Κείμενα για τον Εισοδισμό (1935)

Η μετάφραση των κειμένων που ακολουθούν είναι από σχετική μπροσούρα που κυκλοφόρησε από το Ξεκίνημα σε δύο εκδόσεις (1975 και 1986).  

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΓΓΛΕΖΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ “ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ”

Το βιβλίο αυτό γράφτηκε στα 1920.στο βαγόνι ενός στρατιωτικού τρένου, μέσα στις φλόγες του εμφύλιου πολέμου. Αυτό το περιστατικό ο αναγνώστης πρέπει να το ‘χει μπροστά στα μάτια του, αν επιθυμεί να καταλάβει σωστά όχι μόνο το βασικό αντικείμενο του βιβλίου, αλλά επίσης και τους τραχειούς υπαινιγμούς του κι ιδιαίτερα τον τόνο που είναι γραμμένο.

Χάρη της συνέχειας, κράτησα για το βιβλίο τον τίτλο της πρώτης Εγγλέζικης έκδοσης: «Η υπεράσπιση της Τρομοκρατίας». Πρέπει όμως να ειπωθεί αμέσως εδώ πως αυτός ο τίτλος, που είναι των αρχικών εκδοτών και όχι του συγγραφέα είναι πάρα πολύ πλατύς και ίσως γι’ αυτό δώσει λαβή για παρανοήσεις. Εκείνο που μας ενδιαφέρει δεν είναι καθόλου η υπεράσπιση της «τρομοκρατίας» αυτής καθαυτής. Οι μέθοδες του καταναγκασμού και η τρομοκράτηση, που φτάνει ως και τη φυσική εξόντωση των αντιπάλων, έχουν ως τα τώρα εξυπηρετήσει και συνεχίζουν ακόμα να εξυπηρετούν σ’ ένα άπειρα μεγαλύτερο βαθμό, το σκοπό της αντίδρασης, που αντιπροσωπεύεται απ’ τις ξοφλημένες εκμεταλλεύτριες τάξεις, παρά το σκοπό της ιστορικής προόδου, που αντιπροσωπεύεται απ’ το προλεταριάτο. Το δικαστήριο των ηθικολόγων που καταδικάζει την «τρομοκρατία» οποιουδήποτε είδους, έχει στην πραγματικότητα τη ματιά του καρφωμένη πάνω στις επαναστατικές πράξεις των κυνηγημένων που προσπαθούν να απελευθερωθούν. Το καλύτερο παράδειγμα τούτου είναι ο κ. Ράμσεϋ Μακ Ντόναλντ. Καταδίκαζε ακούραστα τη βία, στο όνομα των αιώνιων αρχών της ηθικής και της θρησκείας. Αλλά όταν όμως η κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος κι η όξυνση της ταξικής πάλης έκαναν και για την Αγγλία τον επαναστατικό αγώνα του προλεταριάτου για την κατάληψη της εξουσίας, ένα πραγματικό και ζωντανό γεγονός, ο Μακ Ντόναλντ εγκατέλειψε το στρατόπεδο των Εργατικών, πηγαίνοντας σε κείνο της συντηρητικής μπουρζουαζίας, με την ίδια ακριβώς μικρή ενόχληση του ταξιδιώτη, που περνάει απ’ το βαγόνι των καπνιστών σ’ ένα άλλο που απαγορεύεται το κάπνισμα. Σήμερα, αυτός ο ευσεβής εχθρός της τρομοκρατίας, στηρίζει με τη βοήθεια της οργανωμένης βίας ένα «ειρηνικό» σύστημα ανεργίας, αποικιακής καταπίεσης, ενόπλων δυνάμεων και προπαρασκευής για καινούριους πολέμους.

Οι ανίατοι Φαβιανοί είναι αλήθεια εξακολουθούν να λένε πως, αν και τα επιχειρήματα αυτού του βιβλίου αληθεύουν για την καθυστερημένη Ρωσία είναι εντούτοις απόλυτα ανεφάρμοστα στις προηγμένες χώρες και ειδικά στις παλιές δημοκρατίες σαν τη Μεγάλη Βρετανία. Η παρήγορη αυτή αυταπάτη ίσως καλύπτονταν μ’ ένα μανδύα πειστικότητας πριν δεκαπέντε ή δέκα χρόνια. Αλλά από τότε όμως ένα κύμα φασιστικών ή στρατιωτικών-αστυνομικών δικτατοριών κάλυψε το μεγαλύτερο μέρος των Ευρωπαϊκών κρατών. Την επόμενη μέρα της απέλασής μου απ’ τη Σοβιετική Ένωση, στις 25 Φλεβάρη 1929, έγραφα και όχι βέβαια για πρώτη φορά, σχετικά με την κατάσταση στην Ευρώπη: «Οι δημοκρατικοί θεσμοί αποδείχτηκαν ανίκανοι να αντέξουν την πίεση των σημερινών εθνικών και διεθνών ανταγωνισμών. πιο συχνά και των δυο… Σε αναλογία με την ηλεκτρική επιστήμη, η δημοκρατία μπορεί να οριστεί σαν ένα σύστημα ασφαλειών και διακοπτών, που προστατεύει απ’ τα πάρα πολύ ισχυρά ρεύματα της εθνικής ή κοινωνικής εχθρότητας. Σ’ ολόκληρη την ιστορία της ανθρωπότητας δεν έχει ποτέ παρουσιαστεί μια περίοδος. ακόμα και σε μικρότερο βαθμό, τόσο πολύ γεμάτη με ανταγωνισμούς, όπως η δικιά μας. Η υπερφόρτωση του ρεύματος φαίνεται από μόνη της όλο και πιο πολύ στα διάφορα σημεία του Ευρωπαϊκού συστήματος. Κάτω απ’ την τόσο ψηλή τάση των ταξικών και των διεθνών αντιθέσεων, οι ασφάλειες της δημοκρατίας καίγονται ή εκρήγνυνται. Αυτή είναι άλλωστε κι η ουσία των δικτατορικών βραχυκυκλωμάτων. Οι πρώτες φυσικά ασφάλειες που καίγονται είναι οι πιο αδύνατες. Οι εσωτερικές και παγκόσμιες αντιθέσεις, ωστόσο, δεν εξασθενούν, αλλά αντίθετα οξύνονται. Δεν είναι καθόλου παρήγορο το γεγονός πως αυτό το προτσές έχει εμφανιστεί μονάχα στην περιφέρεια του καπιταλιστικού κόσμου. Η αρθρίτιδα αρχίζει απ’ το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού αλλά αφού και αρχίσει, φτάνει την καρδιά».

Στα έξι χρόνια που πέρασαν από τότε που γράφτηκαν αυτές οι γραμμές, δικτατορικά «βραχυκυκλώματα» παρουσιάστηκαν στη Γερμανία, Αυστρία και Ισπανία -σ’ αυτή την τελευταία ύστερα από μια βραχύβια επαναστατική άνθηση της δημοκρατίας. Όλοι εκείνοι οι Δημοκρατικοί αυταπατούμενοι ονειροπόλοι που προσπάθησαν να εξηγήσουν τον Ιταλικό φασισμό σαν ένα παροδικό φαινόμενο που εμφανίστηκε σε μια καθυστερημένη χώρα σαν αποτέλεσμα μιας μεταπολεμικής ψύχωσης, συνάντησαν την βλοσυρή διάψευση απ’ τα ίδια τα γεγονότα. Ανάμεσα στις μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες, το κοινοβουλευτικό καθεστώς έχει απομείνει τώρα μονάχα στη Γαλλία και στην Αγγλία. Αλλά πρέπει κανείς να ‘ναι εντελώς τυφλός, αν πιστεύει ύστερα απ’ ότι έχει συμβεί στην Ευρώπη, πως η Γαλλία κι η Αγγλία μπορούν να γλιτώσουν απ’ τον εμφύλιο πόλεμο και τη δικτατορία. Στις 6 Φλεβάρη 1934 ο Γαλλικός κοινοβουλευτισμός δέχτηκε την πρώτη του προειδοποίηση.

Εντελώς επιφανειακή είναι και η ιδέα πως η συγκριτικά ισχυρή δύναμη αντίστασης του Βρετανικού πολιτικού συστήματος προέρχεται απ’ τη μεγάλη ηλικία των κοινοβουλευτικών του παραδόσεων και πως με το πέρασμα των χρόνων αντλεί αυτόματα νέα δύναμη αντίστασης απ’ αυτές τις παραδόσεις. Πουθενά δεν έχει ανακαλυφτεί πως τα παλιά πράγματα, ενώ άλλες συνθήκες παραμένουν αναλλοίωτες, ισχυροποιούνται περισσότερο απ’ τα νέα. O βρετανικός κοινοβουλευτισμός αντέχει καλύτερα από τους άλλους μέσα στην κρίση του καπιταλιστικού συστήματος, μόνο απ’ το γεγονός πως η προηγούμενη παγκόσμια κυριαρχία του έδωσε τη δυνατότητα στις κυρίαρχες τάξεις της Μεγάλης Βρετανίας, να συγκεντρώσουν ένα τεράστιο πλούτο, που τώρα φωτίζει το σκοτάδι των ημερών τους. Μ’ άλλα λόγια, η βρετανική κοινοβουλευτική δημοκρατία αντέχει ακόμα, όχι απ’ τη μυστικιστική δύναμη της παράδοσης, αλλά απ’ την παχιά αποταμίευση που έγινε τον καιρό της ευημερίας.

Η μελλοντική μοίρα της Βρετανικής δημοκρατίας, δεν εξαρτάται απ’ τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, αλλά απ’ τη μοίρα του Βρετανικού και παγκόσμιου καπιταλισμού. Αν οι ταχυδακτυλουργοί και οι θαυματοποιοί που βρίσκονται στην εξουσία μπορούσαν πραγματικά να ανακαλύψουν το μυστικό που θα έδινε νεότητα στον καπιταλισμό, αναμφίβολα τότε μαζί μ’ αυτόν θα ξανάβρισκε και η αστική δημοκρατία την προηγούμενη νιότη της. Αλλά όμως δε βλέπουμε κανένα λόγο για να πιστεύουμε στους ταχυδακτυλουργούς και στους θαυματοποιούς. Ο τελευταίος ιμπεριαλιστικός πόλεμος ήρθε πραγματικά σαν έκφραση και ταυτόχρονα σαν απόδειξη της ιστορικής αλήθειας πως ο παγκόσμιος καπιταλισμός έχει πιει και την τελευταία σταγόνα της προοδευτικής του αποστολής. Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων έρχεται σε σύγκρουση με δυο αντιδραστικούς φραγμούς: την ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και τα σύνορα του εθνικού κράτους. Ώσπου να παραμεριστούν τα δυο αυτά φράγματα, ώσπου δηλαδή τα μέσα παραγωγής να περάσουν στα χέρια της κοινότητας και ώσπου να υπάρξει μια οργανωμένη και σχεδιασμένη οικονομία, που να μπορεί βαθμιαία να ξαπλωθεί σ’ όλο τον κόσμο, η οικονομική και πολιτική κατάρρευση της ανθρωπότητας είναι προδικασμένη. Σ’ αυτή την περίπτωση, τα δικτατορικά «βραχυκυκλώματα» θα φτάσουν αναπότρεπτα και στη Μ. Βρετανία. Οι επιτυχίες του φασισμού δείχνουν πως δεν είναι τίποτα άλλο εκτός απ’ την πολιτική έκφραση του σαπίσματος του καπιταλιστικού συστήματος. Με άλλα λόγια, ακόμα και στην Αγγλία δεν είναι αδύνατη μια πολιτική τάξη πραγμάτων, όσο μερικοί ανόητοι σαν τον Μόσλεϋ, θα μπορούν να παίζουν ένα παρόμοιο ιστορικό ρόλο μ’ εκείνο που παίχτηκε απ’ τους δάσκαλους τους, Μουσολίνι και Χίτλερ.

Ίσως ακούσουμε απ’ τους Φαβιανούς την αντίρρηση, πως το Εγγλέζικο προλεταριάτο έχει στα χέρια του τη δυνατότητα να ανέβει στην εξουσία απ’ τον κοινοβουλευτικό δρόμο και να πραγματοποιήσει ειρηνικά. μέσα στα πλαίσια του νόμου, βήμα βήμα όλες τις αλλαγές που απαιτούνται στο καπιταλιστικό σύστημα κι έτσι όχι μόνο να μην χρειαστεί την ανάγκη της επαναστατικής βίας, αλλά και να υποσκάψει το έδαφος κάτω απ’ τα πόδια των αντεπαναστατών τυχοδιωκτών. Μια τέτοια αντίληψη σαν αυτή, έχει στην πρώτη ματιά μια ιδιαίτερη πειστικότητα, κάτω απ’ το φως της σπουδαίας επιτυχίας του Εργατικού Κόμματος στις εκλογές, αλλά μόνο στην πρώτη και πολύ επιπόλαια ματιά. Φοβάμαι πως η Φαβιανή ελπίδα απ’ αρχής δεν επιδέχεται συζήτηση. Λεω «φοβάμαι», αφού μια ειρηνική, κοινοβουλευτική αλλαγή για τη νέα κοινωνική δομή, θα πρόσφερε χωρίς καμιά αμφιβολία πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα, απ’ την άποψη των συμφερόντων της κουλτούρας, συνεπώς και του σοσιαλισμού. Αλλά όμως στην πολιτική τίποτα δεν είναι πιο επικίνδυνο, απ’ το να μπερδεύεις το επιθυμητό με το πραγματοποιήσιμο. Η νίκη του Εργατικού Κόμματος στις εκλογές, απ’ τη μια, με καμιά έννοια δε θα έφερνε μαζί της και την άμεση συγκέντρωση της πραγματικής εξουσίας στα χέρια του. Από την άλλη, το Εργατικό Κόμμα δεν έχει πραγματικά κανένα σκοπό να πάρει όλη την εξουσία. γιατί, όπως αντιπροσωπεύεται απ’ τους ηγέτες του, δε θέλει να απαλλοτριώσει τη μπουρζουαζία. Οι Χέντερσον, Λάνσμπερυ και οι άλλοι, δεν έχουν τίποτε άλλο για τη μπουρζουαζία. εκτός από μεγάλες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μονάχα μικροαστοί συντηρητικοί. Έχουμε δει τη Σοσιαλδημοκρατία στην κυβέρνηση στην Αυστρία και Γερμανία. Στην Αγγλία έχουμε δει δυο φορές την υποτιθέμενη Εργατική Κυβέρνηση. Σήμερα υπάρχουν Σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις στη Δανία και στη Σουηδία. Μια κυβέρνηση Χέντερσον-Λάνσμπερυ, δε θα είχε την παραμικρή διαφορά από μια κυβέρνηση του Χέρμαν Μύλλερ στη Γερμανία. Δε θα τόλμαγαν ούτε καν ν’ αγγίξουν την ιδιοκτησία της μπουρζουαζία και θάταν καταδικασμένοι να προσπαθήσουν να κάνουν μερικές μεταρρυθμίσεις, που θ’ απογοήτευαν τους εργάτες και θα εξαγρίωναν τη μπουρζουαζία. Μέσα στις συνθήκες του καταρρέοντος καπιταλισμού δε μπορούν να γίνουν μακροπρόθεσμες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Οι εργάτες θα απαιτούσαν ολοένα και περισσότερο φορτικά τη λήψη πιο δραστικών μέτρων απ’ την κυβέρνηση. Στην κοινοβουλευτική ομάδα του Εργατικού Κόμματος, η επαναστατική πτέρυγα θα έσπαγε και η δεξιά πτέρυγα θα προχωρούσε ολοένα και πιο ανοιχτά στη συνθηκολόγηση, κατά το πρότυπο Μακ Ντόναλντ. Το μεγάλο κεφάλαιο θα υποστήριζε ενεργητικά (αυτό έχει ήδη αρχίσει να γίνεται) το Φασιστικό κίνημα, σαν αντίβαρο στην Εργατική Κυβέρνηση και σαν προφύλαξη ενάντια της επαναστατικής δράσης των μαζών. Το Στέμμα, η Βουλή των Λόρδων, η αστική μειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων, η γραφειοκρατία, οι στρατιωτικοί και ναυτικοί διοικητές, οι τράπεζες, τα τραστ και το κύριο μέρος του τύπου, θα συνασπίζονταν σ’ ένα αντεπαναστατικό μπλοκ, που θάταν έτοιμο να ανεβάσει στην εξουσία ακόμα και την κουστωδία του Μόσλεϋ ή κάποιου άλλου πιο αποτελεσματικού τυχοδιώκτη, για να βοηθήσει το στρατό. Η «κοινοβουλευτική αντίληψη» θα οδηγούσε, με άλλα λόγια, μοιραία και αναπόφευκτα, στο δρόμο του εμφύλιου πολέμου, ενός εμφύλιου πολέμου που όσο λιγότερο είναι προετοιμασμένοι γι’ αυτόν οι ηγέτες του Εργατικού Κόμματος, τόσο περισσότερο απειλούσε να πάρει ένα μακρύ, πικρό και για το προλεταριάτο δυσμενή χαραχτήρα.

Το συμπέρασμα που βγαίνει απ’ όλα αυτά είναι πως το Βρετανικό προλεταριάτο δεν πρέπει να υπολογίζει σε κανένα ιστορικό προνόμιο, θα υποχρεωθεί να παλέψει για την εξουσία απ’ το δρόμο της επανάστασης και να την κρατήσει στα χέρια του συντρίβοντας τη μανιασμένη αντίσταση των εκμεταλλευτών. Δεν υπάρχει κανένας άλλος δρόμος που να οδηγεί στο σοσιαλισμό. Το πρόβλημα συνεπώς της επαναστατικής βίας ή της «τρομοκρατίας», έχει και για την Αγγλία την πραχτική του σημασία. Αυτός είναι κι ο λόγος που συμφώνησα για μια νέα Αγγλική έκδοση αυτού του βιβλίου.

Το Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα που φάνταζε τόσο επιβλητικά. αποκαλύφτηκε πως ήταν ένα πολιτικό μηδενικό, όταν βρέθηκε μπροστά σ’ ένα πραγματικό κίνδυνο. Η τυφλή υπακοή δεν είναι κάτι για το οποίο μπορεί να υπερηφανεύεται ένας επαναστάτης. Έχουν κλέψει τη ζωή. την προσωπικότητα και την ψυχή της Κομιντέρν. Αν στην Αγγλία, παρά τις τεράστιες ευνοϊκές συνθήκες, το Κομμουνιστικό Κόμμα εξακολουθεί ακόμα να είναι μια ασήμαντη οργάνωση χωρίς επιρροή, χωρίς δύναμη και χωρίς μέλλον. η ευθύνη γι’ αυτό πέφτει εξολοκλήρου πάνω στη Σοβιετική γραφειοκρατία.

Το καθετί στην Αγγλία, κατευθύνεται προς μια επαναστατική έκρηξη. Μια χαρούμενη έξοδος απ’ την οικονομική κρίση, αυτό είναι πολύ πιθανό και μάλλον αναπόφευκτο. δεν μπορεί παρά νάχει ένα παροδικό χαρακτήρα, που γρήγορα θα υποχωρούσε σε μια νέα και περισσότερο καταστροφική κρίση. Δεν υπάρχει δρόμος σωτηρίας μέσα στον καπιταλισμό. Το ανέβασμα του Εργατικού κόμματος στην εξουσία θα έχει μόνο σημασία για παραπέρα πρόοδο, που αυτό για μια ακόμη φορά θα δείξει, άπειρα καθαρότερα από ποτέ πριν. τη χρεοκοπία των μεθόδων και των αυταπατών του κοινοβουλευτισμού, μέσα στα καταρρέοντα ερείπια του καπιταλιστικού συστήματος. Κι έτσι θα παρουσιαστεί αμείλιχτα μπροστά στα μάτια μας η απόλυτη ανάγκη ενός νέου, αληθινά επαναστατικού κόμματος. Το Βρετανικό προλεταριάτο θα μπει σε μια περίοδο πολιτικής κρίσης και θεωρητικής κριτικής. Τα προβλήματα της επαναστατικής βίας, Θα εμφανιστούν σ’ όλο τους το ύψος μπροστά του. Οι διδασκαλίες των Μαρξ και Λένιν για πρώτη φορά θα βρουν τις μάζες για ακροατήριο. Σ’ αυτή την περίπτωση, αυτό το βιβλίο δε θα είναι ίσως άχρηστο.

10 Γενάρη 1935

 

ΜΙΑ ΝΕΑ ΣΤΡΟΦΗ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ

Προς τη Διεθνή Γραμματεία

Αγαπητοί σύντροφοι,

Είναι ολοφάνερο πως μπαίνουμε σε μια νέα περίοδο. Δυο γεγονότα το καθορίζουν αυτό: Η ανάπτυξη του τμήματός μας στη Γαλλία κι η οριστική στροφή της Κομιντέρν.

1. Η ορθότητα της εισόδου μας μέσα στο SFIO (Σοσιαλιστικό Κόμμα Γαλλίας) έχει τώρα αποδειχτεί από αντικειμενικά γεγονότα. Το τμήμα μας χάρη στην είσοδο έχει μετατραπεί από ένα προπαγανδιστικό όμιλο, σ’ ένα επαναστατικό συντελεστή πρώτου βαθμού. Κανείς δεν τολμά να ισχυριστεί πως η ομάδα μας, με το να διεισδύσει στο καινούριο περιβάλλον έχει γίνει περισσότερο πλαδαρή, πιο μετριοπαθής, οπορτουνιστική. Ακριβώς το αντίθετο. Μπορούμε σωστά να πούμε πως η Μπολσεβίκικη- Λενινιστική ομάδα στη Γαλλία, στις παρούσες στιγμές, ξεπερνά όλα τ’ άλλα τμήματά μας, με την επαναστατική καθαρότητα των συνθημάτων της και τον επιθετικό χαρακτήρα της όλης πολιτικής δραστηριότητάς της. Οι σύντροφοι που αντιτίθονταν στην είσοδό μας, πρέπει τώρα ν’ αναγνωρίσουν πως έκαναν σφάλμα. O κίνδυνος μιας τέτοιας κίνησης είναι αναντίρρητος, αλλά δεν είναι και λιγότερο αναντίρρητος ο τρόπος με τον οποίο τα γεγονότα έχουν αποδείξει πως χάρη στον ατσαλωμένο χαρακτήρα των στελεχών μας και χάρη στον έλεγχο της Διεθνούς οργάνωσής μας, μπορούμε και πρέπει να προσφύγουμε σε πολύ αποφασιστικές κινήσεις, για να βγούμε απ’ την απομόνωσή μας και να διεισδύσουμε στις μάζες. 0 Βερίκεν και άλλοι, που βίαια αντιτίθονταν στην είσοδο, έχουν αποδείξει με την ίδια τους τη στάση, πως δεν έχουν καθόλου κατανοήσει τα ανεκτίμητα προτερήματα της μπολσεβίκικης εκπαίδευσής μας και της δημοκρατικά συγκεντρωτικής οργάνωσής μας. Αν μετά απ’ όλη αυτή τη πείρα θελήσουν και τώρα να επαναλάβουν τα αφηρημένα επιχειρήματά τους, εκείνο που θα κατόρθωναν θα ήταν να γίνουν μόνο γελοίοι. Η καλύτερη συμβουλή που θα μπορούσαμε να τους δώσουμε, αν μπορούν ακόμα να σωθούν είναι να αναγνωρίσουν τα λάθη τους και να μπουν ξανά στις γραμμές μας.

2. Οι αποφασιστικές προδοσίες του Στάλιν και της κλίκας του στην Κομιντέρν, ανοίγουν σε μας μεγάλες δυνατότητες όχι μόνο μέσα στην Κομιντέρν, αλλά επίσης και μέσα σ’ όλες τις οργανώσεις της εργατικής τάξης, ειδικά μέσα στα συνδικάτα. Μέχρι πρόσφατα, κάθε νέο στάδιο ριζοσπαστικοποίησης των μαζών αναπόδραστα έδινε ώθηση σε καινούρια ρεύματα προς τους σταλινικούς. Αυτή ακριβώς ήταν η αιτία της απομόνωσής μας και της αδυναμίας μας. Με το να πηγαίνουν προς τ’ αριστερά οι μάζες, σήμαινε πως πήγαιναν προς τη Μόσχα και μας θεωρούσαν σαν ένα εμπόδιο πάνω σ’ αυτό το δρόμο. Σήμερα η Μόσχα έχει καταλήξει σε απόψεις που σημαίνουν πως αναλαμβάνει την υποχρέωση να υποστηρίξει τον ιμπεριαλισμό της Γαλλίας, της Τσεχοσλοβακίας, κ.λ.π. Για μας δεν είναι πια ζήτημα απλά και μόνο να εκθέτουμε τις αντεπαναστατικές ανοησίες και συνάμα να προβάλλουμε τη θεωρία και την πράξη της διαρκούς επανάστασης, αλλά να βάζουμε το πρόβλημα ξεκάθαρα: Είμαστε σκλάβοι του δικού μας ιμπεριαλισμού ή θανάσιμοι εχθροί του; Κι αν ακόμα οι διαφοροποιήσεις μέσα στα πλαίσια του κομμουνιστικού κόμματος δε λάβουν χώρα αρκετά γρήγορα (μολονότι μπορούμε επίσης να περιμένουμε καταστροφικές εκρήξεις, αν εμείς ξέρουμε να επεμβαίνουμε), οι στοιχειακές μετακινήσεις των μαζών προς το ΚΚ πρέπει να επιβραδύνουν οπωσδήποτε κι ακόμα να σταματήσουν .

Οι τελευταίες εκλογικές επιτυχίες του Γαλλικού ΚΚ σε καμιά περίπτωση δεν ανατρέπουν αυτή την αντίληψη. Οι μάζες δεν είχαν τον αναγκαίο χρόνο για να κατανοήσουν τη σταλινική προδοσία, ακόμα και στην πιο γενική της μορφή. Η ορμή του χτες, ακόμα δρα, αλλά ο σταλινισμός σήμερα είναι διαβρωμένος απ’ όλες τις πλευρές. Πρέπει να συντριφτεί. Αύριο ή αφού εμείς εμφανιστούμε στις μάζες σαν η μόνη επαναστατική δυνατότητα. Το σύνθημα για την Τέταρτη Διεθνή κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, αποκτά μια εξαιρετική σημασία.

3. Οι ίδιες περιστάσεις υποδείχνουν την αναγκαιότητα για την πιο αδιάλλακτη πάλη ενάντια στο S.Α.P. που έχουμε αναλάβει – μετά από δυο χρόνια διαπραγματεύσεων, προσπαθειών προσέγγισης, αμφιταλαντεύσεων, κλπ. Οι ευγενικοί κύριοι του S.Α.P. αποκαλύφτηκαν πως ήταν οι πιο αδυσώπητοι και πισώπλατοι εχθροί μας. Συνωστίζονται με εξοντωτικές διαθέσεις γύρω μας, αρπάζονται απ’ τις ιδέες μας, τα συνθήματά μας, ευνουχίζοντας το επαναστατικό τους περιεχόμενο και διαδίδοντας συκοφαντίες για μας, πως είμαστε σεχταριστές, προχειρολόγοι, πισιθανάτιοι .Αυτός που μόνο φαινομενικό αναγνωρίζει την ορθότητα της πολιτικής μας, δεν έχει τίποτα να κάνει με μας. Το γεγονός πως ο Μπάουερ προσχώρησε στη δικιά τους πλευρά, τους δίνει ένα ισχυρό επιχείρημα και συνάμα δείχνει όλο και περισσότερο, πως το Γερμανικό μας τμήμα δεν παλεύει με αρκετή αδιαλλαξία, ενάντια στους κύριους του S.Α.P. .Όσο περισσότερο ευλύγιστη πολύπλευρη και πάνω απ’ όλα αποφασιστική είναι η πολιτική της διείσδυσής μας μέσα στις μαζικές εργατικές οργανώσεις, όσο περισσότερο αδιάλλακτη πρέπει να είναι η γενική μας πολιτική, άλλο τόσο επιθετική πρέπει να ‘ναι αυτή ενάντια σ’ όλες τις κεντριστικές ιδεολογίες και σ’ αυτές που ήδη έχουν αποστεωθεί και σε κείνες που αποκρυσταλλώνονται τώρα. Η σημαία της 4ης Διεθνούς πρέπει αμετάθετα να συγκρούεται μ’ όλες τις άλλες σημαίες.

4. Οι προετοιμασίες για το συνέδριο της Μυλούζ (που άρχισε σήμερα, τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές) αποτελούν αξιοσημείωτη εκπαίδευση όχι μόνο για το Γαλλικό μας τμήμα, αλλά επίσης και για ολόκληρη τη Διεθνή οργάνωσή μας.

Η πάλη συγκεντρώθηκε γύρω απ’ τις τρεις τάσεις. Τη δεξιά, την κεντριστική και τη δικιά μας. Σ’ όλες τις περιοχές που οι σύντροφοί μας αριθμητικά αδύνατοι καθώς ήταν έφεραν σε σύγκρουση την πολιτική μας ανάλυση σ’ αυτή των άλλων, κέρδισαν ψήφους και συμπαθούντες και την ίδια στιγμή ανάγκαζαν τους κεντριστές να προχωρήσουν λίγο πιο πέρα απ’ τη δεξιά, για να μη χάσουν ολόκληρη την επιρροή τους. Κι Απ’ την άλλη μεριά στις λίγες περιπτώσεις που οι σύντροφοι μας διέπραξαν το βαρύ παράπτωμα να κατεβούν σε συνδυασμούς με τους κεντριστές, δεν κέρδισαν τίποτε για την τάση μας και συνάμα έσπρωξαν τους κεντριστές προς τα δεξιά.

Αυτές οι εμπειρίες μας εξοπλίζουν με τα εφόδια για ολόκληρη την πολιτική μας γι’ αυτή την περίοδο. Το να κάνουμε συμμαχίες με τους ηγέτες του S.Α.P., του Ανεξάρτητου Εργατικού Κόμματος (γραφείο Λονδίνου-Άμστερνταμ) κ.ο.κ. θα συνεπάγονταν την απώλεια της δικής μας πολιτικής ταυτότητας, το συμβιβασμό της σημαίας της 4ης Διεθνούς και το σταμάτημα της εξέλιξης των διαφόρων κεντριστικών ρευμάτων πάνω στο δρόμο της επανάστασης. Η σχέση με το ίδιο το Γαλλικό μας τμήμα το συνέδριο της Μυλούζ, συνεπάγεται και πρέπει να συνεπάγεται, το ξεκίνημα μιας νέας περιόδου. Όχι μόνο το SFΙΟ δεν είναι ένα επαναστατικό κόμμα, αλλά δεν είναι ούτε ακόμα κι ένα προλεταριακό κόμμα. Είναι μικροαστικό, όχι μόνο στην πολιτική του, αλλά και στην κοινωνική του σύνθεση. Αυτό το κόμμα μας άνοιξε το δρόμο για μερικές δυνατότητες κι ήταν πολύ σωστό που τις διαμορφώσαμε και τις χρησιμοποιήσαμε. Αυτές οι δυνατότητες εν τούτοις είναι περιορισμένες. Το συνέδριο της Μυλούζ, μαζί μ’ όλες τις ανακατατάξεις που το ακολούθησαν, πρέπει λίγο ή πολύ να βάλουν υλικά όρια σ’ αυτές τις δυνατότητες. Το κύρος που κερδίθηκε απ’ τη Μπολσεβίκικη-Λενινιστική Ομάδα πρέπει να μετασχηματιστεί σε φως ελπίδας για τους εργάτες. Αλλά οι εργάτες βρίσκονται κύρια έξω απ’ το Σ.Κ. Βρίσκονται στο ΚΚ, στις συνδικαλιστικές οργανώσεις και μέσα στους ανοργάνωτους. Η Μπολσεβίκικη-Λενινιστική Ομάδα, πρέπει να μάθει να πραγματώσει μια νέα στροφή, που θα είναι η λογική ανάπτυξη του προηγούμενου σταδίου. Χωρίς βέβαια να κάνουμε και την παραμικρή παραχώρηση είναι αναγκαίο να συγκεντρώσουμε τα 9/10 των προσπαθειών μας στη δημόσια καταγγελία της σταλινικής προδοσίας.

5. Ο αγώνας των διαφόρων τάσεων ενάντια μας συμπίπτει σχεδόν ολοκληρωτικά με την ιδεολογική θεσμοποίηση των προετοιμασιών για το νέο ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Η αντίθεση ενάντια στον πόλεμο πρέπει να συμπίπτει μ’ ένα διαρκώς αυξανόμενο βαθμό συμπάθειας για την 4η Διεθνή. Οι συνθήκες της επιτυχίας είναι η χωρίς οίκτο πάλη ενάντια και στην ελάχιστη προσαρμογή στη θεωρία της εθνικής άμυνας. Οι αναπόφευκτες ανακατατάξεις μέσα στις διάφορες οργανώσεις της εργατικής τάξης (ΚΚ, ΣΚ, Συνδικάτα) πρέπει ν’ ανοίξουν για μας προσβάσεις προς τις εργατικές μάζες. Είναι αναγκαίο να προσανατολιστούμε προς αυτή την κατεύθυνση, μ’ όλη την απαιτούμενη ανεξαρτησία. Αυτές οι ανακατατάξεις είναι ικανές να δημιουργήσουν τους όρους για τη δημιουργία ενός επαναστατικού κόμματος στο άμεσο μέλλον.

6. Είναι ζήτημα απόλυτης ουσίας να επιταχύνουμε την προπαρασκευαστική εργασία για την 4η Διεθνή. Τα επαναστατικά στοιχεία που αυτόνομα θα διαμορφωθούν στη διάρκεια των γενικών ανακατατάξεων μέσα στην εργατική τάξη, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα της άμεσης προσχώρησης σε μια διεθνή οργάνωση, που βασίζεται στη συνολική εμπειρία των επαναστατικών αγώνων.

ΚΡΟΥΞ (Λ. ΤΡΟΤΣΚΥ)

10 Ιούνη 1935

 

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ

Στους Μπολσεβίκους-Λενινιστές Αγαπητοί σύντροφοι,

Έχω λάβει από τη Διεθνή Γραμματεία το υλικό σχετικά με την Πολωνία και επίσης ένα γράμμα που απευθύνεται σε μένα, το οποίο περιέχει ένα κατάλογο με καλοτυπωμένες ερωτήσεις. Οι συζητήσεις ανάμεσα στους Πολωνούς συντρόφους αφορούν δυο ζητήματα που συνδέονται αλλά είναι διαφορετικά: απ’ τη μια μεριά τις γενικές αρχές και τα κριτήρια του εργατικού κινήματος και των τάσεων του κι Απ’ την άλλη την εκτίμηση των δυνατοτήτων δουλειάς των Πολωνών συντρόφων.

Στο γενικό ερώτημα, νομίζω ότι η απάντηση έχει δοθεί σε μια αρκετά μεγάλη έκταση από τα γεγονότα της πρόσφατης περιόδου. Έχουμε εγκαταλείψει τη Λενινιστική εκτίμηση για το ρεφορμισμό και για τον κεντρισμό; Ή θα έπρεπε να την αναθεωρήσουμε; Θα πρέπει να εγκαταλείψουμε την ιδέα της 4ης Διεθνούς;

Όποιος έχει αυτή τη γνώμη δεν είναι δικός μας άνθρωπος. Η πολιτική μας προσδιορίζεται κυρίως από τα ακόλουθα γεγονότα. α) τις συγχωνεύσεις στην Αμερική και την Ολλανδία β) η είσοδος των τμημάτων μας στα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Γαλλίας και του Βελγίου γ) μια αμείλικτη καμπάνια ενάντια στο SAP και τους ομοίους του δ) η δημοσίευση του Μανιφέστου της 4ης Διεθνούς. Μόνο όταν κανείς έχει όλα αυτά τα γεγονότα μπροστά στα μάτια του, μπορεί να καταλάβει την αλληλεξάρτησή τους και να έχει μια ακριβή εικόνα της στρατηγικής γραμμής των Μπολσεβίκων-Λενινιστών. Μπορούμε να επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να μπουν στα οπορτουνιστικά κόμματα, γιατί έχουμε εκπαιδεύσει στελέχη, γιατί είμαστε αδιάλλακτοι προς τους επαγγελματίες της σύγχυσης του είδους του SAP, γιατί κάνουμε όλη τη δουλειά μας είτε σαν ανεξάρτητη οργάνωση ή προσωρινά, σα μια φράξια μέσα σε οπορτουνιστικά κόμματα, κάτω απ’ το λάβαρο της 4ης Διεθνούς, δηλ. χωρίς καμιά συμφιλίωση με τις ιδέες και τις μέθοδες της 2ης και 3ης Διεθνούς. Όποιος καταστρέφει αυτό το συνδυασμό που δεν επινοήσαμε, αλλά που μας επιβλήθηκε απ’ τη συνολική κατάσταση, όποιος απομονώνει την ταχτική απ’ τη στρατηγική και φτιάχνει μια γενική συνταγή από ένα επεισοδιακό κανόνα, αυτός ο άνθρωπος υποθάλπει τον κίνδυνο ή να βυθιστεί στο βάλτο του οπορτουνισμού ή να χαθεί στην έρημο του σεχταρισμού.

Είναι λάθος να ισχυριζόμαστε ότι δεν πρέπει να μπούμε σ’ ένα σοσιαλιστικό κόμμα, αν δεν μας δεχτούν σαν μια φράξια με ιδιαίτερη πειθαρχία κι αν δεν μας επιτρέπουν να έχουμε το δικό μας όργανο, κ.λ.π. Χωρίς αμφιβολία αν τάχαμε όλα αυτά, θα ήταν κάτι το εξαιρετικό. Αλλά εκτός απ’ τη Γαλλία, όπου το Σοσιαλιστικό Κόμμα έχει μια εντελώς ιδιαίτερη δομή και παράδοση, ποτέ δε θα βρούμε τέτοιους όρους. Ούτε είναι αυτοί οι αποφασιστικοί. Όπως το Βελγικό παράδειγμα δείχνει, ο εισοδισμός καθορίζεται από πολιτικά και όχι από κατασταλτικά κριτήρια. Το ζήτημα δεν είναι να σε δεχτούν σ’ ένα κόμμα με τυμπανοκρουσίες, αλλά να έχεις αληθινές δυνατότητες ν’ αναπτύξεις επαναστατική δουλειά μέσα σ’ αυτό το κόμμα. Στα σταλινικά κόμματα, οι φίλοι μας πρέπει να δουλεύουν μ’ ένα εντελώς παράνομο τρόπο. Το ίδιο μπορεί να γίνει και στα ρεφορμιστικά κόμματα. Το πρόβλημα δεν είναι να έχουμε μια ευπρεπή πολιτική, αλλά μια επαναστατική πολιτική.

Στο Βέλγιο είχαμε όλοι μερικούς φόβους αντιμέτωποι με το γεγονός ότι το τμήμα μας ήταν υποχρεωμένο να εγκαταλείψει το έντυπό του και να εισχωρήσει στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, χωρίς «εγγυημένα δικαιώματα». Αλλά τα γεγονότα απόδειξαν σωστούς τους Βέλγους συντρόφους. Τώρα παίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην αριστερή πτέρυγα του κόμματος, που εκφράζεται χτυπητά απ’ το γεγονός ότι πέταξαν έξω το δόκτορα Μαρτώ, ένα σταλινικό πράκτορα, από την ηγεσία της αντιπολιτευτικής εφημερίδας «Η Σοσιαλιστική Δράση». Αυτό το γεγονός πρέπει να το εκτιμήσουμε κατάλληλα. Κατά συνέπεια μια επαναστατική ηγεσία μπορεί ν’ αναπτυχθεί μόνο μέσα σ αυτό το κόμμα και τα συνδικάτα που συνδέονται μ’ αυτό. Το πρόβλημα ήταν αν αυτό θα έπρεπε να γίνει μ’ ένα σταλινικό ή λενινιστικό τρόπο. Μπορούμε τώρα να πούμε με πλήρη βεβαιότητα, οι προοπτικές του Σταλινισμού έχουν περιοριστεί σημαντικό ενώ οι δικές μας έχουν αυξηθεί σε ανάλογο βαθμό. Είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε ότι ο σταλινικός Μαρτώ είχε δύναμη μόνο στις Βρυξέλλες, όπου αντιμετωπίζει τον Βερίγκεν και την ομάδα του. Μ’ αυτό, αποδείχνεται αναμφισβήτητα ότι η ομάδα του Βερίγκεν δεν έχει την παραμικρή επιρροή πάνω στην αριστερή πτέρυγα του ΚΕΒ (Κόμμα Εργαζομένων Βελγίου).

Πολλές παλινδρομήσεις μπορεί να υποστεί η δουλειά μας στη Γαλλία, όπως και στο Βέλγιο. Αλλά ένα σημαντικό βήμα μπρος έχει γίνει. Η συζήτηση πάνω στην ορθότητα της οργανωτικής στροφής, σταμάτησε τελικά Απ’ την ετυμηγορία της πραχτικής.

Μερικοί σύντροφοι εμφανίζονται αποθαρρυμένοι, ακόμα κι απογοητευμένοι απ’ το γεγονός ότι τα κόμματα που τελευταία συγχωνεύτηκαν στην Αμερική και την Ολλανδία δεν είχαν μεγαλύτερες επιτυχίες, το δε Ολλανδικό Κόμμα υπέστη ακόμα και ήττες στις τελευταίες εκλογές. Σ’ αυτή την περίπτωση, η μαρξιστική ανάλυση είναι επίσης η μόνη εγγύηση ενάντια στις υπερβολικές ελπίδες, όπως και ενάντια στις αδικαιολόγητες απογοητεύσεις. Τα δυο αυτά κόμματα, δεν είναι καινούριοι σχηματισμοί, αλλά έχουν τις ρίζες τους στις παλιές οργανώσεις. Είναι ελάχιστα γνωστά στην εργατική τάξη σαν αυτόνομα κόμματα.

Μετά από μεγάλες ιστορικές απογοητεύσεις, η προλεταριακή πρωτοπορία δεν είναι πρόθυμη να προσφέρει την εμπιστοσύνη της σε άγνωστους σχηματισμούς. Μόνο ένα εντελώς ξεκαθαρισμένο πρόγραμμα δράσης, μόνο η συμπυκνωμένη αγκιτάτσια, μόνο η ενεργητική συμμετοχή στους αγώνες και στην εσωτερική ζωή των μαζικών οργανώσεων, μπορεί να εγκαθιδρύσει νέα κόμματα στη συνείδηση της προλεταριακής πρωτοπορίας. Αυτό δεν έχει ακόμα κατορθωθεί ούτε στην Ολλανδία ούτε στην Αμερική. Μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα ότι η πρόοδός μας στην Ιταλία και το Βέλγιο είναι σχετικά πιο σπουδαία απ’ ότι στην Ολλανδία και την Αμερική. Το να βγάλουμε απ’ αυτό γενικά συμπεράσματα θα ήταν λαθεμένο ή τουλάχιστο πρόωρο, κάθε ενέργεια χρειάζεται χρόνο για να ωριμάσει. θα πρέπει να εξετάσουμε από πολύ κοντά τις εξελίξεις σε διαφορετικές χώρες, να επισημάνουμε τις ομοιότητές τους να εξετάσουμε τις ειδικές συνθήκες για κάθε μια και μόνο τότε θα μπορέσουμε να βγάλουμε τα απαραίτητα συμπεράσματα. Σ’ αυτή τη φάση, δεν πρέπει να χάσουμε τόσο πολύ χρόνο μ’ αυτή τη δουλειά.

Όσο για τα συγκεκριμένα Πολωνικά προβλήματα, μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλήξω σ’ ένα συμπέρασμα, παρ’ όλα τα σημαντικά ντοκουμέντα που “μου έστειλαν οι Πολωνοί φίλοι. Το ύφος που κυριαρχεί σ’ αυτά τα ντοκουμέντα θα το ονόμαζα πεσιμιστικό: η εργατική τάξη σε καμιά περίπτωση δεν είναι σε θέση να παλέψει, ο φασισμός μπορεί ν’ αναπτυχθεί χωρίς αντίσταση κλπ. Μα ισχύουν στ’ αλήθεια αυτά; Το χοντροΐδέστερο λάθος που μπορεί να κάνει κανείς σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι η υποτίμηση των δυνατοτήτων του για τη μάχη.

Τι αντιπροσωπεύει το ΠΣΚ; Πόσους εργάτες έχει στις γραμμές του; Ποια είναι η πολιτική του επιρροή -γενικά- και ιδιαίτερα μέσα στα συνδικάτα; Πως αναπτύσσεται η εσωτερική ζωή του κόμματος; Τα ντοκουμέντα και τα γράμματα λένε πολύ γενικά πράγματα γι’ αυτά τα ζητήματα. Μπορεί να υποτεθεί ότι η ομάδα μας -πράγμα που εξηγείται από ολόκληρο το παρελθόν της- βρίσκεται μάλλον πολύ μακριά από το ΠΣΚ, έχει μόνο επιπόλαιες και τυχαίες σχέσεις μ’ αυτό και συνεπώς δεν προσέχει την εσωκομματική ζωή του.

Κάτω απ’ αυτούς τους όρους το πρόβλημα γίνεται μια εξίσωση με πάρα πολλούς άγνωστους συντελεστές.

Από μια υποθετική σκοπιά, θα μπορούσε να υποτεθεί ότι ακόμα και στη περίπτωση όπου ο θρίαμβος του σημερινού καθεστώτος θα ήταν ολοκληρωτικός και χωρίς αντίσταση και το ΠΣΚ θα εξαφανιζόταν χωρίς αντίσταση και πάλι, κάτω από την πίεση των γεγονότων, πρέπει να σπάσει από το ΠΣΚ μια επαναστατική φράξια, μ’ άλλα λόγια, τα επαναστατικά στοιχεία του παλιού κόμματος μπορούν να επιζήσουν μόνο στη παρανομία. Και σ’ αυτή τη περίπτωση θα ήταν πολύ σημαντικό, να βρεθούμε κοντά στη προλεταριακή πτέρυγα του κόμματος την κατάλληλη στιγμή.

Αν το καθεστώς γίνει ολοκληρωτικό, οι προσπάθειες για το ενιαίο μέτωπο πρέπει να γίνουν εντονότερες και είναι πάρα πολύ πιθανό να έχουν πραχτικά αποτέλεσμα τα μέσα από το ενδεχόμενο σχίσμα στο ΠΣΚ Έτσι, η αριστερή πτέρυγα αυτού του κόμματος μπορεί ν’ ανοίξει το δρόμο στους δικούς μας συντρόφους και προς εκείνους τους σταλινικούς που είναι ικανοί ν’ αναπτυχθούν. Επιπλέον, φαίνεται επίσης ξεκάθαρο, ότι κάτω από αυτές τις συνθήκες το να καταφύγουμε στο Μπούντ θα σήμαινε να γυρίζαμε τη πλάτη μας σε κάθε δυνατότητα μεγαλύτερης ανάπτυξης. Από την άλλη κανείς δεν μπορεί να βοηθήσει τους Εβραίους εργάτες να βγουν από το νεκρό Μπούντ προς ένα ευρύτερο πεδίο πάλης παρά μόνο με νικηφόρα επαναστατική δουλειά μέσα στο ίδιο το Πολωνικό προλεταριάτο.

Φαίνεται λοιπόν, ότι οι φίλοι μας για μια ορισμένη περίοδο, πρέπει να κάνουν γενικές συζητήσεις μεταξύ τους και χωρίς διαγραφές και παραγκωνισμούς κανενός, να αφιερώσουν όλη τους την ενεργητικότητα και να δημιουργήσουν δεσμούς με την αριστερή πτέρυγα, ιδιαίτερα με τα προλεταριακά στοιχεία του ΠΣΚ και των συνδικάτων. Να συγκεντρώνουν όλο το σχετικό υλικό με τέτοιο τρόπο ώστε να οδηγηθούν σε οριστικές αποφάσεις στη βάση των δεδομένων αυτής της πλατιάς έρευνας ταυτόχρονα αυτή η δραστηριότητα είναι και μια προπαγάνδα των δικών μας ιδεών.

Λ. ΤΡΟΤΣΚΙ

18 Ιούλη 1935

 

Ο ΕΧΛΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

Προς την Εθνική Επιτροπή του Εργατικού Κόμματος των ΕΠΑ

Αγαπητοί σύντροφοι,

Έλαβα από τον σύντροφο Σουάμπεκ τις προτάσεις και τα πραχτικά της Ολομέλειας που κάνατε τον Ιούνη. Είναι περιττό να σας πω ότι έχω μελετήσει αυτά τα σπουδαία ντοκουμέντα με όλη την προσοχή που τους αξίζει. Έχετε ανοίξει μια συζήτηση πάνω σε ζητήματα που διαφωνείτε. Οι παρατηρήσεις που σας παρουσιάζω εδώ είναι η συνεισφορά μου στη συζήτηση σας.

Θέλω ν’ αρχίσω μια ανάλυση των προτάσεων της ομάδας Εχλερ γιατί τα ντοκουμέντα αυτής της ομάδας μπορούν να θεωρηθούν σαν ο ακρογωνιαίος λίθος. Η ομάδα Εχλερ προτείνει «την καταδίκη του προσανατολισμού της ISL». Ο νέος προσανατολισμός εκπροσωπείται καλύτερα με τη συμμετοχή του Γαλλικού μας τμήματος στο οπορτουνιστικό SFΙΟ, που είναι ένα τμήμα της 2ης Διεθνούς. Τα περισσότερα από τα ευρωπαϊκά τμήματα ήταν στην αρχή αντίθετα προς τη στροφή που έγινε στη Γαλλία. Το ίδιο το Γαλλικό τμήμα έφτασε σε σχίσμα πάνω σ’ αυτό το ζήτημα. Οι αρχικές αντιρρήσεις που παρουσιάστηκαν ήταν οι εξής:

α. Είναι εγκατάλειψη του συνθήματος για τη 4η Διεθνή.

β. Είναι μια τυπική συνθηκολόγηση στους ρεφορμιστές.

γ. Το Γαλλικό μας τμήμα δεν θα μπορεί να υπερασπίσει τις ιδέες του μέσα στο SFΙΟ.

δ. Οι σύντροφοι μας θα απογοητευτούν λίγο-λίγο από το ρεφορμιστικό περίγυρό τους.

Εμείς, οι υποστηριχτές της εισόδου στο SFΙΟ, απαντούσαμε: «Όλοι αυτοί οι κίνδυνοι υπάρχουν, αλλά σύγχρονα έχουμε τη δυνατότητα να τους πολεμήσουμε. Ασφαλώς ελπίζουμε ότι τα στελέχη μας είναι αρκετά δυνατά και ο διεθνής έλεγχος είναι αρκετά αποτελεσματικός για να κάνει σίγουρο ότι το Γαλλικό μας τμήμα θα παραμείνει πιστό στις αρχές του και θα κερδίσει επιρροή μέσα στο SFΙΟ. Τέτοιο ήταν το σημείο εκκίνησης της συζήτησης και του ίδιου του πειράματος. Έχει περάσει τώρα σχεδόν ένας χρόνος -και τι χρόνος»!

Το στοιχειώδες καθήκον κάθε μαρξιστή είναι να βγάλει ένα ισοζύγιο απ’ αυτό το πείραμα. Έχει χάσει το Γαλλικό μας τμήμα καθόλου από την καθαρότητα και το επαναστατικό του σθένος; Έχει εγκαταλείψει την πάλη για την 4η Διεθνή; Έχει αδυνατίσει τα συνθήματά του; Έχει πλησιάσει τις μάζες ή αντίθετα έχει απομονωθεί απ’ αυτές; Φαίνεται απίστευτο και όμως είναι γεγονός: Η ομάδα του Εχλερ δεν βάζει καν αυτά ερωτήματα. Στα κείμενά της δεν υπάρχει η παραμικρή απόπειρα να αναλύσει και να κριτικάρει τη δραστηριότητα του Γαλλικού μας τμήματος. Καταδικάζει τη στροφή (όχι τη δράση και τα αποτελέσματά της, αλλά τη στροφή την ίδια) χωρίς να παίρνει υπόψη της την πραγματικότητα της ταξικής πάλης. Τώρα κάθε σύντροφος που γνωρίζει τα γεγονότα και τα ντοκουμέντα πρέπει να αναγνωρίσει ότι:

α. Η Βεριτέ είναι το πιο επαναστατικό, το πιο μαρξιστικό όργανο απ’ όλα τα έντυπα μας διεθνώς, όχι γιατί η Συνταχτική της Επιτροπή είναι ανώτερη αλλά γιατί αυτή η μικρή εφημερίδα αντανακλά την πάλη των μαζών μέσα σε μια εξαιρετικά τεταμένη κατάσταση.

β. Τα συνθήματα των Γάλλων μπολσεβίκων- λενινιστών έχουν όλα επιβεβαιωθεί από τα γεγονότα και έχουν βρει μεγάλη απήχηση στη χώρο.

γ. Η ομάδα των ενήλικων συντρόφων, που έχει επεκταθεί στις επαρχίες πολύ λίγο, εξασφάλισε περισσότερους από δύο χιλιάδες ψήφους υπέρ μιας μαρξιστικής πρότασης στο Κογκρέσο του Μουλ Χάουζ.

δ. Το νεολαιίστικο τμήμα κυριαρχεί σε δυο από τα πιο σπουδαία τμήματα, του Σεν και του Σεν-Ε-Ουάζ, δηλ. στο Παρίσι και τα περίχωρά του, παίρνοντας μαζί τους ομάδες που μέχρι χθες ήταν εχθρικές, όπως του Φρεντ Τέλερ κλπ. Με την επίδραση της δουλειάς της νεολαίας μας είναι δυνατό να φτάσουμε της 6.000 έως 7.000 μέσα στο σοσιαλιστικό κόμμα.

ε. Μέσω των σοσιαλιστικών οργανώσεων, οι σύντροφοι μας έχουν εξασφαλίσει μια πολύ περισσότερο ισχυρή επαφή με το σταλινισμό, τους συνδικαλιστικούς και άλλους κύκλους. Τα κέρδη που έχουν επιτευχθεί έξω από το Σοσιαλιστικό κόμμα θα αποκαλυφθούν στο κοντινό μέλλον με ένα τρόπο που δεν θα αφήσει κανένα περιθώριο για αμφιβολίες.

ζ. Οι διεθνείς δεσμοί του Γαλλικού τμήματος είναι πιο σταθερά σφυρηλατημένοι από οποτεδήποτε στο παρελθόν και η πάλη του για την 4η Διεθνή διεξάγεται αδιάλειπτα.

Μήπως ο σύντροφος Εχλερ δεν γνωρίζει τα γεγονότα αυτά; Κλείνει εσκεμμένα τα μάτια του, ώστε οι φόρμουλες του να μείνουν άθιχτες; Τι σημαίνει μια τέτοια αντιμετώπιση; Σε κάθε περίπτωση δεν έχει τίποτα κοινό με το Μαρξισμό, ο οποίος δεν είναι παιχνίδι με φόρμουλες, αλλά μια ανάλυση πραγματικών καταστάσεων. Σα να φαίνεται ότι ο Εχλερ δεν θέλει επαναστατικές επιτυχίες γιατί καταχτήθηκαν με μέσα που αυτό αντιστρατεύονταν. Ας εξαφανιστεί η επανάσταση, μόνο και μόνο για να θριαμβεύσουν οι προκαταλήψεις του Εχλερ! Τι ιδέες αντιτάσσει ο Εχλερ στη Γαλλική εμπειρία; Δεν πρέπει κανείς ποτέ, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, να δουλεύει μέσα στα ρεφορμιστικά κόμματα; Απ’ την άλλη μεριά η πρότασή του σχετικά με το SΑΡ αναγνωρίζει την αναγκαιότητα για φραξιονιστική δουλειά μέσα στη 2η και τη 3η Διεθνή. Είναι «νορμάλ» ένα επαναστατικό κόμμα να έχει φράξιες μέσα σε ρεφορμιστικά κόμματα; Η φράξια υποτάσσεται στις καταστατικές διατάξεις του ρεφορμιστικού κόμματος. Δεν είναι αυτό συνθηκολόγηση; Εάν η δουλειά της φράξιας πάει καλά, μπορεί ίσως να γίνει δύο ή τρεις φορές μεγαλύτερη από μια ανεξάρτητη οργάνωση. Δεν θάναι αυτό συνθηκολόγηση δυο τρίτων η τριών τετάρτων μιας οργάνωσης; Ο Εχλερ μπορεί να απαντήσει: Μα μια ανεξάρτητη οργάνωση κατευθύνει μια φράξια και κατά συνέπεια εξασφαλίζει μια σωστή πολιτική. Μα το Γαλλικό μας κόμμα ήταν κι είναι κάτω από τον έλεγχο της Διεθνούς μας οργάνωσης. Φαίνεται ότι αυτό το γεγονός το ξεχνάει ο Εχλερ. ΄Η μήπως ο έλεγχος δεν ήταν ικανοποιητικός; Γιατί λοιπόν ο Εχλερ δεν μας έδειξε τα λάθη που έκανε το Γαλλικό μας τμήμα; Γιατί το στερεί από την κριτική και τη συμβουλή του; Γιατί δεν θέλει να ξέρει τίποτα ούτε για τις επιτυχίες ούτε για τα λάθη του Γαλλικού μας τμήματος; Μοιάζει με άνθρωπο που δεν θέλει να παντρέψει την κόρη του μ’ ένα άντρα καθ’ όλα εξαιρετικό, που είχε την ατυχία να γεννηθεί από ανεπίσημο ζευγάρι. Όμως η είσοδος μέσα στο SFΙΟ βασίζεται στο ίδιο απολύτως σκεπτικό με το σχηματισμό φραξιών στη 2η και 3η Διεθνή.

Αυτά τα γεγονότα δείχνουν ότι δεν έχουμε ακόμα επαναστατικά κόμματα πλήρως ισχυρά και σχηματισμένα, ριζωμένα στη συνείδηση των μαζών. Πρέπει να χτιστούν τέτοια κόμματα και για να το πετύχουμε είναι αναγκαίο να εφαρμοστεί η μέθοδος που ανταποκρίνεται στους δοσμένους πολιτικούς και κοινωνικούς όρους και όχι σε υπέρ ιστορικές φόρμουλες.

Σε κάθε περίπτωση αυτός που μιλάει για συνθηκολόγηση του Γαλλικού τμήματος στους ρεφορμιστές χρησιμοποιεί τη συκοφαντία για σκοπούς φραξιονιστικής πάλης.

Η ομάδα Εχλερ πρότεινε να απορριφτεί το σχέδιο του Ανοιχτού γράμματος που παρουσίασε η Διεθνής Γραμματεία. Σ’ αυτό το κείμενο αντιπαράθεσε έξι γραμμές, που είναι αόριστοι τίτλοι άγραφων κεφαλαίων. Θα είμασταν ευτυχείς αν μας παρουσιάζονταν ένα καλύτερο σχέδιο, αλλά αυτός ο τρόπος της πλήρους απόρριψης ενός κειμένου που γράφτηκε απ το Διεθνές μας κέντρο και η παρουσίαση αντίθετα, ορισμένων φράσεων χωρίς περιεχόμενο είναι απόλυτα ανάξια για ένα μαρξιστή. Η ελαφρότητα και η επιπολαιότητα δεν είναι επαναστατικές αρετές.

Η ομάδα του Εχλερ προτείνει να βάλει κάτω απ’ το Ανοιχτό Γράμμα, ορισμένες υπογραφές μαζί και του SΑΡ, αλλά αποκλείει την υπογραφή του Γαλλικού μας τμήματος. Το τι είναι το SΑΡ, οι αμερικανοί σύντροφοί μας το γνωρίζουν τώρα αρκετά καλά, όπως φαίνεται στο άρθρο που αρχίζει στη σελίδα 129 του τεύχους του Ιούλη της Νέας Διεθνούς, θα λάβετε σχεδόν σύγχρονα μ’ αυτό το γράμμα, μια μετάφραση του άρθρο του συντρόφου Σμιθ, προέδρου του γερμανικού κόμματος (RSΑΡ), που δείχνει ότι το SΑΡ κάνει “τώρα μια σκληρή πάλη ενάντια στο γερμανικό μας κόμμα (RSΑΡ). Ενάντια στην 4η Διεθνή. Οι ηγέτες των συντρόφων μας Νέων Σοσιαλιστών διαγράφτηκαν απ’ το SFΙΟ, γιατί πάλευαν για την 4η Διεθνή. Τώρα ο σύντροφος Εχλερ, επιμένει να πάρει την υπογραφή του SΑΡ κι αρνείται την υπογραφή του γαλλικού τμήματος.

Αλλά προχωρά ακόμα παραπέρα, αναλαμβάνοντας την υπεράσπιση του Διεθνούς Γραφείου Νεολαίας της Στοκχόλμης-Όσλο, το οποίο είναι συμπαραταγμένο με την Ένωση Νεολαίας Σπάρτακος των ΕΠΑ είναι η μόνη νεολαιίστικη οργάνωση που υποστηρίζει την 4η Διεθνή και πρέπει να διατηρηθεί και να αναπτυχθεί παραπέρα, θεωρητικά και οργανωτικά. Τώρα στην πραγματικότητα η όλη κρίση του γραφείου της Στοκχόλμης, οφείλεται στο γεγονός ότι η πλειοψηφία του γραφείου είναι ανοιχτά εχθρική στην 4η Διεθνή. Γνωρίζουμε τον τρόπο με τον οποίο το SΑΡ αντιμετωπίζει τα πράγματα. Η Σουηδική ομάδα βρίσκεται πιο δεξιά. Έχει δώσει την υποστήριξή της στη Νορβηγική ομάδα Μοτ-Νταγκ, που αποτελείται από 100 περίπου ρεφορμιστές διανοούμενους που έχουν πλήρως αποδεχτεί τον αστικό μινιστεριαλισμό (συμμετοχή στην αστική κυβέρνηση σ.μ.) και τη δήλωση του Στάλιν. Η πρόταση να σταλεί στο γραφείο της Στοκχόλμης ένας αντιπρόσωπος της Ολλανδικής νεολαίας και ένας αντιπρόσωπος της Γαλλικής νεολαίας απορρίφτηκε από την Εχλερ σαν «αυθαίρετη». Προφανώς πιστεύει ότι το Μοτ-Ντάγκ είναι πολύ πιο κατάλληλο για να πάρει τη θέση στο γραφείο. 0 Εχλερ φοβάται ένα σχίσμα με δηλωμένους οπορτουνιστές και δηλωμένους εχθρούς της 4ης Διεθνούς. Αλλά δεν φοβάται το σχίσμα με τους μπολσεβίκους λενινιστές. Ζητά την υπογραφή του Βεριγκέν, που έσπασε από τη Διεθνή μας οργάνωση, αλλά αρνείται την υπογραφή του Γαλλικού μας τμήματος που της έχει μείνει “ιστό, όπως επίσης φυσικά αρνείται την υπογραφή του Βελγικού τμήματος που κάνει τώρα σημαντική πρόοδο.

Πώς μπορεί κανείς να εξηγήσει το γεγονός, ότι ένας εκπρόσωπος της αδιάλλακτης «αριστερής πτέρυγας» σαν τον Εχλερ, μεταβάλλεται ξαφνικά σε υπερασπιστή του 8ΑΡ και της οπορτουνιστικής πλειοψηφίας του γραφείου της Στοκχόλμης και ενάντια στα τμήματα των Μπολσεβίκων-Λενινιστών. Σε ποια μεριά του οδοφράγματος βρίσκεται επιτέλους ο Εχλερ;

Είναι απαραίτητο να ξεκαθαριστεί αυτό το σημείο γιατί έχουμε ήδη γίνει μάρτυρες της περίπτωσης Μπάουερ, που ανάλαβε την υπεράσπιση της 4ης Διεθνούς ενάντια στη «συνθηκολόγησή μας» μπρος στη 2η Διεθνή και κατέληξε σα μέλος και πράκτορας του SΑΡ, σε μια αξιοθρήνητη πάλη ενάντια στη 4 Διεθνή. Στο ίδιο κείμενο ο Εχλερ απαιτεί να αντιπροσωπευτεί στο Γραφείο, η Σοσιαλιστική Νεολαία της Ισπανίας. Αλλά αυτοί σα νεολαίοι επίσης ανήκουν σ’ ένα κόμμα της 2ης Διεθνούς. Είναι πολύ λιγότερο ανεπτυγμένοι απ’ τη Γαλλική μας νεολαία. Έχουν δηλωθεί δημόσια υπέρ της 4ης Διεθνούς, χωρίς να ακολουθούν σύμφωνα με τη δήλωσή τους την απαραίτητη πορεία. Είμαστε όλοι φυσικά έτοιμοι να κάνουμε οτιδήποτε είναι δυνατό για να τους τραβήξουμε στην 4η Διεθνή, αλλά η απλή φράση που περιέχεται στη δήλωση του Εχλερ δεν είναι αρκετή γι’ αυτό. Απαιτείτο ι δουλειά. Η κρίση στο Γραφείο της Στοκχόλμης υπάρχει. Με το να αρνείται την υποψηφιότητα του γάλλου αντιπροσώπου που είναι πραγματική και να είναι υπέρ μιας ισπανικής υποψηφιότητας, που είναι καθαρά φανταστική και κερδοσκοπική, ο Εχλερ δε δείχνει μόνο την έχθρα του προς το γαλλικό τμήμα που βρίσκεται στις γραμμές της μάχης, αλλά επίσης την απίστευτη αλαφρομυαλιά του σε ζητήματα απ’ τα οποία εξαρτάται η όλη πάλη μας για την 4η Διεθνή.

Επιφυλάσσομαι να στείλω ένα ή δυο ακόμα γράμματα στη συνέχεια του παρόντος όσο το δυνατό συντομότερο.

Αδελφικά

Λ.ΤΡΟΤΣΚΥ

11 Αυγούστου 1935

 

ΕΝΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΣΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ

Προς την Εθνική Επιτροπή Εργατικό Κόμμα των Ε.Π.Α.

Αγαπητοί Σύντροφοι,

Στο πρώτο μου γράμμα ανάφερα πως κατά την περίοδο της γαλλικής «στροφής», η μεγαλύτερη πλειοψηφία των Ευρωπαϊκών τμημάτων, αντιτάχτηκε σ’ αυτή. Αλλά όμως η ίδια Π πείρα ήταν τόσο εύγλωττη, τόσο χτυπητή, ώστε η συντριπτική πλειοψηφία των συντρόφων έχει από τότε αναγνωρίσει την ορθότητα της στροφής. Η ομάδα Ναβίλ, όχι μόνο έχει μπει στο Σ.Κ.Γ., αλλά κι έχει ξαναγυρίσει στη Μπολσεβίκικη-Λενινιστική ομάδα. Η ενότητα της προηγούμενης Λίγκας έχει πλήρως αποκατασταθεί, αν δε λογαριάσουμε την ασήμαντη ομάδα του Λουιλιέ. Αυτό που είναι αποφασιστικό όμως, δεν είναι η ενότητα της προηγούμενης Λίγκας, αλλά ο νέος της ρόλος. Από μια προπαγανδιστική ομάδα με διακόσια περίπου μέλη, μαζί με τη νεολαία, έχει μεταμορφωθεί σ’ ένα επαναστατικό παράγοντα, που άμεσα κι έμμεσα επηρεάζει το κίνημα της εργατικής τάξης της χώρας. Μπορείς να πεις χωρίς την παραμικρή υπερβολή, πως το ειδικό βάρος του Γαλλικού τμήματός μας στο κίνημα της εργατικής τάξης στη Γαλλία είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ ότι το ειδικό βάρος το Ολλανδικού ή του Αμερικάνικου κόμματος στα εργατικά κινήματα των χωρών τους. Αυτό σημαίνει πως στη Γαλλία έχει γίνει πρόοδος. Η κατάσταση δεν έχει αλλάξει μόνο ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά.

Σήμερα, η μοίρα όλης της Ευρώπης κι σ’ ένα κάποιο βαθμό η μοίρα του κόσμου, αποφασίζεται στη Γαλλία. Το αντικειμενικό αυτό γεγονός διπλασιάζει και τριπλασιάζει την σπουδαιότητα της δουλειάς του Γαλλικού τμήματός μας. Ποιο είναι το στοιχειώδες καθήκον όλων των άλλων τμημάτων; Να δώσουν τη μεγαλύτερη προσοχή στη δραστηριότητα της Μπολσεβίκικης-Λενινιστικής ομάδας στη Γαλλία, να είναι αλληλέγγυα και ν’ αυξήσουν την υλική και ηθική υποστήριξη που της δίνουν. Αυτό το διεθνικό καθήκον είναι όλο και περισσότερο πιο επιτακτικό και επείγον, γιατί η ρεφορμιστική γραφειοκρατία, χέρι-χέρι με τη Σταλινική κλίκα, που δεν υπολογίζει ούτε κόπο, ούτε χρήματα -γι’ αυτό το σκοπό, έχει ανοίξει ένα εξοντωτικό πόλεμο ενάντια στη Μπολσεβίκικη-Λενινιστική ομάδα. Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει. Αυτός ο χρόνος δουλειάς στο Σ.Κ.Γ. ανοίγει νέες δυνατότητες για ένα ανεξάρτητο επαναστατικό κόμμα. Όλοι οι σύντροφοι της Μπολσεβίκικης-Λενινιστικής ομάδας, συμφωνούν μ’ αυτό. Φυσικά, είναι αναγκαίο να ξέρουμε πώς να ενεργούμε και πώς επίσης να ελισσόμαστε, για να χτίσουμε ένα ανεξάρτητο κόμμα, ακόμα και στις πιο ευνοϊκές συνθήκες. Αυτό είναι το καθήκον της επόμενης περιόδου.

Τώρα, αντί η ομάδα Έχλερ να υποστηρίξει το Γαλλικό τμήμα μας μ’ όλη της τη δύναμη, κατατρίβεται στη μείωση, στη διαστροφή, ακόμα και στη συκοφάντηση των Γάλλων συντρόφων μας. Δεν επιθυμώ καθόλου να οξύνω την ατμόσφαιρα της συζήτησης μέσα στο Ε.Κ. (Μ.Ρ.), αλλά πρέπει να δηλώσω απερίφραστα πως η στάση του Έχλερ και των συναδέλφων του, μας φαίνεται πάρα πολύ όμοια με τη στάση των απεργοσπαστών.

Στο γράμμα που έστειλα στους Πολωνούς συντρόφους, χαρακτήρισα περιληπτικά τις πρώτες επιτυχίες του Βελγικού τμήματός μας (Λεσουά). Υπογράμμισα το γεγονός πως η αριστερή πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος έχει πέσει λίγο-πολύ, κάτω απ’ τη επιρροή των συντρόφων μας ή τουλάχιστον των ιδεών μας, σ’ ολόκληρη τη χώρα, με μόνη εξαίρεση τις Βρυξέλλες. Οι Βρυξέλλες είναι η μόνη πόλη, που το τοπικό τμήμα της προηγούμενης Λίγκας βρίσκονταν κάτω απ’ την επιρροή του Βερίγκεν κι έμεινε μαζί του και μετά τη διάσπαση. Στο ίδιο το κέντρο της δραστηριότητας του Βερίγκεν, η αριστερή πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος έχει πέσει εντελώς κάτω απ’ την επιρροή του Δρ. Μαρτώ, του σταλινικού πράκτορα μέσα στο Εργατικό Κόμμα του Βελγίου (Ρ.Ο.Β.) .Μπορούσε λοιπόν να υπάρξει καμιά πιο τρανταχτή απόδειξη της απόλυτης στειρότητας του σεχταρισμού; Ενώ ο Βερίγκεν στρατολογεί με τη μεγαλύτερη δυσκολία, από δω κι από κει μια φούχτα νεαρών διανοούμενων και νέων, απομονωμένων εργατών, η ομάδα του Λεσουά (το τμήμα μας), επηρεάζει ενεργητικά την ανάπτυξη της αριστερής πτέρυγας του Σοσιαλιστικού Κόμματος και των Φρουρών των Νέων Σοσιαλιστών.

Μ’ αυτό δεν εννοώ καθόλου πως οι Αμερικανοί σύντροφοι πρέπει να επιχειρήσουν απλά να αναπαράγουν τη Γαλλική ή τη Βελγική εμπειρία στις Ενωμένες Πολιτείες. Οι διαφορές στις υπάρχουσες συνθήκες είναι φανερές και με γυμνό μάτι. Η συγχώνευση των δυο ανεξάρτητων οργανώσεων σας ανοίξει μεγάλες δυνατότητες. Καμιά τάση ανάμεσά σας δεν προτείνει την είσοδο στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Ένα μέρος των καθηκόντων σας σαν μια ανεξάρτητη οργάνωση είναι και το να ξέρετε πώς να επηρεάζετε, άμεσα και συστηματικά, την ανάπτυξη της αριστερής πτέρυγα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Στους πρώτους μήνες του 1917,το Μπολσεβίκικο Κόμμα αντιπροσώπευε πολύ πιο σημαντικές δυνάμεις, απ’ ότι το Εργατικό Κόμμα τώρα. Εν τούτοις το Μπολσεβίκικο Κόμμα διατηρούσε στενές σχέσεις με την αριστερή πτέρυγα των Μενσεβίκων κι ανάλογα με την περίπτωση, κατέβαζε ακόμα και κοινά ψηφοδέλτια με τους Αριστερούς Μενσεβίκους (ομάδα Λάριν) στις δημοτικές εκλογές της Πετρούπολης. Ταυτόχρονα, παρέμενα -σε συμφωνία με το Λένιν- στην οργάνωση των Διεθνιστών για να τους φέρω σαν σύνολο προς τη συγχώνευση με το Μπολσεβίκικο Κόμμα. Τον Ιούλη του 1917 συγκλήθηκε ένα ενωτικό συνέδριο. Τον Απρίλη, ο Λένιν μίλησε στη Μενσεβίκικη συνδιάσκεψη. Στο ενωτικό συνέδριο του Ιούλη, ένας αντιπρόσωπος της αριστερής πτέρυγας της Μενσεβίκικης συνδιάσκεψης έκανε ένα συγχαρητήριο λόγο, κ.λ.π. Η Μπολσεβίκικη αδιαλλαξία είναι αδιάσπαστα δεμένη με την κατανόηση του πραγματικού προτσές στις εργατικές οργανώσεις, με την ικανότητα επηρεασμού αυτού του προτσές, με την ευελιξία στο χειρισμό των ομαδοποιήσεων, ακόμα κι ατόμων.

Αντίθετα, κάθε σεχταριστής θέλει νάχει το δικό του εργατικό κίνημα. Πιστεύει πως με την επανάληψη μαγικών τσιτάτων μπορεί να εξαναγκάσει μια ολόκληρη τάξη να συσπειρωθεί γύρω του. Αλλά στο τέλος, αντί να μαζέψει το προλεταριάτο γύρω του καταλήγει στον εκφυλισμό και στη διάλυση της ίδιας του της μικρής σέχτας.

Απ’ αυτή την απόσταση δε μπορώ να ,εκφέρω καμιά γνώμη πάνω στην πραχτική πορεία που πρέπει ν’ ακολουθηθεί σχετικά με τα Σοσιαλιστικά και τα Σταλινικά Κόμματα. Δυστυχώς απ’ την Ευρώπη δε βλέπω τόσο καλά την Αμερική, όσο ο σύντροφος Έχλερ απ’ την Αμερική βλέπει την Ευρώπη. Αυτός είναι κι ο λόγος, που προτιμώ να είμαι μάλλον περισσότερο συνετός, παρά να δίνω συμβουλές που μπορεί να αποδειχτούν ασύνετες. Αλλά όμως συμφωνώ απόλυτα με τους συντρόφους Κάννον και Σάχτμαν όταν λένε πως η Λενινιστική πολιτική απέναντι στο Σοσιαλιστικό κόμμα και την Αριστερή του πτέρυγα «δεν μπορεί να προχωρήσει μέσα σε μια ατμόσφαιρα υστερίας για ανύπαρχτους κινδύνους, πως η ρεαλιστική μελέτη της δυναμικής της ανάπτυξης μέσα στο Σ.Κ. αντιπροσωπεύει την προετοιμασία της συνθηκολόγησης στο Σ.Κ.».

Έχω διαβάσει με προσοχή κάθε στιγμή της ολομέλειάς σας και με κάποια φρίκη διάβασα και για την Επιτροπή Ελέγχου σας. Νομίζει κανείς πως αναπνέει κάτι απ’ την ατμόσφαιρα των νυχτερινών εφιαλτών, όταν διαβάζει για τις υποψίες και τις διαδόσεις που στρέφονται εναντίον συντρόφων, που έχουν για πολύ καιρό παλέψει για τις ιδέες της προλεταριακής επανάστασης. Τέτοιου είδους μέθοδες μπορούν να παραλύσουν και να διαφθείρουν το κόμμα, εκτός αν με τη θέληση ολονών, σταματήσουν αμέσως.

Από πού βγαίνει το συμπέρασμα πως οι σύντροφοι Έχλερ, Σταμ και άλλοι βρήκαν καταφύγιο σε τέτοιου είδους μέσα; Είχαμε και στη Γαλλία μια παρόμοια περίπτωση με τον Μπάουερ, που όντας ανικανοποίητος απ’ την πολιτική πάλη ενάντια στη «στροφή», έγινε ξαφνικά μια ανεξάντλητη πηγή υποψιών, κατηγοριών κι ακόμα κι απίστευτων συκοφαντιών ενάντια όλων μας. Ήταν όμως ένας τίμιος και ειλικρινής άνθρωπος αφοσιωμένος στο Σοσιαλισμό. Η ατυχία του βρίσκεται στο γεγονός, πως είναι ένας αθεράπευτος σεχταριστής. Ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί να μείνει ήσυχος και φιλικός, όσο η ζωή της οργάνωσης περιστρέφεται στους συνηθισμένους κύκλους. Αλλά αλίμονό της, αν τα γεγονότα προκαλέσουν μια ριζική αλλαγή. O σεχταριστής δεν αναγνωρίζει άλλο πια τον κόσμο του. Όλη η πραγματικότητα στέκεται εχθρικά απέναντι του κι αφού τα γεγονότα τον χλευάζουν, τους γυρίζει τη πλάτη του και βαυκαλίζεται με φήμες, υποψίες και φαντασιώσεις. Έτσι, γίνεται μια πηγή συκοφαντιών, χωρίς να ‘ναι απ’ τη φύση του συκοφάντης. Δεν είναι άτιμος. Βρίσκεται μονάχα σε ασυμβίβαστη αντίθεση με την πραγματικότητα.

Οι σύντροφοι Βέμπερ και Γκλότζερ κατηγορούν την ομάδα Κάννον πως επιτίθεται πάρα πολύ σκληρά και γραφειοκρατικά ενάντια στον Έχλερ. Δεν μπορώ να εκφράσω καμιά γνώμη πάνω σ’ αυτή την κατηγορία, αφού δεν είχα τη δυνατότητα να παρακολουθήσω την εξέλιξη της πάλης. Υποθετικά όμως, μπορώ να δεχτώ την πιθανότητα μιας κάποιας βιασύνης από μέρους των ηγετών συντρόφων, θάταν φυσικά λάθος να θέλουν να διαλύσουν οργανωτικά μια αντίπαλη ομάδα, προτού η συντριπτική πλειοψηφία του κόμματος νάχει την ευκαιρία να κατανοήσει πλήρως την ασυνέπεια και τη στειρότητα αυτής της ομάδας. Οι ηγέτες είναι συχνά ανυπόμονοι όταν προσπαθούν να παραμερίσουν ένα εμπόδιο απ’ το δρόμο της δραστηριότητας του Κόμματος. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν εκπαιδεύουν μόνο οι ηγέτες το κόμμα, αλλά και το κόμμα εκπαιδεύει εξίσου καλά τους ηγέτες. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η υγιής διαλεκτική του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού.

Αλλά οι Βέμπερ και Γκλότζερ έχουν απόλυτα άδικο, όταν βάζουν στην ίδια μοίρα τα «λάθη» του Έχλερ με κείνα του Κάννον. 0 σεχταρισμός είναι ένας καρκίνος που απειλεί τη δραστηριότητα του Ε.Κ. (Η.Ρ.), που το παραλύει, που δηλητηριάζει τις συζητήσεις κι εμποδίζει τα θαρραλέα βήματα προς τα μπροστά στη ζωή των εργατικών οργανώσεων. Θα ήθελα να ελπίζω πως δεν είναι αναγκαία μια χειρουργική επέμβαση, αλλά για ν’ αποφευχθούν οι διαγραφές, πρέπει να χτυπήσουμε ανελέητα την ομάδα Έχλερ με μια απόφαση της συντριπτικής πλειοψηφίας. Αυτός είναι κι ο προκαταρκτικός όρος όλων των μελλοντικών επιτυχιών του Εργατικού Κόμματος (W.Ρ.). Όλοι μας επιθυμούμε να παραμείνει ανεξάρτητο, αλλά πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα επιθυμούμε να παραμείνει ανεξάρτητο απ’ τον καρκίνο που κατατρώγει τη ζωτικότητά του.

Αδελφικά Λ. ΤΡΟΤΣΚΥ
12 Αυγούστου 1935

 

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΧΙΣΜΑΤΑ

Σύντροφε Βερίγκεν,

Έχω ήδη απαντήσει στα γενικά ζητήματα που σημειώνεις στο γράμμα σου, με το άρθρο «Για το σεχταρισμό» (που σε μεγάλο βαθμό καταφέρεται ενάντια στο άρθρο που εσύ έγραψες τον Αύγουστο) και σ’ ένα βαθμό σαν απάντηση στους ομοϊδεάτες σου στην Αμβέρσα, θα ζητήσω να σου σταλεί ένα αντίτυπο του άρθρου μου για το σεχταρισμό.

Αν είναι σωστό ότι συμφωνείς μαζί μας στα ζητήματα αρχής κι ότι έσπασες από μας μόνο πάνω σ’ ένα ζήτημα ταχτικής, που τώρα το θεωρείς ένα επεισόδιο του παρελθόντος, αυτή η αποδοχή ήταν μια ανελέητη καταδίκη της πολιτικής σου. Πώς μπορεί κανείς ν’ αποσχιστεί και να καταδικάσει μια ολόκληρη μαρξιστική διεθνή οργάνωση, εξαιτίας μιας επεισοδιακής διαφοράς τακτικής;

Και συ ο ίδιος αναφέρεσαι στο γεγονός ότι δεν διαγράψαμε το Ολλανδικό τμήμα που είναι ενάντια στον εισοδισμό μέσα στο I.S. Ακριβώς! Αλλά αυτό το επιχείρημα κατευθύνεται επίσης ολοκληρωτικά ενάντιά σου. Δείχνει ότι ούτε είμασταν αδιάλλακτοι, ούτε δείξαμε αδιαλλαξία ή βιασύνη, αλλά αλήθεια μια ειλικρινή ελπίδα να συνεχίσουμε να δουλεύουμε φιλικά με συντρόφους που χώρισαν από μας προσωρινά πάνω σ’ ένα ζήτημα ταχτικής. 0 δημοκρατικός συγκεντρωτισμός, στον οποίο τόσο ασύνετα και λαθεμένα αναφέρεσαι, προϋποθέτει πειθαρχία στη δράση και δεν ανέχεται σεχταριστικές ιδιοτροπίες.

Ζητάς μια συζήτηση πάνω στα αποτελέσματα της γαλλικής εμπειρίας. Όντας χωρισμένος από μας, είσαι αλίμονο έναν αιώνα πίσω. Οι επιτυχίες του γαλλικού τμήματος είναι τόσο εκθαμβωτικές και αποφασιστικές , ειδικά τους τελευταίους μήνες (μην ξεχνάς ότι μόνο οι ηγέτες διαγράφτηκαν ), ώστε το θεωρούμε γελοίο να χάνουμε τον καιρό μας συζητώντας για το χιόνι της σημερινής χρονιάς.

Εντούτοις, μ’ αυτή τη συζήτηση, η ομάδα του Εχλερ εξακολουθεί να ενοχλεί το κόμμα μας. Η ηγεσία του αμερικάνικου κόμματος, η Διεθνής Γραμματεία και εμείς έχουμε κάνει ότι είναι δυνατό για να πείσουμε την ομάδα Εχλερ, για τη λαθεμένη θέση της. Δεν είχαμε επιτυχία. Η ομάδα του Εχλερ, ενώ σαμποτάρει το κόμμα μας, διατηρεί δεσμούς με τους ανθρώπους που έχουν προδώσει και με τους λιποτάχτες, τον Μπάουερ και Σία, δεν υποτάσσεται σε καμία πειθαρχία, κυκλοφορεί τις πιο κακόβουλες συκοφαντίες για τη διεθνή μας οργάνωση, για το γαλλικό και βελγικό μας τμήμα, απαιτεί για τον εαυτό της δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, δηλαδή, το δικαίωμα να κάθεται και να βγάζει αποφάσεις για τη συντριπτική πλειοψηφία. Στο βαθμό που μπορώ να κρίνω από δω, η διαγραφή της ομάδας Εχλερ έχει γίνει απόλυτα αναγκαία. Αν υπάρχουν επεισοδιακές ταχτικές διαφορές, τότε πώς να εξηγήσουμε την τερατώδη οξύτητα της πάλης; Την εξηγώ έτσι: η συμφωνία στις αρχές έχει ένα καθαρά τυπικό χαρακτήρα. Αυτό που συμβαίνει είναι το τελευταίο κύμα του σεχταρισμού ενάντια ο τη μπολσεβίκικη πολιτική.

Δε μιλάς μόνο για την ομάδα «Σπάρτακος» , αλλά για όλους τους αντίπαλους της «εισόδου». Αυτούς έχεις στο μυαλό σου, πρέπει να απαριθμήσεις με μεγάλη ακρίβεια όλες τις ομάδες των ομοϊδεατών σου, σ’ όλη τη χώρα. απ’ τη μεριά μου θα πω ότι καμιά απ’ αυτές τις ομάδες δεν έχει υπογράψει το Ανοιχτό Γράμμα για την Τέταρτη Διεθνή. Οι περισσότέρες φλερτάρουν Με τους κεντριστές (SΑΡ, κ.λ.π.) 0 Λουΐγέ έχει μπει στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. αλλά εκεί δεν ψήφισε τα ψηφίσματα των Μπολσεβίκων Λενινιστών, αλλά το ψήφισμα του Μαρσώ Πιβέρ. Με ποιον είσαστε αλληλέγγυοι σε διεθνή κλίμακα; Αυτό πρέπει να το γνωρίζουμε ακριβώς, αν μιλάμε για ξαναπλησίασμα: εσύ ξέρεις καλά με ποιον βρισκόμαστε εμείς σε αλληλεγγύη.

Θα συμφωνήσεις ότι θα έδειχνε επιπολαιότητα να ενωθούμε τώρα μόνο για να ξανασπάσουμε στη διάρκεια του πολέμου, στην παρανομία, κ.λ.π. Οργανική ταχτική, στροφές και μανούβρες υπάρχουν ακόμα πολλά τέτοια μπροστά μας. Επίσης και σε περίπτωση πολέμου. Καθόλου δεν αποκλείεται, ακριβώς στη διάρκεια του πολέμου, οι Μπολσεβίκοι-Λενινιστές της μιας ή της άλλης χώρας, θα βρεθούν υποχρεωμένοι να μπουν προσωρινά μέσα σ’ ένα ρεφορμιστικό κόμμα. Πρέπει κάθε φορά, στην παρανομία, να ανανεώνουμε την αρχιαφηρημένη συζήτηση για «συνθηκολόγηση στη 2η Διεθνή». Εμείς δε θέλουμε να το κάνουμε αυτό. Είναι καιρός να μεγαλώσουμε. Μ’ αυτή την έννοια έγραψα ότι η πολιτική στη διάρκεια του πολέμου είναι η συνέχιση της πολιτικής σε καιρό ειρήνης.

Δε θέλω καθόλου ν’ αρνηθώ, ότι ο «Σπάρτακος» διαχώρισε τον εαυτό του απ’ τους άλλους αντίπαλους της «εισόδου» γιατί:

1. Υπόγραψε το Ανοιχτό Γράμμα 2. Ελπίζει σε μια επαναπροοέγγιση μα τους Μπολσεβίκους-Λενινιστές, αντί να τους συκοφαντεί συστηματικά όπως οι Μπάουερ, οι Λουιγιέ, οι Φίηλντς, οι Γουέισμποοντ, οι Εχλερ έκαναν και κάνουν. Γι’ αυτό ο καθένας καλωσορίζει τη συμμετοχή της ομάδας σας σ’ όλη την προπαρασκευαστική δουλειά για την Διεθνή. Αλλά όσο για τη φράξια μας τους Μπολσεβίκους-Λενινιστές, είμαστε εδώ υποχρεωμένοι να φανούμε πιο δρυμείς. Το άρθρο που έγραφες τον Αύγουστο, δείχνει ότι Όταν κατάλαβες το βάθος του λάθους που έκανες κι ότι ακόμα, τείνει να το δικαιολογείς επαναλαμβάνοντας τις ψεύτικες κατηγορίες του SΑΡ και των χειρότερων σεχταριστών. Γi’ αυτή την περίπτωση είναι καλύτερο ν’ αναβάλουμε την ενοποίηση με τη φράξια σου, μέχρι που η πείρα να μας δώσει ικανοποιητικές εγγυήσεις ότι η μελλοντική ενότητα θα είναι γερή.

Τώρα τια τις πρακτικές σου προτάσεις θα ήταν πολύ επιθυμητό φυσικά να κάνουμε ένα συνέδριο όλων των οργανώσεων που τάσσονται υπέρ της 4ης Διεθνούς, αλλά δε θάταν δυνατό να το περιορίσουμε στην Ευρώπη: η συμμετοχή των Ενωμένων Πολιτειών, του Καναδά και στο βαθμό που είναι δυνατό της Νότιας Αφρικής θάταν εξαιρετικά επιθυμητή, αν όχι απαραίτητη. Σε κάθε περίπτωση, δεν νομίζω να υπάρχουν διαφωνίες σ’ αυτό το ζήτημα.

Η δεύτερη πρότασή σου να συγκαλέσουμε ταυτόχρονα ένα πλατύτερο συνέδριο όλων των αντιπάλων της εθνικής άμυνας, κ.λ.π., μου φαίνεται κάτω από τους παρόντες όρους όχι μόνο αφηρημένη αλλά και βλαβερή. Κι ακόμα, ποιους έχεις στο μυαλό σου, Προφανώς το ίδιο το SAP και τους φίλους του. Ήταν εκπληκτικό, το πώς οι κριτικοί και αντίπαλοί μας απ ‘τα ύστερα, δείχνουν μια τέτοια στάση προς αυτή τη βλαβερή κεντριστική κλίκα, το SΑΡ. Λοιπόν ποιος είναι πίσω του; Το μόνο σοβαρό και μαζικό κόμμα που κάποτε ανήκε στο ΙΑG ήταν το Νορβηγικό Εργατικό Κόμμα αλλά εδώ και καιρό έχει στρέψει την πλάτη του προς το SΑΡ, η πολιτική του κατευθύνεται προς μια επαναπροσέγγιση με το Σουηδικό, Δανικό και Βρετανικό Εργατικό Κόμμα. Η μικρή ομάδα Μοτ-Νταγκ βρίσκεται τώρα, στο βαθμό που ξέρουμε, σε μια κατάσταση πλήρους αποσύνθεσης κι επιπλέον, γενικά, δεν έχει καμιά πολιτική αξία. 0 Ντοριό έσπασε το ειδύλλιο με τον Γουάλτσερ. Η Κ.Ε. του Ολλανδικού μας κόμματος αποφάσισε να σπάσει με το SΑΡ και το ΙΑG. Υπάρχει μια κρίση μέσα στο βρετανικό Ανεξάρτητο Εργατικό Κόμμα, οι σταλινικοί έφυγαν απ’ το κόμμα, οι λενινιστές έχουν πολύ δυναμώσει κι ελπίζουμε με βεβαιότητα ότι το σπάσιμο του Ανεξάρτητου Εργατικού Κόμματος με την Κομιντέρν θα το αναγκάσει (όχι χωρίς μια νέα κρίση) προς την 4η Διεθνή. Παραμένει το Σουηδικό Κόμμα. Έχουν πολύ λίγες πληροφορίες γι’ αυτό, αλλά νομίζω ότι κι αυτό θα περάσει μέσα απ’ την εξέλιξη των άλλων κεντριστικών οργανώσεων. Μια απόπειρα να δώσουμε ζωή στο πτώμα του ΙΑG μ’ ένα διεθνές συνέδριο και μια σούπερ στείρα συζήτηση μέσα σε τέσσερις τοίχους, με παλιούς αδιόρθωτους κεντριστές, τώρα αυτό δεν έχει καμιά αξία. Είμαστε μπουχτισμένοι απ’ αυτές τις μάταιες «συζητήσεις για αυτοϊκανοποίηση». Πρώτα να πάμε στις μάζες με το σύνθημα της 4ης Διεθνούς.

Ή μήπως θέλετε να τραβήξετε μέσα σ’ αυτό το πλατύ «συνέδριο» τους Μπορντιγκιστές, την ομάδα Χενό κ.λ.π. Αυτό θα ήταν ακόμα λιγότερο χρήσιμο. Αν αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν καταλάβει μέχρι τώρα πού πρέπει να πάνε, πρέπει ν’ αφεθούν στη μοίρα τους.

 Με αδελφικούς χαιρετισμούς Λ. ΤΡΟΤΣΚΥ

18 Νοέμβρη 1935

 

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΙΣΟΔΙΣΜΟ ΣΤΟ SFΙΟ

(Αποσπάσματα από ένα γράμμα) 30 Δεκέμβρη 1935

Αγαπητοί σύντροφοι,

Είναι ανώφελο να προχωρήσουμε με μια ανάλυση των συνθηκών με τις οποίες επετεύχθη ο εισοδισμός (μέσα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα). Όχι μόνο γιατί χρειαζόμαστε μια πιο λεπτομερή εξέταση των συγκεκριμένων συνθηκών του κινήματος της εργατικής τάξης στη χώρα σας, αλλά ειδικά γιατί τα αποτελέσματα της Μπολσεβικο-Λενινιστικής δουλειάς μέσα στις ρεφορμιστικές κεντριστικές οργανώσεις στην πραγματικότητα εξαρτώνται από θεσπισμένες προτάσεις, αλλά μάλλον από το πνεύμα που εμψυχώνει τους φίλους μας, τις σκέψεις τους με την εσωτερική τους συνοχή και ικανότητα για να αντιταχθούν αμείλικτα στις εκφυλιστικές κεντριστικές επιρροές.

Απ’ αυτήν ακριβώς την άποψη, η γαλλική εμπειρία αποκτάει τη μεγαλύτερη σπουδαιότητα. 0 πιο φανατικός υποστηριχτής του εισοδισμού μέσα στο ΣΚΓ ήταν ο Ρ. Μολινιέρ. Εκείνη την εποχή συνηγορούσε την κίνηση με τις οπορτουνιστικές διαφωνίες («Ζήτω η οργανική ενότητα» κ.λ.π.). Σε κάθε περίπτωση αυτή η κίνηση δεν ήταν μόνο αναγκαία, αλλά και σωτήρια. Πριν απ τον εισοδισμό του το Γαλλικό Τμήμα ήταν σε πλήρη στασιμότητα. Οι αντίπαλοι του εισοδισμού ήταν ακριβώς εκείνα τα στοιχεία τα οποία ικανοποιούνταν με το να φυτοζωεί παθητικά η ομάδα και τα οποία άρχισαν όλο και περισσότερο να προσαρμόζονται οπορτουνιστικά στο ενιαίο μέτωπο από τα έξω. Το σχίσμα και τ’ αποτελέσματά του που ακολούθησαν, προφανώς κατάστρεψαν τα πολιτικά αποτελέσματα του εισοδισμού. Παρά το γεγονός αυτό, όλοι, συμπεριλαμβανομένων και των χθεσινών αντιπάλων, βρέθηκαν στην ανάγκη να ομολογήσουν ότι η κίνηση που είχε παρθεί ήταν σωστή. Οι πρώτοι εφτά ή οχτώ μήνες της δραστηριότητας των Μπολσεβίκων-Λενινιστών μέσα στο ΣΚΓ ήταν η καλύτερη τους περίοδος. Για πρώτη φορά κατόρθωσαν, να παρουσιάσουν την ανάλυσή τους και τα συνθήματά τους μέσα σ’ ένα πλατύτερο ακροατήριο, να σφυγμομετρήσουν τη Μαρξιστική υπεροχή τους σε αντιπαράθεση με τους αντιπάλους τους και ταυτόχρονα ν’ αναγνωρίσουν τις ταχτικές και οργανωτικές τους ελλείψεις και να ξεκινήσουν μια καινούρια πραχτική δουλειά. Το ανώτερο σημείο υπήρξε το Συνέδριο του Μολχάουζ (Ιούνης 1935).Για τη νεολαία, αυτή η περίοδος «ευημερίας» κράτησε πολύ περισσότερο κι έδωσε πολύ μεγαλύτερα αποτελέσματα.

Εδώ όμως πρόβαλλε ένα κρίσιμο σημείο. Η γραφειοκρατία ήξερε επακριβώς, πώς να εκτιμήσει τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει η ομάδα μας. 0 Λεόν Μπλουμ είχε δηλώσει απ’ το Μουλχάουζ την πρόθεσή του για την επίτευξη «οργανικής ενότητας», χωρίς τους Μπολσεβίκους-Λενινιστές. Η προειδοποίηση αυτή φόβισε όλους εκείνους (στον κύκλο του Ρ.Μολλινιέ) που συνεπαρμένοι απ’ τις αρχικές επιτυχίες, πρόβλεπαν μια μεγάλη προοπτική ανενόχλητης δραστηριότητας, μέσα στο ρεφορμιστικό κόμμα. Κι ήταν αυτά ακριβώς τα στοιχεία, που στηριζόμενα στους νέους δεξιούς συμμάχους και μισοσυμμάχους, άρχισαν να ασκούν μια πολύ ισχυρή επίδραση στην πολιτική γραμμή της ομάδας μας. Όλες οι προειδοποιήσεις και οι προτροπές (που πραγματικά δεν έλειψαν) δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα για κάμποσο καιρό.

Ένας άλλος παράγοντας αποφασιστικής σημασίας προστέθηκε σ’ αυτό: η απειλή του πολέμου. Το σοσιαλπατριωτικό κύμα, σημαντικά ενισχυμένο απ’ την προδοσία των Σταλινικών, επέτρεψε στο μηχανισμό του ΣΚΓ να εντείνει στο δεκαπλάσιο την πίεση πάνω στην αριστερή πτέρυγα. 0 Ζυρόμσκι, το κεφάλι της παραδοσιακής αριστερής πτέρυγας, είχε πετύχει να συνεργαστεί με το Μενσεβίκο ηγέτη Νταν, πάνω σε σοσιαλπατριωτικές θέσεις για τον πόλεμο και ταυτόχρονα ήταν ο δημόσιος υπερασπιστής του Σταλινισμού μέσα στο ΣΚΓ.0 αριστερός κεντριστής Μαρσαί Πιβέρ, ύστερα από μερικούς δισταγμούς (για παράδειγμα, δήλωσε: «Η πάλη ενάντια στον Τροτσκισμό είναι σημάδι μιας αντιδραστικής τάσης”), αποκαλύφτηκε πως είναι ένας SΑΡιστής, δηλαδή, ο πιο δηλωμένος εχθρός των Μπολβίκων-Λενινιστών κι η πλατφόρμα για την ηγετική σοσιαλπατριωτική κλίκα. Η μπουρζουαζία ανακοίνωνε στον κ. Λεόν Μπλουμ, διαμέσου των Ριζοσπαστών φίλων του, πως στα ζητήματα που αφορούν τον πόλεμο και την ειρήνη δε χωρούν αστεία. Με τη σειρά του ο Λεόν Μπλουμ, το ανακοίνωνε αυτό στην αριστερά. Στο συνέδριο της Λίλλης (Ιούλης 1935) άρχισαν οι διαγραφές των Μπολσεβίκων-Λενινιστών.

Εκείνη τη στιγμή, αν όχι νωρίτερα, η ομάδα μας θάπρεπε να έχει καταλάβει πως κανένα μαγικό κατόρθωμα δε μπορούσε να μας γλιτώσει απ’ τη συνδυασμένη επίθεση της μπουρζουαζίας και του σοσιαλπατριωτικού μηχανισμού. Το σύνθημα ήταν: Ανελέητη επαναστατική επίθεση ενάντια στους μηχανισμούς της προδοσίας, κάτω απ’ τη σημαία της Τέταρτης Διεθνούς.

Αν αυτή η πολιτική γραμμή, η μόνη σωστή άλλωστε, είχε εφαρμοστεί χωρίς κανένα δισταγμό πριν από έξι μήνες, με συνέπεια και θάρρος, το Γαλλικό τμήμα θα βρίσκονταν τώρα σε μια ασύγκριτα καλύτερη θέση. Δυστυχώς δεν έγινε έτσι. Ήταν εκείνο ακριβώς τον καιρό, που η οπορτουνιστική ομάδα γύρω απ’ το Ρ.Μολλινιέ κέρδισε μια εντελώς ολέθρια επιρροή: στηριγμένη στην ψυχολογική αδράνεια της πρώτης περιόδου, που είχε ήδη περάσει, υποστηρίζοντας κι ε ξηγώντας την προσαρμογή και τις παραχωρήσεις και γλιστρώντας όλο και περισσότερο προς τα δεξιά, τελικά κατάληξε να προδώσει ανοιχτά. Μόνο τότε η πλειοψηφία του τμήματος συγκέντρωσε τις δυνάμεις της.

Ενστικτωδώς, η ομάδα της νεολαίας είχε ακολουθήσει μια περισσότερο αδιάλλακτη γραμμή μετά το Συνέδριο της Λίλλης και συνεπώς πιο σωστή. Αλλά είχε συστηματικά σαμποταριστεί και κάπως διαφθαρεί απ’ την ομάδα του Μολλινιέ.

Τώρα βρισκόμαστε στο τέλος αυτής της δεύτερης περιόδου. Δεν είναι ακόμα αδύνατο να χαράξουμε μια ακριβή γραμμή ισορροπίας. Αλλά ένα πράμα μπορεί να ειπωθεί με απόλυτη βεβαιότητα. Παρά τις δυο διασπάσεις, τον καιρό της εισόδου και τον καιρό της εξόδου και τα μεγάλα επίσης λάθη και δισταγμούς, η ομάδα έκλεισε το κεφάλαιο του ΣΚΓ μ’ ένα μεγάλο κι αδιαφιλονίκητο κέρδος. Η ομάδα έχει μεγαλώσει σε μέγεθος, έχει μια σημαντική οργάνωση νεολαίας, έμαθε πώς να βγάζει ένα μαζικό βδομαδιάτικο έντυπο κι αυτό που είναι ακόμα πιο σημαντικό, έχει αποχτήσει πολύτιμη πραχτική πείρα. Οι σύντροφοι μπορούν να βγάλουν σπουδαία μαθήματα απ’ τη Γαλλική εμπειρία:

1) Αυτή καθαυτή η είσοδος σ’ ένα ρεφορμιστικό-κεντριστικό κόμμα δεν έχει μεγάλη προοπτική. Είναι μονάχα ένα στάδιο που κάτω από ορισμένες συνθήκες, μπορεί να περιοριστεί σ’ ένα επεισόδιο.

2) Η κρίση κι η απειλή του πολέμου έχουν διπλό αποτέλεσμα: Πρώτο, δημιουργούν τις συνθήκες που η είσοδος κάτω απ’ αυτές γίνεται δυνατή με ένα γενικό τρόπο. Απ’ την άλλη όμως, αναγκάζει τον κυρίαρχο μηχανισμό, ύστερα από πολλές οξύες ταλαντεύσεις, να καταφύγει στη διαγραφή των επαναστατικών στοιχείων. (Όπως ακριβώς κι η κυρίαρχη τάξη ύστερα από πολλές ταλαντεύσεις αναγκάζεται να καταφύγει στο φασισμό.

3) Η είσοδος αυτή τη στιγμή, ένα χρόνο αργότερα απ’ ότι στη Γαλλία -και τι χρόνος! μπορεί να σημαίνει πως η διάρκεια της δεν θα ‘ναι τόσο μεγάλη. Αλλά αυτό με κανένα τρόπο δε σημαίνει πως μικραίνει και η σπουδαιότητα της εισόδου: σε μια μικρή επίσης περίοδο, μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα σημαντικό βήμα μπροστά. Αυτό που είναι αναγκαίο, στο φως ειδικά της Γαλλικής εμπειρίας, είναι ν’ αποτινάξουμε έγκαιρα τις αυταπάτες, ν’ αναγνωρίσουμε έγκαιρα την αποφασιστική επίθεση της γραφειοκρατίας ενάντια στην αριστερή πτέρυγα και να προφυλαχτούμε απ’ αυτή, όχι κάνοντας παραχωρήσεις, προσαρμοζόμενοι ή παίζοντας κρυφτούλι, αλλά επιτιθέμενοι επαναστατικά.

4) Ότι ειπώθηκε παραπάνω δεν αποκλείει καθόλου το καθήκον της «προσαρμογής» στους εργάτες που βρίσκονται στα ρεφορμιστικά κόμματα, διδάσκοντάς τους τις νέες ιδέες σε γλώσσα που να την καταλαβαίνουν. Αντίθετα, αυτή η τέχνη πρέπει να μαθευτεί όσο συντομότερα είναι δυνατό. Αλλά δεν πρέπει με το πρόσχημα πως πλησιάζεις τις γραμμές των εργατών να κάνεις παραχωρήσεις αρχών στην κεντριστική κορφή, καθώς και στους αριστερούς κεντριστές (όπως συμβαίνει με το SΑΡ, που στο όνομα των μαζών, υποκλίνεται μπροστά στους ρεφορμιστές).

5) Αφιερώστε τη μεγαλύτερη προσοχή στη νεολαία.

6) O κύριος όρος της επιτυχίας κατά τη διάρκεια αυτού του νέου κεφαλαίου είναι ακόμα η σταθερή ιδεολογική συνοχή, η οξυδέρκεια και η μελέτη ολόκληρης της διεθνούς μας πείρας.

Λ. ΤΡΟΤΣΚΥ

30 Δεκέμβρη 1935

 Σχετικά:

Σχολιάστε

Δημιουργήστε ένα δωρεάν ιστότοπο ή ιστολόγιο στο WordPress.com.

ΠΑΝΩ ↑