The day after

K.Μαραγκός για το Avantgarde

Ο Σύριζα κέρδισε τις εκλογές με την υπόσχεση να καταργήσει τα μνημόνια και να επαναδιαπραγματευτεί τη δανειακή σύμβαση, με τη διαγραφή ενός μεγάλου μέρους του δημόσιου χρέους. Δύο μήνες μετά ο Τσίπρας δηλώνει στο πλάι της Μέρκελ από το Βερολίνο ότι «Είναι λάθος να λέμε ότι για όλα τα δεινά φταίνε οι ξένοι, φταίνε κάποιοι άλλοι, δε φταίμε εμείς καθόλου γι’ αυτό. Υπάρχουν… και ενδογενείς αιτίες που συνέβαλαν να μπει η Ελλάδα στην κρίση, τα πέντε χρόνια του προγράμματος δε βοήθησαν να αντιμετωπίσουμε αυτές τις αιτίες… άρα το συμπέρασμα που πρέπει βγει είναι ότι δεν πρέπει να γκρεμίσουμε ό,τι θετικό έγινε, αλλά να αλλάξουμε μείγμα πολιτικής για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις παθογένειες και κοινός στόχος πρέπει να είναι η υλοποίηση μεγάλων κι αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα… κοινός στόχος είναι ότι αλλάζοντας τις προτεραιότητες της πολιτικής και έχοντας συναίνεση κοινωνική στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, μπορούμε να προχωρήσουμε και να ολοκληρώσουμε διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής που θα δώσει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να ξεπεράσει την κρίση!». Είναι προφανές, όπως και να ερμηνεύσει κανείς αυτά τα λόγια, ότι όχι μόνο οι προεκλογικές υποσχέσεις, αλλά ακόμα και οι εξαγγελίες των πρώτων ημερών έχουν πάει περίπατο. Εδώ δεν υπάρχει καμία πλέον αμφισβήτηση των μνημονιακών στόχων. Το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής πρέπει να ολοκληρωθεί και μαζί με αυτό να προχωρήσουν οι «αναγκαίες διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις».  Πάνω σε αυτή τη βάση μπορούν να συζητηθούν οι λεπτομέρειες, τα ισοδύναμα μέτρα του συντρόφου Κουβέλη, το διαφορετικό μείγμα πολιτικής του Σαμαρά και να μην τα γκρεμίσουμε όλα του Σταύρου Θεοδωράκη. Αλλά μετά από όλα αυτά θα μας πει κανείς, από οποιαδήποτε τάση του Σύριζα, τι ακριβώς έχει απομείνει από την «λαϊκή εντολή» της 25^ης Γενάρη;

Κυβέρνηση σε επιστασία και υπό ασφυξία

Βεβαίως το πρόβλημα δεν ξεκινάει με τις δηλώσεις του Τσίπρα στο πλάι της μελιστάλακτης Μέρκελ. Η μεγάλη στροφή γίνεται στις 20 Φλεβάρη όταν η κυβέρνηση υπογράφει την συμφωνία του Eurogroup με την οποία παρατείνεται η δανειακή σύμβαση, αλλά και το μνημόνιο που προϋποθέτει την εκταμίευσή της, για ακόμα 4 μήνες. Μπορεί στην προπαγάνδα του, το Μαξίμου να σκαρφίστηκε ότι αυτό ήταν μια μεγάλη επιτυχία γιατί «η χώρα δεν έπεσε στα βράχια», όμως η ουσία είναι ότι αντί να σκίσει τα μνημόνια πλέον ζητούσε την παράταση και την εκταμίευση της τελευταίας δόσης, αφού πρώτα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του τρέχωντος προγράμματος από τα κλιμάκια της τρόικα στην Αθήνα. Η κυβέρνηση επίσης παρουσίασε τη συμφωνία ως μια εκεχειρία. Πρόκειται για ακόμα ένα επικοινωνιακό τέχνασμα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μονομερή εκεχειρία, καθώς κάθε νομοθέτημα θα πρέπει να έχει την έγκριση των δανειστών, ενώ παραμένει η δέσμευση για ολοκλήρωση του τρέχωντος προγράμματος.

Η κυβέρνηση ακολουθώντας μια εντελώς αλλοπρόσαλλη τακτική καθυστερήσεων, χωρίς να περιμένει κάτι συγκεκριμένο στον ορίζοντα, πέρα από μια ακαθόριστη αλλαγή των συσχετισμών στην Ισπανία στο τέλος του χρόνου, συνεχίζει να πέφτει στις παγίδες που στήνουν κάθε τρεις και λίγο οι εταίροι της. Όταν τα κλιμάκια που έφτασαν στην Αθήνα μετά τη συμφωνία του Eurogroup δεν πήραν τις απαντήσεις που ήθελαν και η λίστα Βαρουφάκη συνέχισε να κινείται σε ένα ασαφές πεδίο, οι στρόφιγγες του Ντράγκι άρχισαν να κλείνουν ασφυκτικά. Η ρευστότητα προς τις ελληνικές τράπεζες από τον ELA, ρέει με το σταγονόμετρο ίσα για να μην προκληθεί έμφραγμα, αφήνοντας μια ελάχιστη χαραμάδα ανακύκλωσης του χρέους με την αγορά εντόκων γραμματίων προκειμένου να πληρωθούν οι δόσεις προς το ΔΝΤ μέσα στο Φλεβάρη. Πλέον ύστερα από την απόφαση της ΕΚΤ της 24^ης Μαρτίου απαγορεύτηκε δια ροπάλου η αγορά εντόκων γραμματίων και ως εκ τούτου δεν υπάρχει πλέον καμία ανοιχτή πηγή αναχρηματοδότησης του χρέους. Η απόφαση αυτή έρχεται να πιστοποιήσει τα αποτελέσματα της 8μερούς συνάντησης στο περιθώριο της σύσκεψης κορυφής της ΕΕ στις 19 Μάρτη, αλλά και της επίσκεψης Τσίπρα στο Βερολίνο. Όσο κι αν η ελληνική πλευρά ζητάει μερικές ανάσες ακόμα (1,2 δις από τον EFSF και το 1,9 δις από την ΕΚΤ) η απάντηση των «θεσμών» συνεχίζει στο ίδιο μοτίβο. Αν η ελληνική κυβέρνηση δεν παρουσιάσει μια κοστολογημένη λίστα μεταρρυθμίσεων (σε επικαιροποίηση της «ασαφούς» λίστας Βαρουφάκη) δεν μπορεί να υπάρξει καμία εκταμίευση. Και όλα αυτά για να εκταμιευθούν το πολύ 2 δις, να μπαλωθούν οι ανάγκες του Απρίλη και η Αθήνα να μπορέσει μέχρι τότε να παρουσιάσει σύμφωνα με τον Μάρτιν Σούλτς «ένα αξιόπιστο, λεπτομερές και οριστικό σχέδιο».

Βήμα-βήμα η παράδοση

Η τακτική της ιεράς συμμαχίας (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ, Eurogroup) δεν είναι να ρίξει με νοκ άουτ την κυβέρνηση Τσίπρα. Εξάλλου υπάρχει και κάτι καλύτερο από μια ηρωική πτώση της που ωστόσο θα κράταγε ζωντανό το πολιτικό της διακύβευμα: Ο πλήρης εξευτελισμός της. Η υποταγή της στο διευθυντήριο, η αποδοχή των μνημονίων, η υπογραφή της σε νέες δεσμεύσεις και η συνέχεια αυτής της πολιτικής. Αν κάποτε ο Αλιέντε πέθανε με το όπλο στο χέρι, αφήνοντας ανοιχτές τις εκκρεμότητες ενός τέτοιου σχεδίου, ο Τσίπρας πρέπει να εξοντωθεί πολιτικά με το μνημόνιο στο χέρι, για να το πούμε όσο πιο ευγενικά γίνεται. Η εντύπωση ότι ο στόχος δεν είναι η εδώ και τώρα ανατροπή του, μπορεί να καλλιεργεί την αυταπάτη ότι το παιχνίδι παραμένει ανοιχτό, ακόμα και για το πιο ψαγμένο στρατευμένο κοινό του Σύριζα, ότι έτσι «κερδίζουμε χρόνο για να επανέλθουμε δριμύτεροι όταν θα αλλάξουν οι συσχετισμοί στην Ισπανία» κα. Όμως κανένας συσχετισμός δεν θα αλλάξει αν η κυβέρνηση του Συριζα υπογράψει ένα νέο μνημόνιο, αφού πρώτα έχει αποδεχτεί ότι «θετικό έχει συμβεί μέχρι τώρα και την ανάγκη ολοκλήρωσης της δημοσιονομικής προσαρμογής». Όταν δηλαδή ο Σύριζα αποτελεί πλέον την μετεμψύχωση της ΔΗΜΑΡ των ισοδύναμων μέτρων και της επαναδιαπραγμάτευσης εντός ευρώ. (Και ως εκ θαύματος επανεφανίσθει ο μη ανιχνεύσιμος Κουβέλης για να μας πει ότι η λίστα είναι ήδη έτοιμη. Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;) Με αυτό το σύστημα παιχνιδιού δεν υπάρχει τίποτα άλλο πέρα από συνεχείς υποχωρήσεις στις απατήσεις της τρόικα δηλαδή στις απαιτήσεις της αστικής αντεπανάστασης.

Η κυβέρνηση εμμένοντας σε μια γραμμή στρουθοκαμηλισμού, επιχείρησε για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης να φέρει επιτέλους στη Βουλή τα ν/σ για την ανθρωπιστική κρίση και τις 100 δόσεις, τα οποία και ψηφίστηκαν στις 19 και 20 Μάρτη, χωρίς να έχουν, έστω και κουτσουρεμένα, την έγκριση των δανειστών όπως προέβλεπε η απόφαση της 20^ης Φλεβάρη. Την ίδια στιγμή κωλυσιεργούσε την κοστολογημένη λίστα μεταρρυθμίσεων που έχει υποσχεθεί από τις 20 Φλεβάρη, επιχειρώντας έτσι μια μίνι ανταρσία στο μαρτύριο της σταγόνας που έχει εξαρχής επιβάλει η ΕΚΤ (ρευστότητα με το σταγονόμετρο στις ελληνικές μόνο και μόνο για να μην βρεθούν με άδεια ΑΤΜ).

Ο Τσίπρας πίστευε ότι σε αυτές τις συναντήσεις θα πετύχαινε μια πολιτική απόφαση (με την συνδρομή Μέρκελ-Ολάντ) που θα άνοιγε τις στρόφιγγες της χρηματοδότησης, είτε με άνοιγμα του πλαφόν έκδοσης και αγοράς εντόκων γραμματίων, είτε με την εκταμίευση των 3,1 δις από EFSF και ΕΚΤ προκειμένου να κουτσοβγεί ο Απρίλης ίσως και ο Μάης. Όμως, όχι μόνο δεν κέρδισε τίποτα, αλλά προχώρησε και στις ταπεινωτικές δηλώσεις στο Βερολίνο ενώ ταυτόχρονα αποδέχτηκε το τελεσίγραφο να φέρει μέσα σε πέντε μέρες (μέχρι τη Δευτέρα 30/3) την τελική λίστα με τις μεταρρυθμίσεις προκειμένου να ξεκινήσει η αξιολόγησή τους από τα κλιμάκια και αν όλα πάνε καλά να εγκριθεί το πολύ-πολύ το 1,2 δις και να αποφευχθεί προσωρινά το εγκεφαλικό. Το Μαξίμου μπορεί να πανηγυρίζει ότι η αξιολόγηση θα γίνει πάνω στις δικές του προτάσεις, αλλά προφανώς για τα κλιμάκια η λίστα είναι απλώς ισοδύναμα στο email Χαρδούβελη, και θα αξιολογηθεί σε συνάρτηση με τη γενική πορεία του προγράμματος. Αν δηλαδή προκύψουν «χρηματοδοτικά κενά» γιατί τα έσοδα έχουν καταρρεύσει ή γιατί το περσινό πλεόνασμα ήταν μισό και όχι 1,5% του ΑΕΠ τότε θα ζητηθούν επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα που θα αφορούν επιδόματα, αμοιβές ακόμα και κύριες συντάξεις ή μισθούς στο δημόσιο. Αν σε αυτά βάλει κανείς τα διαρθρωτικά που θα περιλαμβάνονται στη λίστα και αφορούν τη συνέχεια των αποκρατικοποιήσεων και τις εκ νέου αυξήσεις στα όρια συνταξιοδότησης, τότε μιλάμε για μια κανονική αξιολόγηση του τρέχων προγράμματος δηλαδή της υλοποίησης των μνημονιακών δεσμεύσεων. Στο πλαίσιο αυτό ούτε λόγος δεν μπορεί να γίνεται για τις εξαγγελίες για τη 13^η σύνταξη, τα 751 βασικό αφού κι αυτό είναι μνημονικακή δέσμευση καθώς επίσης και η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Η κυβέρνηση σκάβει το λάκκο της

Ο χρόνος έχει ήδη αρχίσει να μετράει αντίστροφα. Μέχρι τη Δευτέρα έχουν απομείνει 3 και μια μέρες. Εν αναμονή της λίστας ωστόσο κανείς δεν μπορεί να είναι εντελώς σίγουρος ούτε για το περιεχόμενό της, ούτε για το αν θα μείνουν ικανοποιημένοι οι πιστωτές. Το Μαξίμου ακολουθεί μια εντελώς καταστροφική τακτική προκειμένου να ροκανίσει το χρόνο. Οι υποσχέσεις προς την τρόικα ότι θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις, δημιουργεί προσδοκίες για άμεση υλοποίηση του προγράμματος, ενώ δεν αφήνει περιθώρια για υπαναχωρήσεις. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση είναι ακόμα υποχρεωμένη να ισορροπεί με το εσωτερικό μέτωπο  και τις προεκλογικές της δεσμεύσεις. Για όσους θεωρούν ότι ο γρίφος αυτός θα λυθεί χωρίς αίμα είναι εντελώς γελασμένοι. Το ντόπιο αστικό πολιτικό σύστημα έχει ήδη θέσει τον εαυτό του στη διαθεσιμότητα να στηρίξει εδώ και τώρα μια λίστα μεταρρυθμίσεων που να ικανοποιεί την τρόικα και να εγγυάται τη συνέχιση του προγράμματος, κατηγορώντας ταυτόχρονα την κυβέρνηση ότι με το ροκάνισμα του χρόνου στο τέλος θα αναγκαστεί να υπογράψει τρις χειρότερα μέτρα, αφού «έχει χαθεί η εμπιστοσύνη που έχτισε η προηγούμενη κυβέρνηση με τους εταίρους». Το πρόβλημα όμως δεν είναι ακριβώς τι λέει ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος ή ο Θεοδωράκης, αλλά τα κοινωνικά στρώματα που εκπροσωπούν και που ο Σύριζα επιθυμεί επίσης να εκπροσωπήσει καθησυχάζοντας τις ανησυχίες τους για μια πιθανή ρήξη με την ΕΕ.  Η κυβέρνηση πιστή στη στρατηγική «όλοι κερδισμένοι» συνεχίζει να πατάει πάνω σε δύο βάρκες που όμως απομακρύνονται επικίνδυνα η μια από την άλλη με το μοιραίο να πλησιάζει. Όσο συνεχίζει να καθησυχάζει τους πάντες, παριστάνοντας ότι εκπροσωπεί άπαντα ταξικά συμφέροντα, υπό τη στέγη του έθνους, είναι προφανές ότι δεν χτίζει καμία γραμμή άμυνας, παρά μόνο σκάβει το λάκκο της. Όπου να ναι το πανηγυράκι της εθνικής ενότητας θα καταρρεύσει και η 28^η Οκτωβρίου για το επόμενο επεισόδιο στο σίριαλ ενότητας λαού στρατού είναι πολύ μακριά.

Η υπογραφή της 20^ης Φλεβάρη είναι μια πολύ συγκεκριμένη δέσμευση που έχει δέσει χειροπόδαρα την κυβέρνηση, ανεξάρτητα αν το έκανε για να κερδίσει όπως νόμιζε 4 μήνες ζωής. Η τρόικα εξωτερικού και εσωτερικού πατώντας πάνω σε αυτή την υπογραφή απαιτεί εδώ και τώρα την υλοποίησή της πιέζοντας ακόμα περισσότερο εκεί που κάποιοι νόμιζαν ότι έχουν χρόνο για να προετοιμαστούν καλύτερα. Αποδείχθηκε ότι η μάχη είναι τώρα και όχι αργότερα όπως εύχεται κάθε ειρηνοποιός ρεφορμιστής που η αναβολή της σύγκρουσης είναι περασμένη στο γενετικό του κώδικα ως βασικό ένστικτο επιβίωσης. Όμως αυτός είναι και ο πιο σίγουρος δρόμος για την ήττα. Μια ήττα που δεν θα στοιχίσει τη φυσική, αλλά σίγουρα την πολιτική του εξόντωση. Αλλά για το ρεφορμιστή πάντα υπάρχει χρόνος, ακόμα και τότε κάτι θα σκαρφιστεί για να μας πει ότι ο αγώνας συνεχίζεται, τα όπλα πάρα πόδα, «θα το προσπαθήσουμε την επόμενη φορά όταν οι συσχετισμοί θα μας το επιτρέψουν… μα δεν βλέπετε μας την είχαν στημένη από παντού… τι άλλο να κάναμε» και μπόλικες άλλες μλκιες από αυτές που έχουν αμέτρητες στο ιδεολογικό τους οπλοστάσιο για να δικαιολογούν τις συνθηκολογήσεις τους.

Έχοντας ήδη βάλει στον πάγο την κατάργηση των μνημονίων και συζητώντας απλά τη συνέχισή τους χωρίς επιπλέον «υφεσιακά» μέτρα, που στο τέλος θα αναγκαστεί να πάρει αφού δεν θα βγαίνουν τα νούμερα, η κυβέρνηση παραπέμπει στις καλένδες και τις κοινωνικές προσδοκίες πάνω στις οποίες αλώστε πάτησε για να ανέλθει στην κυβερνητική εξουσία. Με την υπόλοιπη αριστερά απασχολημένη να αποδείξει  τις προφητείες της, ότι η Σύριζα είναι μια απλή εναλλαγή στην αστική διαχείριση λες και η επαναστατική πολιτική περιορίζεται σε προβλέψεις και επαληθεύσεις και όχι στην ενεργό παρέμβαση στις εξελίξεις, τα κοινωνικά αυτά στρώματα βρίσκονται ξεκρέμαστα και χωρίς μια εναλλακτική προοπτική που να κλιμακώνει το ρήγμα που άνοιξε στις 25 Γενάρη. Ανοίγοντας έτσι εκ νέου τις εκκρεμότητες της περιόδου 2010-2012 όταν το παιχνίδι παίχτηκε στους δρόμους με νικητή όμως την αστική αντεπανάσταση και την εγκαθίδρυση ενός κράτους έκτακτης ανάγκης, που μόνο ως παρένθεση μπορεί να ανεχτεί στο τιμόνι του τον Τσίπρα. Όχι γιατί νιώθει μια ευθεία απειλή αλλά μόνο και μόνο γιατί με τις παλινωδίες και τα ζικ ζάκ θέτει σε κίνδυνο όλα τα κεκτημένα της περιόδου Σαμαρά Βενιζέλου. Διότι το θέμα δεν είναι μόνο να υπογράψει κανείς ένα μνημόνιο, αλλά κυρίως να επιχειρήσει να το υλοποιήσει. Πιστεύει κανείς στα σοβαρά ότι αυτή η κυβέρνηση μπορεί να υποστηρίξει κάτι τέτοιο στα σοβαρά; Εκεί ακριβώς βρίσκεται η αδυναμία της για το αστικό σύστημα όσο κι αν κάνει τα πάντα για να το καθησυχάσει. Και ακριβώς αυτή την αντίφαση πρέπει να εκμεταλλευτεί το κίνημα και η αριστερά που δεν ζει για να επιβεβαιώνει τις προφητείες της αλλά για να εκτροχιάζει τα δήθεν τετελεσμένα (και την αστική σταθερότητα).

Μπροστά σε δύο ενδεχόμενα

Το πρώτο ενδεχόμενο είναι η κυβέρνηση να φέρει μια λίστα με μπόλικες ιδιωτικοποιήσεις, στις οποίες θα είναι το Ελληνικό, τα αεροδρόμια και η ενέργεια. Οι αυξήσεις στο ΦΠΑ να είναι ουσιαστικές και όχι συμβολικές, ο ΕΝΦΙΑ να παραμένει ως έχει τουλάχιστον ως προς τα ποσά (2,5 δις), παρόλο που η κυβέρνηση προεκλογικά μίλαγε για ένα ΦΜΑΠ γύρω στο 1,5 δις, να κοπούν «πρόωρες συντάξεις», φοροελαφρύνσεις και αμοιβές στο δημόσιο. Με κάτι τέτοιο το πιθανότερο είναι να δοθεί ένας μήνας ζωής στην κυβέρνηση ο οποίος θα πλήξει ανεπανόρθωτα ότι κύρος της έχει απομένει στα λαϊκά στρώματα. Από τις αντιδράσεις στη συμφωνία αυτή θα κριθεί και η ένταση των εκβιασμών για την τελική συμφωνία δηλαδή για ένα τρίτο μνημόνιο, αφού πρώτα θα υποβληθεί σε έναν ακόμα γύρο μαρτυρίων, λάσπης και γελιοποίησης από την ΕΚΤ και τους «εταίρους». Η αποδόμηση θα είναι τέτοια που ο Σύριζα από ανερχόμενη δύναμη που θα τάραζε συθέμελα την Ευρώπη θα είχε γίνει διεθνές ρεντίκολο σε όλο τον πλανήτη.

Το άλλο σενάριο είναι η λίστα που θα φτάσει στο Eurogroup τη Δευτέρα να είναι γεμάτη ασάφειες, ανακριβή στοιχεία, και φανταστικούς στόχους. Κάτι τέτοιο, εκτός από ευτυχές γεγονός, δεν θα γίνει δεκτό και εξαιτίας της οικονομικής ασφυξίας το ατύχημα θα γίνει πραγματικότητα. Ένα ομόλογο του ΔΝΤ που λήγει στις 9 Απρίλη ύψους 448 εκ ευρώ δεν θα μπορούσε να πληρωθεί. Στις 14 και 17 Απριλίου λήγουν επίσης δυο έντοκα ύψους 2,4 δις με τα οποία θα δοθεί η χαριστική βολή. Χωρίς καμία εναλλακτική υπό αυτές τις συνθήκες μιλάμε για προαναγγελθέν πιστωτικό γεγονός.

Σύμφωνα με ένα από τα σενάρια της BofA Merril Lynch «η Ελλάδα πριν επιλέξει τον δρόμο των μεταρρυθμίσεων που θα της επιτρέψει να παραμείνει στο ευρώ, ίσως χρειαστεί ένα «σοκ» που θα την αναγκάσει σε συναίνεση ώστε να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται».  Ένα τέτοιο σενάριο θα επιτάχυνε απότομα τις εξελίξεις. Τα διεθνή καπιταλιστικά επιτελεία ποντάρουν στο σενάριο της  BofA Merril Lynch και ότι κάτω από τη διεθνή κατακραυγή και πιθανόν με κινητοποιήσεις στους δρόμους τύπου ευρωμαϊντάν με κατσαρολικά και καταθέτες να ουρλιάζουν έξω από τα άδεια ΑΤΜ, η κυβέρνηση θα υποχρεωνόταν σε αναζήτηση μια ευρύτερης κοινοβουλευτικής στήριξης είτε για να καλύψει τις απώλειες προς τα αριστερά, είτε για να μοιραστεί τις ευθύνες από την υπογραφή μιας εντελώς ταπεινωτικής συμφωνίας με τους «εξοργισμένους» πιστωτές. Μια τέτοια εξέλιξη βασίζεται στο παράδειγμα της Κύπρου, όμως οι αναλογίες είναι πολύ σχετικές. Η Κύπρος δεν πέρασε μέσα από μια διετία με 20 και πλέον γενικές απεργίες, ούτε κάηκε η Λευκωσία από σκληρές συγκρούσεις χιλιάδων διαδηλωτών με τις δυνάμεις καταστολής. Όσο κι αν η κυβέρνηση του Τσίπρα προσπαθεί να διαχειριστεί τη διαπραγμάτευση εκπροσωπώντας τα συμφέροντα όλου του έθνους, στην πραγματικότητα δεν είναι όλο το έθνος που επιθυμεί τη ρήξη με την ιερά ιμπεριαλιστική συμμαχία, ούτε επίσης όλο το έθνος βάζει πάνω από όλα την παραμονή στο ευρώ. Η επίπλαστη εθνική ενότητα θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος αποκαλύπτοντας τις κρυμμένες κάτω από το χαλί ταξικές διαφορές. Η αστική τάξη και η αυλή της δεν θα αφήσει τίποτα στην τύχη του. Το βαθύ κράτος, που ας μην ξεχνάμε είναι ο συλλογικός εκπρόσωπος των αστικών συμφερόντων, επίσης. Μια αθέτηση πληρωμών δεν σημαίνει απλά ότι καταρρέει το πρόγραμμα και η Ελλάδα τώρα θα πρέπει να ζήσει χωρίς δανεικά, αλλά ότι θα δεχτεί μια σφοδρή επίθεση σε όλα τα μέτωπα. Η υπόθεση θα πάει γρήγορα στα διεθνή δικαστήρια όπως προβλέπει η δανειακή Σύμβαση και θα διαταχτούν αμέσως κατασχέσεις. Τα ΕΣΠΑ και οι αγροτικές επιδοτήσεις θα παγώσουν ή ακόμα και θα ζητηθούν να επιστρέψουν χρήματα πίσω.  Η ΕΚΤ θα απαιτήσει από τις τράπεζες να επιστραφούν τα 71 δις από τον ELA, ενώ η τρόικα θα απαιτεί το σύνολο των δανείων (περισσότερα από 250 δις) εδώ και τώρα.

Ο μύθος της «εθνικής αξιοπρέπειας»

Όλα αυτά προφανώς δεν είναι μια επίθεση γενικώς στην Ελλαδίτσα στο σύνολό της, αλλά μια επίθεση για την αποκατάσταση της διεθνούς αστικής νομιμότητας και την επαναφορά της χώρας στο «σωστό» δρόμο. Αυτό σημαίνει πρώτα απ’ όλα αποκατάσταση της εσωτερικής αστικής νομιμότητας, τάξης και ασφάλειας. Ο ελληνικός καπιταλισμός από την άλλη τάσσεται αναφανδόν με τους διεθνείς του συμμάχους ξέροντας ότι έξω από το κλαμπ της αυτοκρατορίας δεν θα έχει καμία τύχη. Οι περιπέτειες μιας ρήξης δήθεν για το συμφέρον της χώρας δεν θα γίνουν ανεκτές. Ποιας χώρας άραγε; Η Ελλάδα και η κάθε χώρα δεν έχουν ουδέτερο κοινωνικό πρόσημο. Όταν μιλάει κανείς για Ελλάδα καλά θα κάνει να μιλάει για τον ελληνικό καπιταλισμό. Η χώρα αυτή έχει τίτλους ιδιοκτησίας, νόμους που προφυλάσσουν την ατομική ιδιοκτησία, με συμβάσεις, με ρήτρες, έχει μια δικαστική εξουσία που αποφασίζει βάσει αυτής της νομοθεσίας και με χιλιάδες βαλβίδες ασφαλείας προκειμένου να παρέμβει και να υπερασπιστεί το συγκεκριμένο status quo. Και διπλά μια ένοπλη δύναμη πραιτοριανών του αστικού κράτους έτοιμη να υπακούσει σε αντίστοιχες διαταγές. Όποιος μιλάει λοιπόν για ρήξη θα πρέπει να σκεφτεί ταχέως πάνω στην πραγματική αρένα αυτής της ρήξης. Δεν πρόκειται για ρήξη με τους δανειστές, αλλά για ρήξη με το κεφάλαιο ντόπιο και ξένο που δρα συντεταγμένα, καταστρέφοντας το προηγούμενο μοντέλο διαχείρισης, μαζί με το κράτος πρόνοιας και επιβάλλοντας έναν ατόφιο κανιβαλικό καπιταλισμό χωρίς κανένα δικαίωμα προστασίας της εργασίας και χωρίς επίσης δημοκρατικά και συλλογικά δικαιώματα. Το μνημόνιο είναι ένα εργαλείο για αυτό το σκοπό με θύματα όχι την Ελλάδα αλλά τις υποτελείς τάξεις αυτής της χώρας.

Ο Σύριζα ως κυβέρνηση πλέον, γιατί ως κόμμα βρίσκεται σε χειμερία νάρκη, κρύβει συστηματικά το πραγματικό ταξικό περιεχόμενο της ρήξης. Επιμένει σε ένα σχέδιο που δεν έχει καμία πιθανότητα επιτυχίας. Να επιστρέψουμε στις καλές εποχές του κοινωνικού συμβολαίου και μάλιστα μαζί με τη Μέρκελ, τον Ολάντ και τον Γιούνκερ. Ο Σύριζα προσπαθεί μάταια να εκπολιτίσει την αστική αντεπανάσταση, να πείσει το επιτελείο της ότι πρέπει να υιοθετήσει το σχέδιο του Σύριζα προς το συμφέρον όλων των πλευρών. Λες και είναι μια αντιπαράθεση επιχειρημάτων. Για αυτό και προσπαθεί διαρκώς να κερδίσει χρόνο, όπως κάθε διαπραγματευτής που νομίσει ότι στο τέλος θα καταφέρει να πείσει τους πάντες για το λογικό των επιχειρημάτων του. Ο Τσίπρας έχει καταντήσει ένας Κουβέλης και αν συνεχίσει έτσι θα έχει απλά την τύχη του.

Η ρήξη θα είναι ταξική και επαναστατική ή τίποτα

Το πρόβλημα στην Ευρώπη δεν είναι ότι οι ισχυρές χώρες δεν δείχνουν αλληλεγγύη στις πιο αδύναμες. Αυτό καταρχήν είναι παραμύθι. Δείχνουν εφόσον συντάσσονται με την ιερά συμμαχία. Η Ελλάδα του Σαμαρά, του Στουρνάρα και του Βενιζέλου είχαν βοήθεια, όπως έχει ο Ραχόι και ο Κοέλιο. Η Ελλάδα του Τσίπρα, της Χριστοδουλοπούλου, του Λαφαζάνη και του Κατρούγκαλου δεν θα έχει καμία βοήθεια. Θα συνθλιβεί μόνο και μόνο που προκάλεσε το ίματζ της ιεράς συμμαχίας. Όποιος δεν καταλαβαίνει το γιατί, προφανώς δεν γνωρίζει τι σημαίνει δεξιά και τι αριστερά όχι μόνο ως πολιτικές διαμεσολάβησης αλλά και ως διαφορετικά ταξικά συμφέροντα. Εδώ δεν μιλάμε για μια συμμαχία των λαών, αλλά για μια ιμπεριαλιστική συμμαχία. Ο αντίπαλος της ιμπεριαλιστικής Ευρώπης δεν είναι η καημένη η Ελλάδα, αλλά τα εργατικά, τα συλλογικά, τα δημοκρατικά δικαιώματα.  Είναι ένα κοινωνικό συμβόλαιο που μπορεί να ήταν λειτουργικό στις δεκαετίες της ανάπτυξης αλλά τώρα εμπόδιο στην καπιταλιστική αναπαραγωγή. Το μνημόνιο είναι μια επίθεση στην εργατική τάξη, στα φτωχά στρώματα, στους ανέργους, σε όσους εμποδίζουν την κερδοφορία του κεφαλαίου. Η ρήξη λοιπόν με τους δανειστές είναι μια ρήξη με την αστική αντεπανάσταση. Γι’ αυτό και δεν μπορεί να μείνει μόνο στη συζήτηση για ένα άλλο νόμισμα, ούτε στις βλακείες για ένα άλλο μοντέλο εθνικής ανάπτυξης. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να πνιγεί στις γελοιότητες περί ανάκτησης της εθνικής αξιοπρέπειας. Τέρμα πια με τα δανεικά από το ιδεολογικό οπλοστάσιο του αντιπάλου. Για την αστική Ελλάδα, για όσους συνεχίζουν να έχουν γερά εισοδήματα, καταθέσεις και περιουσίες, εθνική αξιοπρέπεια σημαίνει να μείνουν στο κλαμπ των ιμπεριαλιστών, να έχουν ανοιχτούς διαύλους με τη δυτική αυτοκρατορία, γι’ αυτό και η συμμετοχή στο ευρώ είναι αδιαπραγμάτευτη.

Τα διλήμματα από δω και πέρα θα είναι πολύ σκληρά και δεν χωράνε μισές λύσεις. Αν ο Σύριζα σκέφτεται να σκηνοθετήσει τις επόμενες μέρες μια ρήξη μπλοφάροντας ακόμα μια φορά για να πετύχει έναν «αξιοπρεπή συμβιβασμό» στο τέλος θα βρεθεί να υπογράφει με χεριά και με πόδια την πιο ελεεινή συνθηκολόγηση. Το κίνημα δεν μπορεί πλέον να παρακολουθεί παθητικά τις εξελίξεις. Ο χρόνος μετράει πλέον αντίστροφα. Αν η κυβέρνηση υπογράψει με τη λίστα Τσίπρα ένα μίνι μνημόνιο, αυτό πολύ απλά σημαίνει και επι του πρακτέου ότι αναλαμβάνει την υλοποίηση των μνημονιακών πολιτικών. Αυτό μπορεί να μην την κάνει ίδια με τις προηγούμενες, όμως η μετάλλαξή της δεν θα αργήσει να ολοκληρωθεί σε όλα τα επίπεδα μέχρι να γίνει ένας άξιος διαχειριστής του κράτους έκτακτης ανάγκης αφού πρώτα θα έχει ξεφτιλιστεί εντελώς. Η επόμενη δοκιμασία θα έρθει στο τέλος Απρίλη ή έστω μέσα στον Μάη όταν ένα νέο μνημόνιο θα έλθει στην ημερήσια διάταξη. Στην περίπτωση αυτή η κυβέρνηση θα πατάει πλέον μόνο στη μια βάρκα και ως εκ τούτου η οποιαδήποτε αριστερά πρέπει να άρει κάθε υποστήριξη, ανοχή, ανακωχή εκεχειρία κοκ. Η αριστερά εντός Σύριζα θα πρέπει επίσης να λάβει τις αποφάσεις της αν δεν θέλει να ακολουθήσει στην αυτογελιοποίηση το βοναπαρτίστικο επιτελείο Τσίπρα. Είναι προφανές ότι ΝΔ,ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι θα προσφέρουν κάθε υποστήριξη στα νομοθετήματα συνέχειας του μνημονίου κάτι που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους όσοι βουλευτές της σημερινής πλειοψηφίας συνεχίσουν να τοποθετούνται στην πέρα του Κουβέλη Αριστερά.

Στην περίπτωση όμως που έστω και από ατύχημα στις 9 Απρίλη, ή στις 14 ή στις 17 ή αργότερα οδηγηθούμε στη ρήξη, έστω και όπως την φαντάζεται ο Βαρουφάκης ή ο Τσακαλώτος (σε λίγες ώρες τα μάζεψε άρον-άρον), τότε το κίνημα και η αντικαθεστωτική αριστερά όπου κι αν βρίσκεται θα πρέπει να καθορίσει τις εξελίξεις. Κάθε απόπειρα του βαθέως κράτους, του κεφαλαίου να παρέμβουν οργανώνοντας οποιοδήποτε τύπου πραξικόπημα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αναλόγως. Ταυτόχρονα, καμία ρήξη δεν θα έχει αντοχή, αν δεν συνοδευτεί με ένα έκτακτο πρόγραμμα άμεσων κοινωνικών και οικονομικών μέτρων, υπεράσπισης του βιοτικού επιπέδου των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, των χαμηλόμισθων και των ανέργων. Σε αντίποινα της οικονομικής ασφυξίας που θα επιβάλει το διεθνές κεφάλαιο και οι θεσμοί του, παράλληλα με το σαμποτάζ του ντόπιου κατεστημένου, θα πρέπει να ακυρωθούν όλες οι ιδιωτικοποιήσεις της τελευταίας 6ετίας και να κρατικοποιηθούν χωρίς καμία αποζημίωση. Κανάλια, κατασκευαστικές εταιρίες, τραπεζίτες και ντόπια συμφέροντα που στήριξαν και επωφελήθηκαν από τα μνημόνια αφού πρώτα λεηλάτησαν τη δημόσια περιουσία θα πρέπει επίσης να κρατικοποιηθούν και να κατασχεθούν οι ατομικές τους περιουσίες στο βαθμό που αποτελούν προϊόν παράνομου πλουτισμού εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Επιχειρήσεις που κλείνουν γιατί πρώτα λεηλατήθηκαν ή οδηγήθηκαν στην χρεοκοπία να επαναλειτουργήσουν με την υποστήριξη του κράτους και με διαχείριση των ίδιων των εργαζομένων. Από την πρώτη στιγμή πρέπει να επιβληθεί κεντρικός έλεγχος στις εισαγωγές και τις εξαγωγές, όπως επίσης σε όλες τις κινήσεις κεφαλαίου και για όσο διαρκεί οποιοδήποτε καθεστώς αποκλεισμού και κυρώσεων από κάθε είδους τοκογλύφους και πιστωτές. Στις αναλήψεις από τις τράπεζες είναι αναγκαίο ένα πλαφόν και αν χρειαστεί ένα εναλλακτικό νόμισμα σε ισοτιμία ένα προς ένα και με αναγκαστική κυκλοφορία στην αγορά. Εξυπακούεται ότι παύει οποιαδήποτε εξυπηρέτηση του χρέους εις το διηνεκές. Στο εσωτερικό μέτωπο, αποκατάσταση της εργατικής νομοθεσίας και προστασία των εργατικών δικαιωμάτων απέναντι στην εργοδοτικά αυθαιρεσία. Συνεργεία της επιθεώρησης εργασίας με την φυσική παρουσία εργατικών επιτροπών μπορούν να ελέγχουν επιτόπου κάθε καταγγελία εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Τέλος οποιαδήποτε προσπάθεια από συμμορίες να εκμεταλλευτούν την κατάσταση με κλοπές, ληστείες και κάθε είδους εγκληματικές ενέργειες θα πρέπει να τσακιστεί χωρίς κανένα έλεος. Επιβάλλεται σε αυτές τις συνθήκες να ελεγχθεί το κέντρο επιχειρήσεων της αστυνομίας με πολιτικούς επίτροπους που δεν θα αφήσουν περιθώρια για προβοκάτσιες του βαθέως κράτους. Σε κάθε περίπτωση το ζήτημα της υπεράσπισης μιας άλλης κοινωνικής προοπτικής δεν μπορεί να εξαρτάται από τον παλιό μηχανισμό του κράτους. Το κίνημα πρέπει να φροντίσει για τη δική του αυτοάμυνα. Αυτή είναι μια πραγματική ρήξη, μια επαναστατική προλεταριακή ρήξη. Γιατί καλώς ή κακώς άλλο είδος ρήξης στην εποχή που ζούμε δεν υπάρχει. Το είδαμε και στην παρέλαση που οδηγούν οι εθνικές εξάρσεις: «Και το όνειρο μας είναι / στην Πόλη εμείς να μπούμε / σημαία να υψώσουμε / τον ύμνο εμείς να πούμε». Αν είναι αυτό να μας λείπει το βύσσινο. Και κάτι τελευταίο. Η ρήξη δεν είναι «αναπόφευκτη». Είναι επιλογή και πίσω της έχει ανθρώπους που παίρνουν την ευθύνη. Τα υπόλοιπα είναι για τους θεούς και τους σιδερένιους νόμους της εξέλιξης που μέχρι στιγμής πάντως οδηγούν στον κανιβαλικό καπιταλισμό και όχι στο σοσιαλισμό όπως πίστευαν οι προπαππούδες μας κάπου στο τέλος του 19ου αιώνα.

ΥΣ. Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται σαν σενάρια πολιτικής φαντασίας. Ίσως και να είναι. Αλλά αν δεν σκεφτούμε έτσι, και για να σκεφτούμε έτσι θα πρέπει να σκεφτούμε ως υποκείμενα (κοινωνικά ή πολιτικά όπως θέλει ο καθένας) μιας τέτοιας προοπτικής. Σίγουρα η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορεί να ολοκληρώσει μια τέτοια διαδικασία, ακόμα και αν από ατύχημα αναγκαστεί να κάνει το πρώτο βήμα. Από κει και πέρα κάθε ρήξη θα έλθει αντιμέτωπη με την διεθνή και εσωτερική αστική νομιμότητα. Η επόμενη μέρα θα απαιτήσει επαναστατικά μέτρα. Αν αυτά εδώ δεν μας κάνουν, ας σκεφτούμε άλλα. Αλλιώς ας αποδεχτούμε τη μοίρα μας. Αλλά για αυτό δεν θα μας φταίει μόνο ο Σύριζα μισός ή ολόκληρος, θα φταίει μια ολόκληρη αριστερά που ξέρει να ψάλει για την επανάσταση αλλά δεν έχει σκεφτεί ποτέ στα σοβαρά πώς γίνεται. Τότε ας αποδεχτούμε την ήττα μας και ας ασχοληθούμε με αυτό που ξέρει η αριστερά όλων των ειδών. Να διαμαρτύρεται, να συνδικαλίζεται, να συμπαραστέκεται, να ζητάει από την εξουσία κανένα ψίχουλο, και όταν έχει την ευκαιρία να τα αλλάξει όλα να τη χάνει γιατί ποτέ δεν προετοιμάστηκε γι’ αυτό. «Μα φταίει η συγκυρία, ο συσχετισμός, ο κόσμος δεν είναι έτοιμος για παραπάνω, ίσως υπάρχει ακόμα λίπος». Ε τότε να μην μιλάμε για ρήξεις, αλλά για έντιμους συμβιβασμούς. Ή ας μιλάμε στο περιθώριο, όσο αρκεί για να ζυμώνεται η άποψη, για να συντηρούμε μια επαναστατική ταυτότητα αναμετάξυ μας, αλλά όχι και για να πάρουμε στο λαιμό μας μια ολόκληρη κοινωνία. Η επανάσταση μπορεί να ζει σε συνθήκες εργαστηρίου, παρά έξω καίγεται.

SORT LINK: http://wp.me/pryYN-1SM

Σχετικά:

• Ο χρόνος τελειώνει
• Το μνημόνιο συνεχίζεται. Η ελπιδα τωρα στο δρομο
• ΟΧΙ ΣΤΗ ΝΕΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ!
• Ούτε βήμα πίσω. Καμία υπογραφή στους εκβιασμούς της ιεράς συμμαχίας
• Και τώρα;