γερουσίας, ωστόσο, εκφράζεται ανησυχία ότι «οι φιλοδοξίες της Γαλλίας να είναι μια εξισορροπητική δύναμη δεν συνάδουν με το πραγματικό μας βάρος, γεγονός που τελικά εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ίδια την αξιοπιστία της στρατηγικής μας». Η έκθεση διαπίστωνε ότι η ικανότητα του γαλλικού στρατού ήταν ιδιαίτερα ασθενής «λόγω της χρόνιας έλλειψης εξοπλισμού» για τις Ένοπλες Δυνάμεις τόσο της Νέας Καληδονίας όσο και της Γαλλικής Πολυνησίας.
Η κυβέρνηση του Εργατικού Κόμματος της Αυστραλίας υπό τον πρωθυπουργό Άντονι Αλμπανέζε προσπαθεί εν τω μεταξύ να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τη Γαλλία έπειτα από τη διακοπή των σχέσεων μετά την απόρριψη από την προηγούμενη κυβέρνηση Μόρισον μιας συμφωνίας για γαλλικά υποβρύχια ύψους 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Αυστραλία θα εφοδιαστεί αντ’ αυτού με πυρηνικά επιθετικά υποβρύχια στο πλαίσιο του συμφώνου AUKUS με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία.
Τον Ιανουάριο, σε συνάντηση των υπουργών Άμυνας και Εξωτερικών Αυστραλίας-Γαλλίας στο Παρίσι, η Γαλλία εγκωμιάστηκε ως «έθνος του Ειρηνικού». Η Αυστραλία δεσμεύτηκε να επεκτείνει τους στρατιωτικούς δεσμούς με τη Γαλλία στον Ειρηνικό, με τις δύο χώρες να συμφωνούν «να εμβαθύνουν την επιχειρησιακή και υλικοτεχνική συνεργασία για να υποστηρίξουν τη δέσμευσή τους στα κοινά συμφέροντα στον Ινδο-Ειρηνικό».
Η συμφωνία σηματοδότησε την περαιτέρω ενίσχυση της εμπλοκής των δύο κυβερνήσεων στον πόλεμο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, επισημαίνοντας το γεγονός ότι ο πόλεμος κατά της Ρωσίας θεωρείται από τις ΗΠΑ και τους ιμπεριαλιστές συμμάχους τους ως προοίμιο του πολέμου κατά της Κίνας. Με την αποκατάσταση των σχέσεων με τη Γαλλία, ο Αλμπανέζε βοηθά την κυβέρνηση Μπάιντεν να ενισχύσει το δίκτυο στρατιωτικών συμμαχιών που περικυκλώνουν την Κίνα, ενώ παράλληλα ενισχύει τα συμφέροντα του αυστραλιανού και του γαλλικού καπιταλισμού στην περιοχή.
Avantgarde 