Το Μεταβατικό Πρόγραμμα της 4ης Διεθνούς – 1938

Το Μεταβατικό Πρόγραμμα της Τέταρτης Διεθνούς είναι το κεντρικό προγραμματικό κείμενο που ψήφισε το 1938 το Ιδρυτικό της Συνέδριο, συνοψίζοντας την στρατηγική της και το σύνολο των τακτικών για την επαναστατική περίοδο, που άνοιγε, ως αποτέλεσμα του επερχόμενου παγκόσμιου πολέμου.
Αποτελεί το καταστάλαγμα των συμπερασμάτων από την πάλη για την παγκόσμια επανάσταση, σε μια περίοδο που άνοιξε η Ρωσική Επανάσταση μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Ιμπεριαλιστικό Πόλεμο.
Μακριά από κάθε δογματισμό και αναγωγή ενός ανοιχτού επαναστατικού οδηγού σε ευαγγέλιο, το Μεταβατικό Πρόγραμμα περιέχει ένα σύνολο των αντιλήψεων εκείνης της περιόδου και μιας σειράς μεταβατικών πολιτικών, που σχεδιάστηκαν για να αναπτύξουν την ταξική πάλη για την εργατική εξουσία.Τριάντα αντιπρόσωποι προσήλθαν στην ιδρυτική συνδιάσκεψη, που διοργανώθηκε στις 3/9/1938, στο σπίτι του Αλφρέντ Ροσμέρ, λίγο έξω από το Παρίσι και κατά άλλους «κάπου στην Ελβετία».
Παρόντες στη συνάντηση ήταν 30 αντιπρόσωποι από τις κυριότερες χώρες της Ευρώπης, και από τη Βόρεια Αμερική, αν και λόγω του κόστους και της απόστασης, προσήλθαν λίγοι από την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Συγκροτήθηκε μια Διεθνής Γραμματεία, με τις ηγετικές φιγούρες εκείνης της περιόδου και από πολλές χώρες, όπου οι Τροτσκιστές ήταν ενεργοί πολιτικά. Ανάμεσα στις αποφάσεις που πάρθηκαν από την συνδιάσκεψη, ήταν το Μεταβατικό Πρόγραμμα.
Το Μεταβατικό Πρόγραμμα δεν έχει τίποτα να κάνει με το μίνιμουμ πρόγραμμα ή το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων των ρεφορμιστών. Ακολουθώντας τη μεθοδολογία των αποφάσεων των πρώτων Τεσσάρων Συνεδρίων της Κομμουνιστικής Διεθνούς περιγράφει μια σειρά αιτήματα που βάζουν συγκεκριμένα το ζήτημα της κατάληψης της κρατικής εξουσίας.
Η εποχή της ιμπεριαλιστικής παρακμής και της «θανάσιμης αγωνίας του καπιταλισμού» είναι μια εποχή επαναστατικής μετάβασης στον παγκόσμιο σοσιαλισμό, και σαν τέτοια απαιτεί ένα προγραμματικό σύστημα μεταβατικών διεκδικήσεων για την κινητοποίηση των μαζών στο δρόμο της κατάληψης της κρατικής εξουσίας. Με αυτή την έννοια το Μεταβατικό Πρόγραμμα είναι μια «γέφυρα ανάμεσα στις σημερινές διεκδικήσεις και στο σοσιαλιστικό πρόγραμμα της επανάστασης… ένα σύστημα μεταβατικών διεκδικήσεων, που ξεκινούν από τις σημερινές συνθήκες και από τη σημερινή συνείδηση των πλατιών στρωμάτων της εργατικής τάξης, και οδηγούν αμετάτρεπτα στο μοναδικό τελικό σκοπό: την κατάκτηση της εξουσίας από το προλεταριάτο».
Στα ελληνικά το Μεταβατικό μεταφράστηκε αμέσως από τον Παντελή Πουλιόπουλο και κυκλοφόρησε μετά τον πόλεμο από την Εργατική Πάλη και το ΚΔΚΕ. Αυτή ακριβώς τη μετάφραση δημοσιεύουμε εδώ για πρώτη φορά σε ηλεκτρονική μορφή. Μια δεύτερη μετάφραση επιμέλεια έγινε από τις εκδόσεις Αλλαγή και τον Θ. Θωμαδάκη το 1975. Αυτή η έκδοση συμπληρωμένη με τις συζητήσεις πάνω στο Μεταβατικό υπάρχει ήδη σε ηλεκτρονική μορφή από την ιστοσελίδα marxistbooks.

Το Μεταβατικό Πρόγραμμα της 4^ης Διεθνούς

Η ΘΑΝΑΣΙΜΗ ΑΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ

ΟΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Η παγκόσμια πολιτική κατάσταση, στο σύνολό της, χαρακτηρίζεται προπάντων από την ιστορική κρίση της ηγεσίας του προλεταριάτου.

Οι οικονομικές προϋποθέσεις για την προλεταριακή επανάσταση έχουν γενικά φτάσει το ανώτερο σημείο της ωριμότητας που μπορεί να πραγματοποιηθεί κάτω από τον καπιταλισμό. Οι παραγωγικές δυνάμεις της ανθρωπότητας έχουν αποτελματωθεί. Ήδη, καινούργιες εφευρέσεις και τελειοποιήσεις αδυνατούν να υψώσουν το επίπεδο του υλικού πλούτου. Οι συγκυριακές κρίσεις, μέσα στις συνθήκες της κοινωνικής κρίσης όλου του καπιταλιστικού συστήματος επιβαρύνουν με ολοένα μεγαλύτερες στερήσεις και βάσανα τις μάζες. Η αύξηση της ανεργίας βαθαίνει, με τη σειρά της, την δημοσιονομική κρίση του κράτους και υπονομεύει τα ασταθή νομισματικά συστήματα. Τόσο οι δημοκρατικές όσο και οι φασιστικές κυβερνήσεις βαδίζουν τρικλίζοντας από τη μια χρεωκοπία στην άλλη.

Η ίδια μπουρζουαζία δε βλέπει πουθενά διέξοδο. Σε χώρες όπου βρέθηκε ήδη αναγκασμένη να διακινδυνεύσει την τελευταία της μίζα πάνω στο χαρτί του φασισμού, γλιστράει τώρα με κλειστά μάτια προς την οικονομική και στρατιωτική καταστροφή. Στις ιστορικά προνομιούχες χώρες, δηλαδή σε κείνες που η μπουρζουαζία μπορεί γιά μιά ορισμένη περίοδο να επιτρέψει ακόμα στον εαυτό της την πολυτέλεια της δημοκρατίας σε βάρος της εθνικής συσσώρευσης (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ενωμένες Πολιτείες κλπ.), όλα τα παραδοσιακά κόμματα του κεφαλαίου βρίσκονται σε κατάσταση αμηχανίας που προσεγγίζει την παράλυση της θέλησης. Η «Νιού Ντίηλ» παρά την πρώτη της περίοδο φαινομενικής αποτελεσματικότητας, δεν αντιπροσωπεύει παρά μια ειδική μορφή πολιτικής αμηχανίας, δυνατή μόνο σε μια χώρα όπου η μπουρζουαζία πέτυχε να συσσωρεύσει αμύθητα πλούτη. Η σημερινή κρίση, μακριά από το να έχει διατρέξει όλη της την πορεία, κατάφερε κιόλας να δείξει πως η πολιτική της «Νιού Ντίηλ», όμοια όπως και η πολιτική του Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία, δεν ανοίγει νέα διέξοδο στο οικονομικό αδιέξοδο.

Οι διεθνείς σχέσεις δεν παρουσιάζουν καλύτερη εικόνα. Κάτω από την αυξανόμενη ένταση της καπιταλιστικής αποσύνθεσης οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί φτάνουν σε ένα αδιέξοδο, στο ύψους του οποίου απομονωμένες συγκρούσεις και αιματηρές τοπικές αναταραχές (Αιθιοπία, Ισπανία, Άπω Ανατολή, Κεντρική Ευρώπη) θα συνενωθούν αναπόφευκτα σε μια πυρκαγιά παγκόσμιων διαστάσεων. Η μπουρζουαζία, φυσικά,νιώθει το θανάσιμο κίνδυνο που αποτελεί για την κυριαρχία της ένας νέος πόλεμος. Η τάξη όμως αυτή είναι σήμερα αμέτρητα λιγότερο ικανή να προλάβει τον πόλεμο, από όσο ήταν τις παραμονές του 1914.

Κάθε κουβέντα σχετικά με το ότι οι ιστορικές συνθήκες δεν «ωρίμασαν» ακόμα για το σοσιαλισμό είναι αποτέλεσμα άγνοιας ή συνειδητής απάτης. Οι αντικειμενικές προϋποθέσεις γιαά την προλεταριακή επανάσταση δεν έχουν μόνο «ωριμάσει», αλλά έχουν αρχίσει ως ένα βαθμό να σαπίζουν. Χωρίς σοσιαλιστική επανάσταση στην προσεχή ιστορική περίοδο, μια καταστροφή απειλεί όλο τον ανθρώπινο πολιτισμό. Το παν εξαρτάται από το προλεταριάτο, δηλαδή από την επαναστατική του πρωτοπορία. Η ιστορική κρίση της ανθρωπότητας έχει αναχθεί σε κρίση της επαναστατικής ηγεσίας.

ΤΟ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟ ΚΑΙ Η ΗΓΕΣΙΑ ΤΟΥ

Η οικονομία, το κράτος, η πολιτική της μπουρζουαζίας και οι διεθνείς της σχέσεις έχουν εντελώς καταστραφεί από μια κοινωνική κρίση, χαρακτηριστική μιας προεπαναστατικής κατάστασης της κοινωνίας. Το κύριο εμπόδιο στο δρόμο της μετατροπής της προεπαναστατικής σε επαναστατική κατάσταση είναι ο οππορτουνιστικός χαρακτήρας της προλεταριακής ηγεσίας: η μικροαστική Μπουρζουαζία και η προδοτική σύνδεση μαζί της ακόμα και στις στιγμές της θανάσιμης αγωνίας της.

Σ’ όλες τις χώρες το προλεταριάτο βασανίζεται από μια βαθιά ανησυχία. Κατά εκατομμύρια οι μάζες ξανά και ξανά κινούνται προς το δρόμο της επαναστατικής εξέγερσης, μα κάθε φορά εμποδίζονται από τον ίδιο τους το συντηρητικό γραφειοκρατικό μηχανισμό.

Το ισπανικό προλεταριάτο έκανε μιά σειρά από ηρωικές προσπάθειες από τον Απρίλη του 1931 να πάρει την εξουσία στα χέρια του και να μπει επικεφαλής των τυχών της κοινωνίας. Ωστόσο τα κόμματά του (σοσιαλδημοκράτες, σταλινικοί, αναρχικοί, POUMιστές)-καθένα με τον τρόπο του- ενεργήσαν σα φρένο και έτσι προετοίμασαν το θρίαμβο του Φράνκο.

Στη Γαλλία, το μεγάλο κύμα των απεργιών με καταλήψεις εργοστασίων, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του Ιούνη του 1936, αποκάλυψε την πραγματική διάθεση του προλε ταριάτου να ανατρέψει το καπιταλιστικό σύστημα. Ωστόσο οι καθοδηγητικές οργανώσεις (σοσιαλιστές, σταλινικοί, συνδικαλιστές) κάτω από την ετικέτα του Λαϊκού Μετώπου πέτυχαν να καναλιζάρουν και να αναχαιτίσουν, τουλάχιστον προσωρινά, το επαναστατικό ρεύμα.

Το χωρίς προηγούμενο κύμα απεργιών με καταλήψεις εργοστασίων και η εκπληκτικά γρήγορη ανάπτυξη του συνδικαλισμού των εργατών βιομηχανίας στις Ενωμένες Πολιτείες (C.Ι.Ο.: Συνέδριο Βιομηχανικών Οργανώσεων) είναι η πιό αδιαφιλονίκητη έκφραση της ενστικτώδους προσπάθειας των Αμερικανών εργατών να υψωθούν στο επίπεδο των καθηκόντων που τους βάζει η ιστορία. Μα και δω επίσης οι καθοδηγητικές πολιτικές οργανώσεις μαζί και το νεοδημιουργημένο Σ.Β.Ο., κάνουν ό,τι μπορούν για να συγκρατήσουν και να παραλύσουν την επαναστατική πίεση των μαζών.

Το οριστικό πέρασμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς στο πλευρό του αστικού καθεστώτος, ο κυνικός αντεπαναστατικός της ρο λος σ’ όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στην Ισπανία, τη Γαλλία, τις Ενωμένες Πολιτείες και άλλες «δημοκρατικές» χώρες, έφεραν εξαιρετικές συμπληρωματικές δυσκολίες για το παγκόσμιο προλεταριάτο. Κάτω από τη σημαία της Οχτωβριανής Επανάστασης η συμφιωλιτική πολιτική που ασκείται από το «Λαϊκό Μέτωπο» καταδικάζει την εργαζόμενη τάξη σε αδυναμία και ανοίγει το δρόμο για το φασισμό.

«Λαϊκά Μέτωπα» από τη μια μεριά φασισμός από την άλλη: αυτά είναι τα τελευταία πολιτικά καταφύγια του ιμπεριαλισμού στην πάλη του ενάντια στην προλεταριακή επανάσταση. Από την ιστορική ωστόσο άποψη και τα δύο αυτά καταφύγια είναι προσωρινές διέξοδοι. Η παρακμή του καπιταλισμού συνεχίζεται κάτω από το σήμα του φρυγιανού σκούφου στη Γαλλία όπως και κάτω από το σήμα της σβάστικας στη Γερμανία. Τίποτε άλλο έξω από το γκρέμισμα της μπουρζουαζίας δεν μπορεί να ανοίξει μια διέξοδο.

O προσανατολισμός των μαζών καθορίζεται πρώτα από τις αντικειμενικές συνθήκες του παρακμασμένου καπιταλισμού και ύστερα από την προδοτική πολιτική των παλιών εργατικών οργανώσεων. Από τους παράγοντες αυτούς ο πρώτος, φυσικά, είναι ο αποφασιστικός: οι νόμοι της ιστορίας είναι ισχυρότεροι από το γραφειοκρατικό μηχανισμό. Ανεξάρτητα από τη διαφορά ανάμεσα στις μεθόδους των σοσιαλπροδοτών αρχίζοντας από την «κοινωνική» νομοθεσία του Μπλουμ και φτάνοντας ως τις δικαστικές σκηνοθεσίες του Στάλιν δε θα μπορέσουν αυτοί ποτέ να πετύχουν το τσάκισμα της επαναστατικής θέλησης του προλεταριάτου.

Όσο περνάει ο καιρός, οι απελπισμένες τους προσπάθειες να γυρίσουν προς τα πίσω τον τροχό της ιστορίας θα αποδεικνύουν ολοένα και καθαρότερα στις μάζες ότι η κρίση της προλεταριακής ηγεσίας, έχοντας καταντήσει κρίση του ανθρώπινου πολιτισμού, μπορεί να λυθεί μονάχα από την 4η Διεθνή.

ΤΟ ΜΙΝΙΜΟΥΜ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Το στρατηγικό καθήκον για την επερχόμενη περίοδο -μια προεπαναστατική περίοδο ζύμωσης προπαγάνδας και οργάνωσης- συνίσταται στην υπερνίκηση της αντίφασης ανάμεσα στην ωριμότητα των αντικειμενικών επαναστατικών συνθηκών και στην ανωριμότητα του προλεταριάτου και της ηγεσίας του (στη σύγχυση και την απογοήτευση της παλιάς γενιάς, την απειρία της νέας). Είναι ανάγκη να βοηθήσουμε τις μάζες μέσα στην πορεία της καθημερινής πάλης να βρουν γέφυρα ανάμεσα στις σημερινές διεκδικήσεις και στο σοσιαλιστικό πρόγραμμα της επανάστασης. Η γέφυρα αυτή θά ‘πρεπε να περιλαμβάνει ένα σύστημα μεταβατικών διεκδικήσεων, που να ξεκινούν από τις σημερινές συνθήκες και από τη σημερινή συνείδηση των πλατιών στρωμάτων της εργατικής τάξης, και να οδηγούν αμετάτρεπτα στο μοναδικό τελικό σκοπό: την κατάκτηση της εξουσίας από το προλεταριάτο.

Η σοσιαλδημοκρατία της κλασικής περιόδου, δρώντας σε μία εποχή προοδευτικού καπιταλισμού, είχε χωρίσει το πρόγραμμά της σε δυο μέρη, το ένα ανεξάρτητο από το άλλο: το μίνιμουμ πρόγραμμα, που περιοριζόταν σε μεταρρυθμίσεις μέσα στα πλαίσια της αστικής κοινωνίας, και το μάξιμουμ πρόγραμμα, που υποσχόταν την αντικατάσταση του καπιταλισμού από το σοσιαλισμό στο απροσδιόριστο μέλλον. Ανάμεσα στο μίνιμουμ και στο μάξιμουμ πρόγραμμα δεν υπήρχε καμιά γέφυρα. Και πραγματικά η σοσιαλδημοκρατία δεν είχε καθόλου ανάγκη από μια τέτοια γέφυρα μια και η λέξη σοσιαλισμός χρησιμοποιούνταν μονάχα γιά τις γιορτινές αγορεύσεις.

Η Κομμουνιστική Διεθνής ξεκίνησε για να ακολουθήσει το μονοπάτι της σοσιαλδημοκρατίας στην εποχή του καταρρέοντος καπιταλισμού, όταν, γενικά, δε μπορεί να γίνει διόλου συζήτηση για συστηματικές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις και για την ύψωση του επιπέδου της ζωής των μαζών, όταν κάθε σοβαρή διεκδήκηση της μικροαστικής τάξης ξεπερνά τα όρια των καπιταλιστικών σχέσεων ιδιοκτησίας και του αστικού κράτους.

Το στρατηγικό καθήκον της 4ης Διεθνούς δε βρίσκεται στη μεταρρύθμιση του καπιταλισμού αλλά στην ανατροπή του. Ο πολιτικός της σκοπός είναι: η κατάληψη της εξουσίας από το προλεταριάτο με σκοπό την απαλλοτρίωση της μπουρζουαζίας. Ωστόσο η πραγματοποίηση του στρατηγικού αυτού καθήκοντος δεν είναι νοητή χωρίς την πιο μεγάλη προσοχή σε όλα, ακόμα και στα μικρά και τα μερικά ζητήματα της τακτικής.

Όλα τα τμήματα του προλεταριάτου, όλα τα στρώματά του, τα επαγγέλματα και οι ομάδες του θα πρέπει να τραβηχτούν μέσα στην επαναστατική κίνηση. Η σημερινή εποχή διακρίνεται όχι από το ότι απαλλάσσει το επαναστατικό κόμμα από την καθημερινή δουλειά, αλλά γιατί του επιτρεπει να την πραγματοποιήσει σε αδιάλυτη σύνδεση με τα ουσιαστικό καθήκοντα της επανάστασης.

Η 4η Διεθνής δεν παραμερίζει σαν άχρηστο το πρόγραμμα των παλιών «μίνιμουμ» διεκδικήσεων, στο βαθμό που αυτές τουλάχιστον έχουν διατηρήσει ένα μέρος από τη ζωτική τους σημασία. Ακούραστα, υπερασπίζει τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις κοινωνικές κατακτήσεις των εργατών. Πραγματοποιεί όμως, αυτή την καθημερινή δουλειά μέσα στα πλαίσια μιας ορθής, επίκαιρης, δηλαδή επαναστατικής προοπτικής. Στο μέτρο που οι παλιές μερικές «μίνιμουμ» διεκδικήσεις των μαζών έρχονται σε σύγκρουση με τις καταστροφικές και αποσυνθετικές τάσεις του καταρρέοντος καπιταλισμού -κι αυτό συμβαίνει σε κάθε βήμα- η 4η Διεθνής προβάλλει ένα σύστημα μεταβατικών διεκδικήσεων, που η ουσία τους βρίσκεται στο γεγονός ότι πάντα ολοένα και πιό ανοιχτά και πιο αποφασιστικά αυτές στρέφονται ενάντια στην ίδια τη βάση του αστικού καθεστώτος. Το παλιό «μίνιμουμ πρόγραμμα» το αντικαθιστά το μεταβατικό πρόγραμμα που έχει για σκοπό του τη συστηματική κινητοποίηση των μαζών για την προλεταριακή επανάσταση.

ΚΙΝΗΤΗ ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΙΣΘΩΝ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΗ ΚΛΙΜΑΚΑ ΩΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Κάτω από τις συνθήκες του καπιταλισμού που αποσυντίθεται, οι μάζες συνεχίζουν να ζουν τη μίζερη ζωή του καταπιεζόμενου που απειλείται τώρα περισσότερο από κάθε αλλη εποχή από τον κίνδυνο να ριχτεί στο βάραθρο της εξαθλίωσης. Πρέπει να υπερασπιστούν τη μπουκιά τους, το ψωμί, αν δε μπορούν να τη μεγαλώσουν η να τη βελτιώσουν. Δεν είναι ούτε ανάγκη ούτε η ευκαιρία να απαριθμήσουμε εδώ τις ξεχωριστές αυτές μερικές διεκδικήσει που συνεχώς προκύπτουν από τις συγκεκριμένες περιπτώσεις εθνικές, τοπικές, επαγγελματικές. Δυο όμως βασικά οικονομικά μαρτύρια, στα οποία συνοψίζεται ο αναπτυσσόμενος παραλογισμός του καπιταλιστικού καθεστώτος, η ανεργία και οι υψηλές τιμές, απαιτούν γενικευμένα συνθήματα και μεθόδους πάλης.

Η 4η Διεθνής κηρύσσει αδιάλλακτο πόλεμο ενάντια στην πολιτική των καπιταλιστών που σ’ ένα μεγάλο μέρος, όπως και η πολιτική των πραχτόρων τους των ρεφορμιστών, αποβλέπει να ρίξει πάνω στις πλάτες των εργαζομένων όλο το φορτίο του μιλιταρισμού, της κρίσης, της αποδιοργάνωσης του νομισματικού συστήματος, καθώς και όλες τις άλλες μάστιγες που ξεπηδούν από τη θανάσιμη αγωνία του καπιταλισμού. Η 4η Διεθνής ζητά δουλειά και καλές συνθήκες ζωής γιά όλους.

Ούτε ο νομισματικός πληθωρισμός ούτε η σταθεροποίηση μπορούν να χρησιμεύσουν σαν συνθήματα για το προλεταριάτο, γιατί δεν είναι παρά οι δύοό άκρες του ίδιου ραβδιού. Ενάντια στην αλματική ύψωση των τιμών, που με την προσέγγιση του πολέμου θα παίρνει ένα ολοένα και περισσσότερο αχαλίνωτο χαρακτήρα, μονάχα με το σύνθημα της κινητής κλίμακας των μισθών μπορεί κανείς να παλέψει. Αυτό σημαίνει πως τα συλλογικά συμβόλαια θα πρέπει να εξασφαλίζουν μια αυτόματη ύψωση των μισθών ανάλογα με την αύξηση των τιμών των ειδών κατανάλωσης.

Κάτω από την απειλή της ίδιας του της αποσύνθεσης, το προλεταριάτο δε μπορεί να επιτρέψει τη μετατροπή ενός ολοένα αυξανόμενου τμήματος των εργατών σε χρόνια άνεργους παρίες που ζούν από τα αποφάγια μιας κοινωνίας που διαλύεται. Το δικαίωμα στη δουλειά είναι το μοναδικό σοβαρό δικαίωμα πού ‘χει απομείνει στους εργάτες μέσα σε μια κοινωνία που στηρίζεται στην εκμετάλλευση. Το δικαίωμα αυτό τούς το αφαιρούν σήμερα σε κάθε βήμα. Ενάντια στην ανεργία, τόσο την «οργανική» όσο και τη «συγκυριακή», είναι καιρός πια να τραβήξει κανείς μπροστά με το σύνθημα των δημοσίων έργων, με το σύνθημα της κινητής κλίμακας των ωρών δουλειάς. Τα εργατικά συνδικάτα και οι άλλες μαζικές οργανώσεις θά Υιρεπε να συνενώσουν τους εργαζόμενους και τους άνεργους στην αλληλεγγύη της αμοιβαίας ευθύνης. Πάνω σ’ αυτή τη βάση όλη η δουλειά που υπάρχει πρέπει να μοιραστεί σ’ όλους τους εργάτες με ανάλογο καθορισμό της έκτασης της εργάσιμης βδομάδας. Το κατά μέσον όρο μεροκάματο κάθε εργάτη μένει το ίδιο όπως ήταν και με την παλιά εργάσιμη βδομάδα. Τα μεροκάματα, με ένα αυστηρά εξασφαλισμένο μίνιμουμ, θα ‘πρεπε να ακολουθούν την κίνηση των τιμών. Είναι αδύνατο να δεχτεί κανείς οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα για τη σημερινή καταστροφική περίοδο.

Οι κάτοχοι της ιδιοκτησίας και οι δικηγόροι τους θα αποδείξουν το «απραγματοποίητο» αυτών των απαιτήσεων. Μικρότεροι και ιδιαίτερα κατεστραμμένοι καπιταλιστές, έξω από τ’ άλλα θα παραπέμψουν και στα λογιστικά τους βιβλία. Οι εργάτες αποκρούουν κατηγορηματικά τέτοια συμπεράσματα και τέτοιες παραπομπές. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι πρόβλημα «κανονικής» σύγκρουσης ανάμεσα σε αντίθετα υλικά συμφέροντα αλλά πρόβλημα περιφρούρησης του προλεταριάτου από τον ξεπεσμό, την ηθική αποσύνθεση και την καταστροφή. Το ζήτημα αυτό είναι ένα ζήτημα ζωής ή θανάτου για τη μοναδική δημιουργική και προοδευτική τάξη, και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο μια εγγύηση γιά το μέλλον της ανθρωπότητας. Αν ο καπιταλισμός είναι ανίκανος να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις που αναπόφευκτα αναπηδούν από την αθλιότητα που γεννάει ο ίδιος, τότε ας χαθεί. Το «πραγματοποιήσιμο» ή «απραγματοποίητο» είναι στην προκειμένη περίπτωση ζήτημα συσχετισμού των δυνάμεων, που μπορεί να λυθεί μονάχα με την πάλη. Δια μέσου αυτής της πάλης, ανεξάρτητα ποιές μπορεί να είναι οι άμεσες πρακτικές της επιτυχίας, οι εργάτες θα φτάσουν κατά τον καλύτερο τρόπο να καταλάβουν την ανάγκη της κατάργησης της καπιταλιστικής σκλαβιάς.

ΤΑ ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ

Στην πάλη για τις μερικές και τις μεταβατικές διεκδικήσεις, οι εργάτες έχουν τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά ανάγκη από μαζικές οργανώσεις και κυρίως από συνδικάτα. Η ισχυρή ανάπτυξη του συνδικαλισμού στη Γαλλία και στις Ενωμένες Πολιτείες είναι η καλύτερη αναίρεση των κηρυγμάτων εκείνων των υπεραριστερών δογματικών που διακήρυτταν πως τα συνδικάτα «έχουν ξεπεράσει πια τη χρησιμότητά τους».

Ο Μπολσεβίκος Λενινιστής στέκεται στην πρώτη γραμμή των επάλξεων σε κάθε είδους αγώνες, ακόμη και σε κείνους που αναφέρονται στα πιο μέτρια υλικά συμφέροντα ή δημοκρατικά δικαιώματα των εργαζομένων. Παίρνει ενεργητικά μέρος στα μαζικά συνδικάτα με το σκοπό να τα ενισχύσει και να εξυψώσει το μαχητικό τους πνεύμα. Παλεύει αδιάλλακτα ενάντια σε κάθε προσπάθεια υποταγής των συνδικάτων στο αστικό κράτος, δεσίματος του προλεταριάτου σε «υποχρεωτικές διαιτησίες» και ενάντια σε κάθε άλλη μορφή πολιτικής κηδεμονίας – όχι μόνο φασιστικής αλλά επίσης και «δημοκρατικής». Μονο στη βάση μιας τέτοιας εργασίας μέσα στα συνδικάτα είναι δυνατός ένας πετυχημένος αγώνας ενάντια στους ρεφορμιστές, μαζί και κείνους που ανήκουν στη σταλινική γραφειοκρατία. Οι σεχταριστικές προσπάθειες για το σχηματισμό ή τη διατήρηση μικρών «επαναστατικών» συνδικάτων, σα μια δεύτερη έκδοση κόμματος, σημαίνουν στην πραγματικότητα, την απάρνηση του αγώνα για την ηγεσία μέσα στην εργατική τάξη. Είναι ανάγκη να διατυπώσουμε αυτό το σταθερό κανόνα: η αυτοαπομόνωση από τα μαζικά συνδικάτα, ένα είδος δηλαδή συνθηκολόγησης που ισοδυναμεί με προδοσία της επανάστασης, είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του οπαδού της 4ης Διεθνούς.

Σύγχρονα, η 4η Διεθνής απορρίπτει και καταδικάζει αποφασιστικά το συνδικαλιστικό φετιχισμό που εξίσου χαρακτηρίζει τους τρείντγιουνιονιστές και τους συνδικαλιστές.

α) Τα συνδικάτα, και από το σκοπό που εκπληρώνουν και από τη σύνθεσή τους και από τον τρόπο της στρατολογίας των μελών τους, δεν προσφέρουν και δε μπορούν να προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο επαναστατικό πρόγραμμα. Επομένως δε μπορούν να αντικαταστήσουν το κόμμα. Η δημιουργία εθνικών επαναστατικών κομμάτων, τμημάτων της 4ης Διεθνούς, είναι το κεντρικό καθήκον μέσα στη μεταβατική περίοδο.

β) Τα συνδικάτα, ακόμα και τα πιο γερά, δεν αγκαλιάζουν περισσότερο από τα 20-25% των εργαζομένων όπου και υπερισχύουν τα πιο ειδικευμένα και τα πιο καλοπληρωνόμενα στρώματα. Η περισσότερο καταπιεζόμενη πλειονότητα της εργατικής τάξης σέρνεται μονάχα επεισοδιακά στον αγώνα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου εξαιρετικών κινητοποιήσεων μέσα στο εργατικό κίνημα. Σε τέτοιες στιγμές είναι ανάγκη να δημιουργήσει κανείς ειδικές μορφές οργάνωσης που να αγκαλιάζουν το σύνολο της μάζας που παλεύει: απεργιακές επιτροπές, επιτροπές εργοστασίων και τελικά Σοβιέτ.

γ) Σαν οργανώσεις που εκφράζουν τα ανώτερα στρώματα του προλεταριάτου, τα συνδικάτα, όπως αποδείχτηκε από όλη την περασμένη ιστορική πείρα, μαζί και την τελευταία πείρα των αναρχοσυνδικαλιστικών οργανώσεων της Ισπανίας, ανέπτυξαν ισχυρές τάσεις συμβιβασμού με το αστικό δημοκρατικό καθεστώς. Σε περιόδους οξείας ταξικής πάλης οι διευθυντικοί μηχανισμοί των συνδικάτων αποβλέπουν να κυριαρχήσουν πάνω στο κίνημα των μαζών για να το κάνουν ακίνδυνο. Αυτό που έχει ήδη συμβεί, κατά τη διάρκεια της περιόδου των απλών απεργιών, ειδικά γίνεται στην περίπτωση των μαζικών απεργιών με κατάληψη εργοστασίων που κλονίζουν την αρχή της αστικής ιδιοκτησίας. Σε εποχές πολέμου ή επανάστασης, όταν η μπουρζουαζία περνά εξαιρετικά δύσκολες στιγμές, οι ηγέτες των συνδικάτων γίνονται συνήθως αστοί υπουργοί.

Τα τμήματα επομένως της 4ης Διεθνούς θα πρέπει πάντα να προσπαθούν όχι μόνο να ανανεώνουν το μηχανισμό των συνδικάτων, τολμηρά και αποφασιστικά στις κρίσιμες στιγμές, βάζοντας στη θέση των παλιών ρουτινιασμένων υπαλλήλων και καριερι στων νέα αγωνιστικά στοιχεία, αλλά και να δημιουργούν σ’ όλες τις δυνατές περιπτώσεις ανεξάρτητες μαχητικές οργανώσεις που ανταποκρίνονται ολοένα και περισσότερο στα προβλήματα της πάλης των μαζών ενάντια στην αστική κοινωνία, και να μη σταματούν, αν αυτό είναι αναγκαίο, ακόμα και μπροστά στο ζήτημα της άμεσης ρήξης με το συντηρητικό μηχανισμό των συνδικάτων. Αν είναι εγκληματικό να γυρίζει κανείς την πλάτη του στις μαζικές οργανώσεις για να ενισχύει σεχταριστικά επινοήματα, δεν είναι λιγότερο εγκληματικό το να ανέχεται παθητικά την υποταγή του επαναστατικού κινήματος των μαζών στον έλεγχο των ανοιχτά αντιδραστικών ή μασκαρεμένων συντηρητικών («προοδευτικών») γραφειοκρατικών κλικών. Τα συνδικάτα δεν είναι σκοπός αυτά καθευατά. Είναι απλώς μέσα, στο δρόμο που οδηγεί στην προλεταριακή επανάσταση.

ΟΙ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ

Μέσα στη μεταβατική περίοδο το εργατικό κίνημα δεν έχει κανονικό και ισορροπημένο χαρακτήρα αλλά πυρετικό και εκρηκτικό.Τόσο τα συνθήματα όσο και οι οργανωτικές μορφές θα πρέπει να υποτάσσονται στη δοσμένη κατάσταση του κινήματος. Προσεκτικοί απέναντι σε μια ρουτινιάρικη αντιμετώπιση της κατάστασης, σαν απέναντι σε χολέρα, η ηγεσία θα πρέπει να ανταποκρίνεται με ευαισθησία στην πρωτοβουλία των μαζών.

Οι απεργίες με κατάληψη των εργοστασίων, το τελευταίο φαινόμενο αυτού του είδους της πρωτοβουλίας, ξεπερνούν τα ορια της «νόμιμης» καπιταλιστικής διαδικασίας. Ανεξάρτητα από τις διεκδικήσεις των απεργών, η προσωρινή κατάληψη των εργοστασίων είναι ένα χαστούκι στο είδωλο της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας. Κάθε τέτοια απεργία βάζει με πρακτικό τρόπο το ερώτημα ποιός είναι αφέντης στο εργοστάσιο: ο καπιταλιστής ή οι εργάτες;

Αν η απεργία με κατάληψη εργοστασίων βάζει αυτό το ερώτημα επεισοδιακά, η εργοστασιακή επιτροπή του δίνει οργανωμένη έκφραση. Βγαλμένη απ’όλσυς εκείνους που δουλεύουν στο εργοστάσιο, η εργοστασιακή επιτροπή δημιουργεί αμέσως ένα αντίβαρο στη θέληση της διεύθυνσης.

Στη ρεφορμιστική επίκριση των εργοδοτών των λεγόμενων οικονομικών μοναρχών τύπου σαν τον Φορντ, σε αντιδιαστολή με τους «καλούς», «δημοκρατικούς» εκμεταλλευτές, αντιτάσσουμε το σύνθημα των εργοστασιακών επιτροπών σαν κέντρων πάλης ενάντια και στους δυο: τους πρώτους και τους δεύτερους.

Οι γραφειοκράτες των συνδικάτων, σύμφωνα με τη γενική τους στάση, θα αντιδράσουν στη δημιουργία εργοστασιακών επιτροπών, όπως αντιδρούν σε κάθε τολμηρό βήμα που γίνεται στο δρόμο της κινητοποίησης των μαζών.

Ωστόσο, όσο πιο πλατύτερη είναι η ορμή του κινήματος, τόσο ευκολότερο θα είναι το σπάσιμο αυτής της αντίστασης. Όπου οι εργάτες της επιχείρησης είναι όλοι τους συνδικαλισμένοι, ήδη από τα «ειρηνικά» χρόνια, η επιτροπή τυπικά θα συμπέσει με το συνηθισμένο όργανο του συνδικάτου, θα του ανανεώσει όμως τη σύνθεση και θα του διευρύνει τις λειτουργίες. Η πρωταρχική ωστόσο σημασία της επιτροπής βρίσκεται στο γεγονός ότι μετατρέπεται σε ηγετικό επιτελείο για κείνα τα εργατικά στρώματα που το συνδικάτο είναι ανίκανο συνήθως να κινήσει σε δράση. Και ακριβώς απ’ αυτά τα πιο καταπιεζόμενα στρώματα, θα βγουν και τα αποσπάσματα της επανάστασης με τη μεγαλύτερη αυτοθυσία.

Από τη στιγμή που κάνει την εμφάνισή της η επιτροπή, μια αληθινή δυαδική εξουσία εγκαθιδρύεται μέσα στο εργοστάσιο. Από την ίδια της την ουσία, αντιπροσωπεύει τη μεταβατική κατάσταση, γιατί κλείνει μέσα της δύο ασυμφιλίωτα καθεστώτα: το καπιταλιστικό καθεστώς και το προλεταριακό καθεστώς. Η βασική σημασία των εργοστασιακών επιτροπών βρίσκεται ακριβώς στο γεγονός ότι ανοίγουν τις πόρτες, αν όχι σε μια άμεσα επαναστατική, τουλάχιστον σε μια προεπαναστατική περίοδο ανάμεσα στο αστικό και στο προλεταριακό καθεστώς. Το ότι η προπαγάνδα του συνθήματος των εργοστασιακών επιτροπών δεν είναι ούτε πρόωρη ούτε τεχνητή, αποδεικνύεται πλέρια από τα κύματα των καταλήψεων των εργοστασίων που απλώνονται στις διάφορες χώρες. Νέα κύματα αυτού του τύπου θα’ναι αναπόφευκτα στο άμεσο μέλλον. Χρειάζεται ν’ αρχίσουμε μια καμπάνια για εργοστασιακές επιτροπές έγκαιρα για να μη μας βρει απροετοίμαστους η κατάσταση.

ΤΟ «ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΜΥΣΤΙΚΟ» ΚΑΙ Ο ΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Ο φιλελεύθερος καπιταλισμός, βασισμένος στο συναγωνισμό και στο ελεύθερο εμπόριο, ανήκει ολοκληρωτικά στο παρελθόν. Ο διάδοχός του, ο μονοπωλιακός καπιταλισμός, όχι μόνο δεν ελαττώνει την αναρχία της αγοράς, αλλά αντίθετα, τηςδίνει ένα ιδιαίτερα σπασμωδικό χαρακτήρα. Η αναγκη του «ελέγχου» της οικονομίας, της κρατικής «καθοδήγησης» της βιομηχανίας και του «σχεδίου», αναγνωρίζεται σήμερα τουλάχιστον στα λόγια από όλες τις αστικές και μικροαστικές τάσεις από τη φασιστική ως τη σοσιαλδημοκρατική. Για τους φασίστες, είναι κυρίως ένα ζήτημα «σχεδιασμένης» καταλήστευσης του λαού για στρατιωτικούς σκοπούς. Οι σοσιαλδημοκράτες ετοιμάζονται να αδειάσουν τον ωκεανό της αναρχίας με το κουτάλι του γραφειοκρατικού «σχεδιασμού». Μηχανικοί και καθηγητές γράφουν άρθρα για την «τεχνοκρατία». Στα δειλά «ρυθμιστικά» πειράματα τους, οι δημοκρατικές κυβερνήσεις σκοντάφτουν στο ακατανίκητο σαμποτάζ του μεγάλου κεφαλαίου.

Η πραγματική σχέση που υπάρχει ανάμεσα στους εκμεταλλευτές και στους δημοκρατικούς «ελεγκτές» χαρακτηρίζεται κατά τον καλύτερο τρόπο από το γεγονός ότι οι κύριοι «μεταρρυθμιστές» σταματούν ξαφνικά με ευλαβικό τρόμο μπροστά στο κατώφλι των τραστ με τα βιομηχανικά και εμπορικά «μυστικά» τους. Εδώ η αρχή της «μη ανάμιξης»στις επιχειρήσεις κυριαρχεί. Οι λογαριασμοί ανάμεσα στο ατομικό κεφάλαιο και στην κοινωνία παραμένουν μυστικό του καπιταλιστή: δεν είναι υπόθεση της κοινωνίας. Η δικαιολογία που δίνουν για την αρχή του εμπορικού «μυστικού» είναι φαινομενικά όπως και στην εποχή του φιλελεύθερου καπιταλισμού, ο ελεύθερος «συναγωνισμός». Στην πραγματικότητα, τα τραστ δεν κρατάνε μυστικά μεταξύ τους. Τα εμπορικά μυστικά, στη σημερινή εποχή, είναι ένα μέρος μιας διαρκούς συνωμοσίας του μονοπωλιακού καπιταλισμού ενάντια στα συμφέροντα της κοινωνίας. Τα σχέδια περιορισμού της δεσποτίας των «οικονομικών μοναρχών» θα εξακολουθήσουν να είναι παθητικές φάρσες όσο οι ατομικοί ιδιοκτήτες των κοινωνικών μέσων της παραγωγής μπορούν να κρύβουν από τους παραγωγούς και τους καταναλωτές τις μηχανορραφίες της εκμετάλλευσης, της ληστείας και της απάτης. Η κατάργηση του «εμπορικού μυστικού» είναι το πρώτο βήμα για ένα πραγματικό έλεγχο της βιομηχανίας.

Οι εργάτες, όχι λιγότερο από τους καπιταλιστές,έχουν το δικαίωμα να ξέρουν τα «μυστικά» του εργοστασίου, του τραστ, ολόκληρου του κλάδου της βιομηχανίας, της εθνικής οικονομίας σαν συνόλου. Πριν απ’ όλα και πρωταρχικά οι τράπεζες, η βαρειά βιομηχανία και οι συγκεντρωμένες μεταφορές, πρέπει να μπουν κάτω από τον εξεταστικό φακό.

Οι κατοπινοί σκοποί του εργατικού ελέγχου θα ‘ναι να εξηγήσουν το δούναι και λαβείν της κοινωνίας, αρχίζοντας από τις ατομικές επιχειρήσεις· να καθορίσουν την πραγματική μερίδα που καταβροχθίζει ο ατομικός καπιταλιστής και όλοι οι εκμεταλλευτές παρμένοι συνολικά, να εκθέσουν τις παρασκηνιακές κομπίνες και απάτες των τραπεζών και των τραστ τέλος, να αποκαλύψουν σ’ όλα τα μέλη της κοινωνίας αυτή την παράλογη σπατάλη της ανθρωπινής δουλειάς που είναι αποτέλεσμα της καπιταλιστικής αναρχίας και της ωμής επιδίωξης του κέρδους. Κανείς αξιωματούχος του αστικού κράτους δεν είναι σε θέση να βγάλει πέρα αυτή τη δουλειά, με όση εξουσία κι αν θελήσει κανείς να τον προικίσει. Ολος ο κόσμος στάθηκε μάρτυρας της αδυναμίας του προέδρου Ρούσβελτ και του πρωθυπουργού Μπλουμ απέναντι στη συνωμοσία των «εξήντα» ή των «διακοσίων» οικογενειών των αντίστοιχων εθνών τους. Για να τσακιστεί η αντίσταση των εκμεταλλευτών, είναι αναγκαία η πίεση του προλεταριάτου. Μονάχα οι εργοστασιακές επιτροπές μπορούνε να πραγματοποι ήσουνε ένα αληθινό έλεγχο της παραγωγής, παίρνοντας κοντά τους σαν συμβούλους και όχι σαν «τεχνοκράτες» ειδικούς ειλικρινά αφοσιωμένους στο λαό, λογιστές, στατιστικούς, μηχανικούς, επιστήμονες κλπ.

Ιδιαίτερα ο αγώνας ενάντια στην ανεργία δεν είναι νοητός χω ρίςτην απαίτηση για μια πλατιά και τολμηρή οργάνωση των δημοσίων έργων. Τα δημόσια όμως έργα μπορεί νάχουν διαρκή και προοδευτική σημασία, για την κοινωνία όπως και για τους ίδιους τους ανέργους, μόνο όταν αποτελούν μέρος ενός γενικού σχεδίου, επεξεργασμένου για να καλύψει ένα σημαντικό αριθμό από χρόνια. Μέσα στα πλαίσια αυτού του σχεδίου οι εργάτες θάπρεπε να ζητήσουν, σαν ένα ζήτημα δημόσιας ωφέλειας, το ξανάρχισμα της δουλειάς στις ατομικές επιχειρήσεις που κλείσανε με αφορμή την κρίση. Τον εργατικό έλεγχο σε τέτοιες περιπτώσεις θα τον αντικαθιστούσε η άμεση διεύθυνση των εργατών.

Η επεξεργασία ακόμα και του πιο στοιχειώδους οικονομικού σχεδίου – από τη σκοπιά των εκμεταλλευομένων και όχι των εκμεταλλευτών είναι αδύνατη χωρίς τον εργατικό έλεγχο, δηλαδή χωρίς να τρυπώσει το μάτι των εργατών μέσα σ’ όλες τις φανερές και κρυφές πηγές της καπιταλιστικής οικονομίας. Επιτροπές αντιπροσωπευτικές ατομικών επιχειρήσεων θα συνέρχονται σε συνδιασκέψεις για να βγάλουν αντίστοιχες επιτροπές των τραστ, ολόκληρων κλάδων βιομηχανίας, οικονομικών περιοχών και, τελικά, της εθνικής βιομηχανίας σαν συνόλου. Έτσι ο εργατικός έλεγχος γίνεται ένα σχολείο σχεδιασμένης οικονομίας. Στη βάση της πείρας του ελέγχου το προλεταριάτο θα προπαρασκευαστεί για την άμεση διεύθυνση της εθνικοποιημε νης οικονομίας όταν η ώρα για το ενδεχόμενο αυτό θάρθει.

Στους καπιταλιστές εκείνους, κυρίως από τα κατώτερα και μεσαία στρώματα, που από δική τους θέληση μερικές φορές προσφέρονται να ανοίξουν τα βιβλία τους μπροστά στους εργάτες για να αποδείξουν συνήθως την ανάγκη για χαμηλότερα μεροκάματα οι εργάτες απαντάνε πως δεν ενδιαφέρονται για τη λογιστική των ατομικών περιπτώσεων χρεωκοπίας ή μισοχρεωκο πίας αλλά για τη λογιστική όλων των εκμεταλλευτών σα συνόλου. Οι εργάτες δε μπορούν και δε θέλουν να προσαρμόσουν το επίπεδο των όρων της ζωής τους στις απαιτήσεις των ατομικών καπιταλιστών που είναι και οι ίδιοι θύματα του καθεστώτος τους. Ο σκοπός είναι να αναδιοργανωθεί ολόκληρο το σύστημα της παραγωγής και της διανομής πάνω σε μια πιο αξιοπρεπή και αποδοτική βάση. Αν η κατάργηση του εμπορικού μυστικού είναι η αναγκαία προϋπόθεση για τον εργατικό έλεγχο, τότε ο έλεγχος είναι το πρώτο βήμα στο δρόμο για τη σοσιαλιστική καθοδήγηση της οικονομίας.

ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΩΝ

Το σοσιαλιστικό πρόγραμμα της απαλλοτρίωσης, δηλαδή της πολιτικής ανατροπής της κεφαλαιοκρατίας και της κατάργησης της οικονομικής της κυριαρχίας, σε καμμία περίπτωση δε θάπρε πε μέσα στη σημερινή μεταβατική περίοδο να μας εμποδίσει να προτάξουμε, όταν η περίπτωση μας το εξασφαλίζει, το αίτημα της απαλλοτρίωσης διαφόρων βασικών κλάδων της βιομηχανίας, ζωτικής σημασίας για την εθνική ύπαρξη, ή των πιο παρασιτικών ομάδων της μπουρζουαζίας.

Ετσι, σ’ απάντηση στις παθητικές ιερεμιάδες των κυρίων δημοκρατών για τη διχτατορία των «60 οικογενειών» στις Ενωμένες Πολιτείες και των «200 οικογενειών» στη Γαλλία, αντιτάσσουμε το αίτημα της απαλλοτρίωσης αυτών των 60 ή 200 φεουδαρχικών καπιταλιστών.

Κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο ζητάμε την απαλλοτρίωση των εταιρειών που έχουν τα μονοπώλια των πολεμικών βιομηχανιών, των σιδηροδρόμων, των πιο σοβαρών πηγών πρώτων υλών κλπ.

Η διαφορά ανάμεσα στα αιτήματα αυτά και στο ηλίθιο ρεφορμιστικό σύνθημα της «εθνικοποίησης» βρίσκεται στο εξής:

1. αποκρούουμε την αποζημίωση·
2. κάνουμε τις μάζες προσεκτικές απέναντι στη δημαγωγία των Λαικομετωπικών που μιλώντας με την άκρη των χειλιών τους για την εθνικοποίηση μένουν στην πραγματικότητα πράχτορες του κεφαλαίου·
3. καλούμε τις μάζες να υπολογίζουν μονάχα πάνω στη δική τους επαναστατική δύναμη·
4. συνδέουμε το ζήτημα της απαλλοτρίωσης με το ζήτημα της κατάληψης της εξουσίας από τους εργάτες και τους αγρότες.

Η ανάγκη να ρίξουμε το σύνθημα της απαλλοτρίωσης στην καθημερινή ζύμωση, με μερική μορφή, και όχι μόνο προπαγανδιστικά, με τη γενική του μορφή, υπαγορεύεται από το γεγονός ότι οι διάφοροι βιομηχανικοί κλάδοι βρίσκονται σε διαφορετικά επίπεδα εξέλιξης, κατέχουν μια διαφορετική θέση στη ζωή της κοινωνίας και περνούν μέσα από διαφορετικά στάδια ταξικής πάλης. Μονάχα μια γενική επαναστατική κινητοποίηση του προλεταριάτου μπορεί να βάλει την πλέρια απαλλοτρίωση της μπουρζουαζίας στην ημερήσια διάταξη. Ο σκοπός των μεταβατικών διεκδικήσεων είναι να προετοιμάσει το προλεταριάτο για να λύσει αυτό το πρόβλημα.

Η ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΑΙ Η ΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Ο ιμπεριαλισμός σημαίνει την κυριαρχία του χρηματιστικού κεφαλαίου. Πλάι στα κονσόρτσιουμ και τα τραστ, και πολύ συχνά πάνω απ’ αυτά, οι τράπεζες συγκεντρώνουν στα χέρια τους την πραγματική διοίκηση της οικονομίας. Μέσα στη διάρθρωσή τους οι τράπεζες αντανακλούν, με συγκεντρωτική μορφή, όλη τη δομή του σύγχρονου καπιταλισμού: συνδυάζουν τις τάσεις του μονοπωλίου με της τάσεις της αναρχίας. Αυτές οργανώνουν τα θαύματα της τεχνολογίας, των γιγάντιων επιχειρήσεων, των κολοσιαίων τραστ. Επίσης όμως οργανώνουν την ακρίβεια της ζωής, τις κρίσεις και την ανεργία. Είναι αδύνατο να γίνει ένα σοβαρό βήμα προς στα εμπρός στην πόλη ενάντια στο μονοπωλιακό δεσποτισμό και την καπιταλιστική αναρχία -που αλληλοσυμπληρώνονται στο καταστρεπτικό έργο τους- αν παραμείνουν οι μοχλοί της διοίκησης των τραπεζών στα χέρια των μεγάλων χρηματιστών.

Με σκοπό να δημιουργηθεί ενιαίο σύστημα επενδύσεων και πιστώσεων, σύμψωνα μ’ ένα ορθολογικό σχέδιο που ανταποκρίνεται στα συμφέροντα ολού του λαού, πρέπει να ενοποιηθούν όλες οι τράπεζες σ ένα μοναδικό εθνικό ίδρυμα. Μόνον η απαλλοτρίωση των ιδιωτικών τραπεζών και η συγκέντρωση όλου του πιστωτικού συστήματος στα χέρια του κράτους θα του προμηθεύσουν τα αναγκαία πραγματικά μέσα, δηλαδή τους υλικούς πόρους -και όχι απλώς τους πλασματικούς και γραφειοκρατικούς- για την οικονομική σχεδιοποίηση.

Η απαλλοτρίωση των τραπεζών δε σημαίνει, σε καμιά περίπτωση, την απαλλοτρίωση των μικρών τραπεζικών καταθέσεων. Αντίθετα, για τους μικροκαταθέτες η ενιαία κρατική τράπεζα μπορεί να δημιουργήσει ευνοϊκότερους όρους από τις ιδιωτικές τράπεζες. Με τον ίδιο τρόπο, μόνον η Κρατική Τράπεζα μπορεί να δημιουργήσει για τους χωρικούς, τους βιοτέχνες και τους μικρέμπορους, προνομιούχους, δηλαδή φθηνούς όρους πίστωσης. Ακόμα σημαντικότερο όμως είναι ότι έτσι ολόκληρη η οικονομία προπάντων και κυρίως η βαρειά βιομηχανία και οι μεταφορές δι ευθυνομενη από ένα ενιαίο οικονομικό γενικό επιτελείο, εξυπηρετεί τα ζωτικά συμφέροντα των εργατών και όλων των άλλων εργαζομένων.

Ωστόσο η κρατικοποίηση των τραπεζών μπορεί να δώσει αυτά τα ευνοϊκά αποτελέσματα μόνο αν η ίδια η κρατική εξουσία περάσει ολότελα από τα χέρια των εκμεταλλευτών στα χέρια των εργαζομένων.

ΟI ΑΠΕΡΓΙΑΚΕΣ ΦΡΟΥΡΕΣ – ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΑΥΤΟΑΜΥΝΑΣ – Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΟΦΥΛΑΚΗ – Ο ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ

Οι απεργίες με κατάληψη εργοστασίων αποτελούνε μια σοβαρή προειδοποίηση από μέρους των μαζών που απευθύνεται όχι μονάχα στη μπουρζουαζία αλλά επίσης και στις εργατικές οργανώσεις, και στην 4η Διεθνή μαζί. Στα 1919-20 οι Ιταλοί εργάτες με δική τους πρωτοβουλία καταλάβανε τα εργοστάσια ειδοποιώντας μ’ αυτό τον τρόπο τους «ηγέτες» τους, πως έφτασε η κοινωνική επανάσταση. Οι «ηγέτες» δε δώσανε καμία προσοχή. Το αποτέλεσμα ήταν πως νίκησε ο φασισμός.

Οι απεργίες με κατάληψη εργοστασίων δεν έχουν ακόμα τη σημασία της κατάληψης των εργοστασίων σύμφωνα με το Ιταλικό υπόδειγμα. Αποτελούν όμως ένα αποφασιστικό βήμα προς τέτοιου είδους καταλήψεις. Η σημερινή κρίση μπορεί να οξύνει τον ταξικό αγώνα στο έπακρο και να φέρει σιμότερα τη στιγμή της λύσης. Αυτό όμως δε σημαίνει διόλου πως μια επαναστατική κατάσταση έρχεται μονομιάς. Στην πραγματικότητα η προσέγγισή της γίνεται φανερή από μια συνεχή σειρά σπασμών. Ένας απ’ αυτούς είναι και το κύμα των απεργιών με κατάληψη εργοστασίων. Το πρόβλημα που μπαίνει μπροστά στα τμήματα της 4ης Διεθνούς είναι να βοηθήσουν την προλεταριακή πρωτοπορία να κατανοήσει το γενικό χαρακτήρα και το ρυθμό της εποχής μας και να κάνουν έγκαιρα καρποφόρο τον αγώνα των μαζών με ολοένα και πιο πολύ πάντοτε αποφασιστικά και μαχητικά οργανωτικά μέτρα.

Η όξυνση της πάλης του προλεταριάτου σημαίνει την όξυνση των μεθόδων της αντεπίθεσης από μέρους του κεφαλαίου. Νέα απεργιακά κύματα από απεργίες με καταλήψεις εργοστασίων μπορούν να προκαλέσουν, και χωρίς αμφιβολία θα προκαλέσουν αποφασιστικά αντίμετρα απομέρους της μπουρζουαζίας. Η προπαρασκευαστική δουλειά έχει μπεί κιόλας μπροστά από μυστικά επιτελεία των μεγάλων τραστ. Αλοίμονο στις επαναστατικές οργανώσεις, αλοίμονο στο προλεταριάτο αν βρεθούνε πάλι απροετοίμαστοι!

Η μπουρζουαζία πουθενά δεν ικανοποιείται με μάνη την επίσημη αστυνομία και τον τακτικό στρατό. Στις Ενωμένες πολιτείες, ακόμα και στα «ειρηνικά» χρόνια, διατηρεί στρατικοποιημένατμήματα από απεργοσπάστες και ιδιωτικά εξοπλισμένους αλήτες στα εργοστάσια. Σ’ αυτούς πρέπει να προστεθούνε και οι διάφορες ομάδες των αμερικάνων ναζί. Η γαλλική μπουρζουαζία, στην πρώτη προσέγγιση του κινδύνου, κινητοποίησε μισονόμιμα και παράνομα φασιστικά αποσπάσματα, καθώς και τέτοια που υπάρχουν στο στρατό. Μόλις η πίεση των άγγλων εργατών ξανάγινε ισχυρότερη, αμέσως οι φασιστικές συμμορίες διπλασιάστηκαν, τριπλασιάστηκαν,δεκαπλασιάστηκαν, για να τα βγάλουν πέρα σε αιματηρές επιθέσεις ενάντια στους εργάτες. Η μπουρζουαζία έχει ακριβέστατη επίγνωση ότι στη σημερινή εποχή ο ταξικός αγώνας τείνει να μετατραπεί σε εμφύλιο πόλεμο. Τα παραδείγματα της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Ισπανίας και άλλων χωρών έμαθαν πολύ περισσότερα πράγματα στους μεγιστάνες και στους λακέδες του κεφαλαίου παρά στους επίσημους ηγέτες του προλεταριάτου.

Οι πολιτικοί της 2ης και της 3ης Διεθνούς, καθώς και οι γραφειοκράτες των συνδικάτων, συνειδητά κλείνουν τα μάτια μπροστά στον ιδιωτικό στρατό της μπουρζουαζίας, αλλιώς δε θα διατηρούσαν τη συμμαχία μαζί της ούτε για 24 ώρες. Οι ρεφορμιστές συστηματικά φυτεύουν μέσα στο μυαλό των εργατών την ιδέα πως η ιερότητα της δημοκρατίας εξασφαλίζεται πολύ καλύτερα όταν η μπουρζουαζία είναι αρματωμένη ως τα δόντια και οι εργάτες είναι άοπλοι.

Το καθήκον της 4ης Διεθνούς είναι να θέσει τέρμα σε μια τέτοια δουλική πολιτική μια για πάντα. Οι μικροαστοί δημοκράτες μαζί και οι σοσιαλδημοκράτες, οι σταλινικοί και οι αναρχικοί τόσο περισσότερο κραυγάζουνε για την πάλη ενάντια στο φασισμό όσο περισσότερο άνανδρα συνθηκολογούν στην πραγματικότητα απέναντι του. Μονάχα εξοπλισμένα αποσπάσματα εργατών, που νιώθουνε πίσω τους την υποστήριξη από δεκάδες εκατομμύρια εργαζόμενους, μπορούν με επιτυχία να τα βγάλουν πέρα ενάντια οτις φασιστικές συμμορίες. Ο αγώνας ενάντια στο φασισμό δεν αρχίζει από το φιλελεύθερο δημοσιογραφικό γραφείο, αλλά από το εργοστάσιο και τελειώνει στο δρόμο. Απεργοσπάστες και ιδιωτικοί οπλοφόροι στα εργοστάσια αποτελούνε το βασικό πυρήνα του φασιστικού στρατού. Οι απεργιακές φρουρές αποτελούνε το βασικό πυρήνα του προλεταριακού στρατού. Αυτή είναι η αφετηρία μας. Σε σύνδεση με κάθε απεργία και με κάθε εκδήλωση στους δρόμους, είναι επιτακτικό να προπαγανδίζουμε την ανάγκη της δημιουργίας εργατικών ομάδων αυτοάμυνας. Είναι ανάγκη να αναγράψουμε αυτό το σύνθημα στο πρόγραμμα της επαναστατικής πτέρυγας των συνδικάτων. Είναι επιτακτικό, παντού όπου μπορούμε, ξεκινώντας από τις ομάδες νέων,να οργανώσουμε ομάδες αυτοάμυνας, να τις εκπαιδεύσουμε και να τις συνηθίσουμε στη χρήση των όπλων.

Μια νέα άνοδος του κινήματος των μαζών θα ‘δινε την ευκαιρία όχι μόνο για την αύξηση του αριθμού αυτών των μονάδων, αλλά και για τη συνένωση τους κατά συνοικίες, πόλεις και περιοχές. Είναι ευκαιρία να δώσουμε οργανωμένη έκφραση στο ενεργητικό μίσος των εργατών ενάντια στους απεργοσπάστες και ενάντια στις συμμορίες των γκάγκστερς και των φασιστών. Είναι ανάγκη να βάλουμε μπροστά το σύνθημα της εργατικής πολιτοφυλακής, σαν τη μόνη σοβαρή εγγύηση για το απαραβίαστο των οργανώσεων, των συγκεντρώσεων και του τύπου της εργατικής τάξης.

Μονάχα με τέτοια συστηματική, επίμονη, ακούραστη και τολμηρή προπαγανδιστική και οργανωτική δουλειά, πάνω στη βάση της πείρας των ίδιων των μαζών, είναι δυνατό να ξεριζώσουμε από τη συνείδησή τους τις παραδόσεις της υποταχτικότητας και της παθητικότητας» να εκπαιδεύσουμε αποσπάσματα από ηρωικούς μαχητές, ικανούς να δώσουνε ένα παράδειγμα σ’ όλους τους εργαζόμενους· να επιβάλλουμε μια σειρά από ταχτικές ήττες στα εξοπλισμένα καθάρματα της αντεπανόστασης να εξυψώσουμε την αυτοπεποίθηση των εκμεταλλευομένων και τωνκαταπιεζομένων να ξεσκεπάσουμε το φασισμό στα μάτια των μικροαστών και να ανοίξουμε το δρόμο για την κατάχτηση της εξουσίας από το προλεταριάτο.

Σώματα «ενόπλων» είναι ο προσδιορισμός πού έδωσε ο Ένγκελς στο κράτος. Ο εξοπλισμός του προλεταριάτου είναι ένα απαραίτητο συστατικό στοιχείο του αγώνα του για την απελευθέρωση. Οταν το προλεταριάτο το θελήσει, θα βρει το δρόμο και τα μέσα για τον εξοπλισμό. Και σ’ αυτό το πεδίο επίσης η καθοδήγηση, πέφτει φυσικά στα τμήματα της 4ης Διεθνούς.

Η ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ

Ο  σύντροφος στη μάχη και το αντίστοιχο των εργατών στην ύπαιθρο είναι το αγροτικό προλεταριάτο. Αποτελούν δυο κομμάτια μιας και της ίδιας τάξης. Τα συμφέροντά τους είναι αξεχώριστα. Το πρόγραμμα των μεταβατικών διεκδικήσεων των βιομηχανικών εργατών, με μικρές αλλαγές είναι όμοιο με το πρόγραμμα του αγροτικού προλεταριάτου.

Οι χωρικοί (ιδιοκτήτες γης) αντιπροσωπεύουν μια άλλη τάξη: είναι η μικροαστική τάξη του χωριού. Η μικροαστική τάξη αποτελείται από διάφορα στρώματα: από το μικροπρολεταριάτο ως τα εκμεταλλευτικά στοιχεία. Σύμφωνα μ’ αυτά το πολιτικό καθήκον του βιομηχανικού προλεταριάτου είναι να μεταφέρει την ταξική πάλη στην ύπαιθρο. Μόνο έτσι θα γίνει ικανό να ξεχωρίσει τους συμμάχους του και τους εχθρούς του.

Οι ιδιομορφίες των εθνικών εξελίξεων σε κάθε χώρα βρίσκυυνε την πιο παράξενη έκφραση τους στην κατάσταση των χωρικών και ως ένα σημείο της μικροαστικής τάξης των πόλεων (βιοτέχνες και καταστηματάρχες). Οι τάξεις αυτές, ανεξάρτητα από την αριθμητική τους δύναμη, ουσιαστικά αντιπροσωπεύουν απομεινάρια από προκαππαλιστικές μορφές της παραγωγής. Τα τμήματα της 4ης Διεθνούς πρέπει να επεξεργαστούν με όλη τη δυνατή ακρίβεια ένα προγράμμα μεταβατικών διεκδικήσεων για τους χωρικούς (ιδιοκτήτες γης) και τη μικροαστική τάξη των πο λεων προσαρμοσμένο στις συνθήκες κάθε χώρας. Οι προχωρημένοι εργάτες πρέπει να μάθουν να δίνουν καθαρές και συγκεκριμένες απαντήσεις στα ζητήματα που τους βάζουνε μπροστά οι μελλοντικοί τους σύμμαχοι.

Ο  χωρικός παραμένοντας ένας «ανεξάρτητος» μικροπαραγωγός, έχει ανάγκη από φτηνή πίστωση, αγροτικές μηχανές και λιπάσματα σε προσιτές τιμές, από ευνοϊκούς όρους μεταφοράς κι από μια ευσυνείδητη οργάνωση της αγοράς για τα αγροτικά προϊόντα του. Μα οιτράπεζες, τατραστ, οι έμποροιτον γδέρνου νε απ’ όλες τις μεριές. Μονάχα οι ίδιοι οι χωρικοί με τη βοήθεια των εργατών μπορούνε να βάλουνε χαλινό σ’ αυτή την καταλήστευση. Επιτροπές βγαλμένες από φτωχούς αγροκτηματίες πρέπει να κάνουν την εμφάνισή τους στην εθνική σκηνή και σε στενή σύνδεση με εργατικές επιτροπές και επιτροπές τραπεζικών υπαλλήλων να πάρουνε στα χέρια τους τον έλεγχο τών μεταφορών, της πίστωσης και των εμπορικών πράξεων που έχουνε σχέση με την αγροτική οικονομία.

Με ψεύτικη επίκληση στο ζήτημα των «υπερβολικών» απαιτήσεων των εργατών, η μεγάλη μπουρζουαζία μετατρέπει επιδέξια το πρόβλημα των τιμών των εμπορευμάτων σε σφήνα ανάμεσα στους εργάτες και τους χωρικούς, ανάμεσα στους εργάτες και τη μικροαστική τάξη των πόλεων. Ο χωρικός, ο βιοτέχνης, ο μικρέμπορος, δε μπορεί να ζητήσουν, όπως κάνουν ο βιομηχανικός εργάτης, και ο δημόσιος και ιδιωτικός υπάλληλος, αύξηση στους μισθούς τους που να ανταποκρίνεται στην ύψωση των τιμών. Ο επίσημος αγώνας της κυβέρνησης ενάντια στις υψηλές τιμές είναι μια εξαπάτηση των μαζών. Οι χωρικοί όμως, οι βιοτέχνες, οι μικρέμποροι, με την ιδιότητα τους σαν καταναλωτές, μπορούν να επέμβουν σην πολιτική του καθορισμού των τιμών πλάιπλάι με τους εργάτες. Στα καπιταλιστικά κλαψουρίσματα για το κόστος της παραγωγής, της μεταφοράς και το εμπορικό, οι καταναλωτές απαντούν: «Δείξτε μας τα βιβλία σας. Ζητάμε έλεγχο πανω στον καθορισμό των τιμών». Τα όργανα του ελεγχου αυτου θα είναι οι επιτροπές για τις τιμές συγκροτημένες από αντιπροσώπους από τα εργοστάσια, τα συνδικάτα, τις κοπερατίβες, τις οργανώσεις των χωρικών, το «λαουτζίκο» των πόλεων, τις νοικοκυρές κλπ.. Μ’ αυτόν τον τρόπο, οι εργάτες θα είναι σε θέση να αποκαλύψουν πως η πραγματική αιτία για τις ψηλές τιμές δεν είναι τα ψηλά μεροκάματα και οι μισθοί, αλλά τα υπερβολικά κέρδη των καπιταλιστών και τα υπέρμετρα έξοδα της καπιταλιστικής αναρχίας.

Το πρόγραμμα της εθνικοποίησης της γης και της κολλεχτιβοποίησης της γεωργίας πρέπει να σχεδιαστεί έτσι που από την ίδια του τη βάση να αποκλείει τη δυνατότητα της απαλλοτρίωσης των μικροκαλλιεργητών και την αναγκαστική τους κολλεχτιβο ποίηση. Ο χωρικός θα μείνει ο ιδιοχτήτης του κομματιού της γής πούχει, όσο διάστημα το πιστεύει ο ίδιος αναγκαίο. Για ν’ αποκαταστήσουμε το πρόγραμμα του σοσιαλισμού στα μάτια του χωρικού , είναι ανάγκη να αποκαλύψουμε χωρίς οίκτο τις σταλινικές μέθοδες κολεχτιβοποίησης, που υπαγορεύτηκαν όχι από τα συμφέροντα των χωρικών ή των εργατών αλλά από τα συμφέροντα της γραφειοκρατίας.

Η απαλλοτρίωση των απαλλοτριωτών δε πρέπει όμοια να σημαίνει τη βίαιη δήμευση της ιδιοχτησίας των βιοτεχνών και των μικρεμπόρων. Αντίθετα, ο εργατικός έλεγχος πάνω στις τράπεζες και τα τραστ ακόμα περισσότερο η εθνικσποίησή τους μπορεί να δημιουργήσει για τη μικροαστική τάξη των πόλεων ασύγκριτα περισσότερο ευνοϊκούς όρους πίστωσης, αγοράς και πώλησης από ότι είναι δυνατό κάτω από την απεριόριστη κυριαρχία των μονοπωλίων. Η εξάρτηση από το ιδιωτικό κεφάλαιο, θα αντικατασταθεί από την εξάρτηση από το κράτος, που θα δίνει τόσο περισσότερο ηροσοχή στις ανάγκες των μικρών συνεργατών του και υπαλλήλων του όσο περισσότερο οι ίδιοι εργαζόμενοι θα κρατάνε στα χέρια τους τον έλεγχο του κράτους.

Η πρακτική συμμετοχή των εκμεταλλευομένων καλλιεργητών στον έλεγχο των διάφορων πεδίων της οικονομίας θα τους επιτρέψει ν’ αποφασίζουν μόνοι τους εαν και κατά πόσο θα ‘ναι ωφέλιμο γι’ αυτούς να προχωρήαουνε στην κολλεχτιβιστική καλλιέργεια της γης σε ποιο χρόνο και σε ποια κλίμακα. Οι βιομηχανικοί εργάτες πρέπει να θεωρήσουνε τον εαυτό τους υποχρεωμένο να βοηθήσει με κάθε συνεργασία τους χωρικούς στο πέρασμα αυτού του δρόμου: με τα συνδικάτα, τις εργοστασιακές επιτροπές, και ιδιαίτερα μάλιστα με την εργατοαγροτική κυβέρνηση.

Η συμμαχία που προτείνει το προλεταριάτο, όχι στις «μεσαίες τάξεις» γενικά, αλλά στα εκμεταλλευόμενα στρώματα της μικρα στικής τάξης της πόλης και της υπαίθρου, ενάντια σ’ όλους τους εκμεταλλευτές, μαζί και σε κείνους από τις «μεσαίες τάξεις», μπορεί να βασιστεί όχι πάνω στον καταναγκασμό αλλά μονάχα πάνω στην ελεύθερη συγκατάθεση που θα βασίζεται σ’ ένα ειδικό «σύμφωνο». Το «σύμφωνο» αυτό είναι το πρόγραμμα των μεταβατικών διεκδικήσεων, που εκούσια γίνεται δεκτό και από τα δύο μέρη.

Η ΠΑΛΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ

Όλη η παγκόσμια κατάσταση, επομένως και η εσωτερική πολιτική ζωή κάθε χώρας, σκεπάζονται από την απειλή του παγκόσμιου πολέμου. Η επικείμενη καταστροφή ταράζει κιόλας με βίαιους κυματισμούς ανησυχίας τις πιο πλατιές μάζες της ανθρωπότητας.

Η 2η Διεθνής επαναλαμβάνει την άτιμη πολιτική της του 1914 με ολοένα μεγαλύτερη σιγουριά, αφού σήμερα το πρώτο βιολί στο σωβινισμό το παίζει η Κομμουνιστική Διεθνής. Μόλις ο κίνδυνος του πολέμου πήρε μια συγκεκριμένη μορφή, οι σταλινικοί, ξεπερνώντας κατά πολύ τους αστούς και τους μικροαστούς πατσιφι στές, γίνανε οι θορυβώδεις υπέρμαχοι της λεγόμενης «εθνικής άμυνας». Η επαναστατική πάλη ενάντια στον πόλεμο πέφτει έτσι αποκλειστικά πάνω στους ώμους της 4ης Διεθνούς.

Η πολιτική των μπολσεβίκων – λενινιστών σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα, διατυπωμένη στις θέσεις της Διεθνούς Γραμματείας (Ο πόλεμος και η 4η Διεθνής, 1934) διατηρεί όλη την αξία της σήμερα. Στην κατοπινή περίοδο η επιτυχία ενός επαναστατικού κόμματος θα εξαρτηθεί προπάντων από την πολιτική του στο ζήτημα του πολέμου. Η σωστή πολιτική απαρτίζεται από δύο στοιχεία: από την αδιάλλαχτη στάση απέναντι στον ιμπεριαλισμό και τους πολέμους του, και από την ικανότητα να βασίσουμε το πρόγραμ μά μας στην πείρα των ίδιων των μαζών.

Στο ζήτημα του πολέμου, περισσότερο από κάθε άλλο ζήτημα, η μπουρζουαζία και οι πράχτορές της εξαπατούν το λαό με αφηρημένες έννοιες, γενικές φόρμουλες, κούφια φρασεολογία: «ουδετερότητα», «συλλογική ασφάλεια», «εξοπλισμός για την υπεράσπιση της ειρήνης», «εθνική άμυνα», «πάλη ενάντια στο φασισμό» κλπ. Όλες αυτές οι φόρμουλες συνοψίζονται τελικά στο ότι το ζήτημα του πολέμου, δηλαδή η τύχη των λαών πρέπει να μείνει στα χέρια των ιμπεριαλιστών, των κυβερνήσεών τους, της διπλωματίας τους, των στρατιωτικών γενικών επιτελείων τους, με όλες τις μηχανορραφίες του και τις συνομωσίες τους ενάντια στους λαούς.

Η 4η Διεθνής αποκρούει με αγανάχτηση όλες αυτές τις αφηρημένες έννοιες, που παίζουνε τον ίδιο ρόλο τόσο στο δημοκρατικό όσο και στο φασιστικό στρατόπεδο: «τιμή», «αίμα», «ράτσα». Αλλά η αγανάχτηση μόνο δε φτάνει. Χρειάζεται να βοηθήσουμε τις μάζες με την επαλήθευση κριτηρίων, συνθημάτων και διεκδικήσεων, να διακρίνουν τη συγκεκριμένη ουσία αυτών των απατηλών αφηρημένων εννοιών.

«Αφοπλισμός;» -Μα όλο το ζήτημα είναι ποιός θα αφοπλίσει ποιόν. Ο μόνος αφοπλισμός που μπορεί ν’ αποτρέψει ή να τερμα τίΓει τον πόλεμο, είναι ο αφοπλισμός της μπουρζουαζίας από τοις εργάτες. Μα για να αφοπλίσουνε τη μπουρζουαζία οι εργάτες, πρέπει να εξοπλιστούν οι ίδιοι.

«Ουδετερότητα;» –Μα το προλεταριάτο κάθε άλλο παρά μπορεί νάναι ουδέτερο στο πόλεμο ανάμεσα στην Ιαπωνία και στην Κίνα ή σ’ένα πόλεμο ανάμεσα στη Γερμανία και στην ΕΣΣΔ. «Τότε αυτό που εννοούμε είναι υπεράσπιση της Κίνας και της ΕΣΣΔ;» Βέβαια! Οχι όμως από μέρους των ιμπεριαλιστών που θα στραγγαλίσουν και τις δύο, την Κίνα και την ΕΣΣΔ.

«Υπεράσπιση της πατρίδας;» -Μα, μ’ αυτήν την αφηρημένη έκφραση, η μπουρζουαζία εννοεί την υπεράσπιση των κερδών της και της ληστείας της. Είμαστε έτοιμοι να υπερασπίσουμε την πατρίδα από τους ξένους καπιταλιστές αν πρώτα δέσουμε χειροπόδαρα τους δικούς μας (καπιταλιστές) και τους εμποδίσουμε να επιτεθούν ενάντια στις ξενες πατρίδες· αν οι εργάτες και αγρότες της χώρας μας γίνουν οι πραγματικοί της αφέντες· αν ο πλούτος της χώρας περάσει από τα χέρια της ασήμαντης μειοψηφίας στα χέρια του λαού αν ο στρατός γίνει όπλο των εκμεταλλευομένων αντί νάναι όπλο των εκμεταλλευτών.

Είναι ανάγκη να μετασχηματίσουμε αυτές τις βασικές ιδέες σε πιο συγκεκριμένες και πιο μερικές, ανάλογα με την πορεία των γεγονότων και τον προσανατολισμό της σκέψης των μαζών. Συμπληρωματικά, είναι ανάγκη να κάνουμε ενα αυστηρό διαχωρισμό ανάμεσα στον πατσιφισμό του διπλωμάτη, του καθηγητή, του δημοσιογράφου και στον πατσιφισμό του μαραγκού, του αγροτικού εργάτη και της καθαρίστριας. Στην πρώτη περίπτωση ο πατσιφισμός είναι το κάλυμα του ιμπεριαλισμού. Στη δεύτερη είναι η συγχυσμένη έκφραση δυσπιστίας απέναντι στον ιμπεριαλισμό.

Όταν ο φτωχός αγρότης ή ο εργάτης μιλάνε για υπεράσπιση της πατρίδας, εννούνε την υπεράσπιση του σπιτιού τους, της φαμίλιας τους και άλλων τέτοιων οικογενειών από την εισβολή, τις μπόμπες και τα ασφυξιογόνα. Ο καπιταλιστής και ο δημοσιογράφος του με την υπεράσπιση της πατρίδας εννοούνε την κατάχτηση αποικιών και αγορών, τη ληστρική αύξηση της «εθνικής» μερίδας από το παγκόσμιο εισόδημα. Ο αστικός πατσιφισμός και πατριωτισμός είναι διαποτισμένος από την απάτη. Στον πατσιφισμό,ακόμα και στον πατριωτισμό, των καταπιεζόμενων υπάρχουν στοιχεία που αντανακλούν, από τη μία μεριά, το μίσος ενάντια στον καταστρεπτικό πόλεμο και, από την άλλη μεριά, την προσκόλληση σ’ αυτό που πιστεύουν πως είναι δικό τους αγαθό στοιχεία που πρέπει να ξέρουμε πως να χειριστούμε για να βγάλουμε τα αναγκαία συμπεράσματα. Πρέπει να ξέρουμε να αντιτάσσουμε εχθρικά την μία στην άλλη, αυτές τις δύο μορφές πα τσιφισμού και πατριωτισμού. Έχοντας αυτές τις απόψεις σαν αφετηρία της, η 4η Διεθνής υποστηρίζει κάθε, ακόμα και ανεπαρκή, διεκδίκηση, αν μπορεί μ αυτή να τραβήξει τις μάζες ως ένα βαθμό σε μια ενεργητική πολιτική, να ξυπνήσει την κριτική τους σκέψη, να δυναμώσει τον έλεγχό τους πάνω στις μηχανορραφίες της μπουρζουαζίας.

Από την άποψη αυτή, το αμερικάνικο μας τμήμα, π.χ., υποστηρίζει κριτικά την πρόταση για τη διενέργεια δημοψηφίσματος στο ζήτημα της κήρυξης του πολέμου. Είναι ευνόητο πως καμμιά δημοκρατική μεταρρύθμιση από μόνη της δε μπορεί να εμποδίσει εκείνους που κυβερνάνε να προκαλέσουνε τον πόλεμο όταν το θελήσουν. Είναι ανάγκη να προβούμε σε μια ανοιχτή προειδοποίηση πάνω σ’ αυτό το ζήτημα. Οποιες κι αν είναι όμως οι αυταπάτες των μαζών για το προτεινόμενο δημοψήφισμα, υποστήριξη του από μέρους τους αντικαθρεπτίζει τη δυσπιστία που νοιώθουν οι εργάτες και οι αγρότες για την αστική κυβέρνηση και το Κογκρέσο. Χωρίς να υποστηρίζουμε και χωρίς να παραβλέπουμε αυταπάτες, είναι ανάγκη να ενισχύουμε με κάθε δυνατό μέσο την προοδευτική δυσπιστία των εκμεταλευόμενων απέναντι στους εκμεταλλευτές.

Όσο περισσότερο απλώνεται η κίνηση για το δημοψήφισμα, τόσο γρηγορότερα οι αστοί πατσιφιστές θα απομακρύνονται απ’ αυτό τόσο πιο πολύ οι προδότες της Κομμουνιστικής Διεθνούς θα εκθέτονται τόσο πιο οξεία θα γίνεται η δυσπιστία των εργαζομένων απέναντι στους ιμπεριαλιστές.

Από αυτή την άποψη, είναι ανάγκη να προβάλολυμε τη διεκδίκηση: εκλογικό δικαίωμα για άνδρες και γυναίκες από την ηλικία των 18 χρονών. Εκείνοι που θα κληθούνε αύριο να πεθάνουν για την πατρίδα θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ψηφίσουν σήμερα. Η πάλη ενάντια στον πόλεμο πρέπει πρώτα απ’ όλα ν’ αρχίσει με την επαναστατική κινητοποίηση της νεολαίας.

Πρέπει να ριχτεί άπλετο φως στο πρόβλημα του πολέμου από όλες τις γωνιές και πάνω στην πλευρά που θα αντιμετωπίσουνε οι μάζες σε μια δοσμένη στιγμή.

Ο πόλεμος είναι μια γιγάντια εμπορική επιχείρηση ιδιαίτερα για την πολεμική βιομηχανία. Επομένως οι «60 οικογένειες» (στις Ε.Π.Α) είναι πρώτης γραμμής πατριώτες και προβοκάτορες του πολέμου. Ο εργατικός έλεγχος στις πολεμικές βιομηχανίες είναι το πρώτο βήμα στον αγώνα ενάντια στους βιομήχανους του πολέμου.

Στο σύνθημα των ρεφσρμιστών: φόρο στα πολεμικά κέρδη, αντιτάσσουμε τα συνθήματα: δήμευση των πολεμικών κερδών και απαλλοτρίωση των επιχειρηματιών των πολεμικών βιομηχανιών.

Όπου η πολεμική βιομηχανία έχει «εθνικοποιηθεί», όπως στη Γαλλία, το σύνθημα του εργατικού ελέγχου διατηρεί όλη του την αξία. Το προλεταριάτο έχει τόσο λίγο εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση της μπουρζουαζίας όσο και στον ιδιώτη καπιταλιστή.

• Ούτε έναν άνδρα, ούτε μια δεκάρα για την αστική κυβέρνηση!
• Οχι πρόγραμμα εξοπλισμών αλλά πρόγραμμα χρήσιμων δημόσιων έργων!
• Πλέρια ανεξαρτησία των εργατικών οργανώσεων από τον αστυνομικό μιλιταριστικό έλεγχο!
• Μια για πάντα πρέπει να αποσπάσουμε τη διάθεση της τύχης των λαών από τα χέρια των άπληστων και αδυσώπητων ιμπεριαλιστικών κλικών που μηχανορραψούν πίσω από τις πλάτες των λαών.

Σύμφωνα μ’ αυτά ζητάμε:

• Ολοκληρωτική κατάργηση της μυστικής διπλωματίας! Όλες οι συνθήκες και οι συμφωνίες να γίνονται γνωστές σε όλους τους εργάτες και τους αγρότες!
• Στρατιωτική εκπαίδευση και εξοπλισμός των εργατών και αγροτών κάτω από τον άμεσο έλεγχο επιτροπών εργατών και αγροτών!
• Δημιουργία στρατιωτικών σχολών για την εκπαίδευση αξιωματικών μέσα από τους εργαζόμενους, εκλεγμένων από τις εργατικές οργανώσεις!
• Αντικατάσταση του μόνιμου στρατού από μια λαϊκή πολιτοφυ λακή αναπόσπαστα συνδεμένη με τα εργοστάσια, τα μεταλλεία τα αγροκτήματα κλπ.

* * *

Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι η συνέχιση και ο παροξυσμός της ληστρικής πολπικής της μπουρζουαζίας. Η πάλη του προλεταριάτου ενάντια στον πόλεμο είναι η συνέχιση και ο παροξυσμός της ταξικής του πάλης. Το ξέσπασμα του πολέμου αλλάζει την κατάσταση και εν μέρει τα μέσα της πάλης ανάμεσα στις τάξεις, όχι όμως το σκοπό και τη βασική πορεία.

Η ιμπεριαλιστική μπουρζουαζία κυριαρχεί πάνω στον κόσμο. Στο βασικό του χαρακτήρα ο επερχόμενος πόλεμος θάναι επομένως ένας πόλεμος ιμπεριαλιστικός. Το βασικό περιεχόμενο της πολιτικής του διεθνούς προλεταριάτου θά ‘ναι κατά συνέπεια ένας αγώνας ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο του. Σ’ αυτό τον αγώνα η βασική αρχή είναι «ο κύριος εχθρός είναι μέσα στην ίδια σου την χώρα», ή «η ήττα της δικής σου (ιμπεριαλιστικής) κυβέρνησης είναι το μικρότερο κακό».

Μα δεν είναι όλες οι χώρες του κόσμου ιμπεριαλιστικές. Αντίθετα, οι πιο πολλές τους είναι θύματα του ιμπεριαλισμού. Μερικές από τις αποικιακές ή μισοαποικιακές χώρες θα προσπαθήσουν το δίχως άλλο να χρησιμοποιήσουν πόλεμο για να πετάξουν από πάνω τους το ζυγό της σκλαβισο. Ο πόλεμος που θα κάνουν δε θάναι ιμπεριαλιστικός αλλά απελευθερωτικός. Καθήκον του διεθνούς προλεταριάτου θάναι να βοηθησει τις καταπιεζόμενες χώρες στον πόλεμο τους ενάντια στους καταπιεστές. Το ίδιο καθήκον μπαίνει σχετικά με τη βοήθεια στην ΕΣΣΔ ή σ’ οποιαδήποτε άλλη εργατική κυβέρνηση που μπορεί να δημιουργηθεί πριν από τον πόλεμο ή κατά την διάρκεια του. Η ήττα κάθε ιμπεριαλιστικής κυβέρνησης στην πάλη της ενάντια στο εργατικό κράτος ή σε μια αποικιακή χώρα είναι το μικρότερο κακό.

Οι εργάτες των ιμπεριαλιστικών χωρών ωστόσο δε μπορούν να βοηθήσουν μια αντιιμπεριαλιστική χώρα διαμέσου της κυβέρνη σής ους. ανεξάρτητα από το ποιές μπορεί να είναι οι διπλωματικές κα: στρατιωτικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες σε μια δοσμένη στιγμή. Αν σι κυβερνήσεις βρίσκονται σε προσωρινή, και από την ίδια φύση του πράγματος, πολύ λίγο σίγουρη συμμαχία, τότε το προλεταριάτο της ιμπεριαλιστικής χώρας συνεχίζει να παραμένει σε ταξική αντίθεση απέναντι στην ίδια του την κυβέρνηση και υποστηρίζει το μη ιμπεριαλιστή «σύμμαχο» της με τις δικές του μεθόδους, δηλαδή με τις μεθόδους της διεθνικής ταξικής πάλης (ζύμωση όχι μονάχα ενάντια στους εχθρούς αλλά επίσης και ενάντια στους δόλιους συμμάχους του εργατικού κράτους ή της αποικιακής χώρας· μπουκοτάρισμα και απεργίες σε μια περίπτωση· απάρνηση του μπουκσταρίσματος και των απεργών σ’ άλλη, κ.λ.π.).

Υποστηρίζοντας την αποικιακή χώρα ή την ΕΣΣΔ σ’ ένα πόλεμο, το προλεταριάτο δεν τάσσεται στο παραμικρό αλληλέγγυο είτε προς την αστική κυβέρνηση της αποικιακής χώρας είτε προς την θερμιδωριανή γραφειοκρατία της ΕΣΣΔ. Αντίθετα, διατηρεί πλέρια πολιτική ανεξαρτησία τόσο απέναντι στη μια όσο και απέναντι στην άλλη. βοηθώντας ένα δίκαιο και προοδευτικό πόλεμο, το επαναστατικό προλεταριάτο κερδίζει τη συμπάθεια των εργατών στις αποικίες και την ΕΣΣΔ ενισχύει έτσι εκεί το γόητρο και την επιρροή της 4ης Διεθνούς, και αναπτύσσει την ικανότητά της να βοηθήσει στην ανατροπή της αστικής κυβέρνησης στην αποικιακή χώρα και της αντιδραστικής γραφειοκρατίας στην ΕΣΣΔ.

Στις αρχές του πολέμου τα τμήματα της 4ης Διεθνούς θα βρεθουν αναπόφευκτα απομονωμένα: κάθε πόλεμος πετυχαίνει τις εχθρικες μάζες απροετοίμαστες και τις σπρώχνει στο πλευρό του κυβερνητικού μηχανισμού. Οι διεθνιστές θάχουνε να κολυ μπήσουνε ενάντια στο ρέμα. Ωστόσο η ερήμωση και η αθλιότητα που θα φέρει ο καινούργιος πόλεμος, που στους πρώτους μήνες του θα ξεπεράσει κατά πολύ τις ματοβαμμένες φρικαλεότητες του 1914-1918, γρήγορα θα διαλύσει τη σύγχυση. Η δυσαρέσκεια των μαζών και η εξέγερσή τους θ’ αναπτύσσεται αλματωδώς. Τα τμήματα της 4ης Διεθνούς θα βρεθούν επικεφαλής της επαναστατικής πλημμυρίδας. Το πρόγραμμα των μεταβατικώνδιεκδικήσεων θ’ αποχτήσει μια φλέγουσα επικαιρότητα. Το πρόβλημα της κατάληψης της εξουσίας από το προλεταριάτο θα παρουσιαστεί σ’ όλο του το μέγεθος.

* * *

Προτού να εξαντλήσει ή να πνίξει στο αίμα την ανθρωπότητα, ο καπιταλισμός δηλητηριάζει την παγκόσμια ατμόσφαιρα με τους δηλητηριώδεις ατμούς του εθνικού και του φυλετικού μίσους.

Ο αντισημιτισμός είναι σήμερα ένας από τους πιο κακοήθεις σπασμούς της θανάσιμης αγωνίας του καπιταλισμού.

Η αδιάλλαχτη αποκάλυψη των ριζών των φυλετικών προκαταλήψεων κι όλων των μορφών και των αποχρώσεων της εθνικής ξιπασιάς και του σωβινισμού, και ιδιαίτερα του αντισημιτισμού, πρέπει να αποτελεί στην καθημερινή δουλειά όλων των τμημάτων της 4ης Διεθνούς το κυριότερο στοιχείο της πάλης ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο. Το βασικό μας σύνθημα παραμένει: «Προλετάριοι όλου του κόσμου, ενωθείτε!»

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΡΓΑΤΩΝ – ΧΩΡΙΚΩΝ

Η φόρμουλα της «κυβέρνησης εργατών-αγροτών» για πρώτη φορά έκανε την εμφάνισή της στη ζύμωση των μπολσεβίκων στα 1917 και έγινε οριστικά παραδεκτή ύστερα από την εξέγερση του Οκτώβρη. Σε τελευταία ανάλυση δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια λαϊκή ονομασία της ήδη εγκαθιδρυμένης διχτατορίας του προλεταριάτου. Η σημασία αυτής της ονομασίας προκύπτει κυρίως από το γεγονός ότι υπογράμμιζε την ιδέα της συμμαχίας ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αγροτιά που βρισκόταν στη βάση της σοβιετικής εξουσίας.

Όταν η Κομμουνισική Διεθνής των επιγόνων προσπάθησε να ξαναζωντανέψει τη θαμμένη από την ιστορία φόρμουλα της «δημοκρατικής διχτατορίας του προλεταριάτου και της αγροτιάς», έδωσε στη φόρμουλα της «εργατοαγροτικής κυβέρνησης» ένα εντελώς διαφορετικό, καθαρά «δημοκρατικό», δηλαδή αστικό περιεχόμενο, αντιτάσσοντάςτην στη δικτατορία του προλεταριάτου. Οι Μπολσεβίκοι – Λενινιστές αποκρούσαμε αποφασιστικά το σύνθημα της «εργατοαγροτικής» κυβέρνησης στην αστικοδημοκρατική του έκδοση. Βεβαιώνανε τότε και βεβαιώνουνε και τώρα πως όταν το προλεταριακό κόμμα αρνιέται να προχωρήσει πέρα από τα αστικοδημοκρατικά όρια, η συμμαχία του με την αγροτιά μετατρέπεται απλά σε μια υποστήριξη του κεφαλαίου, όπως συνέβη στις περιπτώσεις των Μενσεβίκων και των Σοσιαλεπανα στατών στα 1917, και του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας στα 1925-1927, και όπως συμβαίνει τώρα με το «Λαϊκό Μέτωπο» στην Ισπανία, στη Γαλλία και σ’ άλλες χώρες.

Από τον Απρίλη ως το Σεπτέμβρη του 1917 οι Μπολσεβίκοι ζητούσαν από τους Σοσιαλεπαναστάτες και τους Μενσεβίκους να κόψουν τους δεσμούς τους με τη φιλελεύθερη μπουρζουαζία και να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες το Μπολσεβίκικο κόμμα υποσχόταν στους Μενσεβίκους και τους Σοσιαλεπαναστάτες, σαν τους μικροαστούς εκπροσώπους των εργατών και των αγροτών, την επαναστατική βοήθεια ενάντια στη μπουρζουαζία, αρνούμενο ωστόσο κατηγορηματικά είτε να μπει στην κυβέρνηση των Σενσεβίκων και των Σοσιαλεπα ναστατών είτε να αναλάβει οποιαδήποτε πολιτική ευθύνη γι’ αυτή. Αν οι Μενσεβίκοι και οι Σοσιαλεπαναστάτες κόβανε στην πραγματικότητα τους δεσμούς τους με τους Καντέ (φιλελεύθερους) και με τον ξένο ιμπεριαλισμό, τότε μονάχα η «εργατοαγροτική κυβέρνηση», που θα δημιουργούσαν αυτοί, θα μπορούσε να επιταχύνει και να διευκολύνει την εγκαθίδρυση της διχτατορίας του προλεταριάτου. Ακριβώς όμως γι’ αυτό η ηγεσία της μικροαστικής δημοκρατίας αντιστεκόταν μ’ όλη της τη δύναμη στην εγκαθίδρυση μιας δικής της κυβέρνησης. Η πείρα της Ρωσίας απέδειξε και η πείρα της Ισπανίας και της Γαλλίας επιβεβαίωσε γι’ άλλη μια φορά πως, ακόμα και κάτω από πολύ ευνοϊκές συνθήκες,τα κόμματα της μικροαστικής δημοκρατίας (σοσιαλεπανα στάτες, σοσιαλδημοκράτες, σταλινικοί, αναρχικοί) είναι ανίκανα να δημιουργήσουν μια κυβέρνηση εργατών- αγροτών, δηλαδή μια ανεξάρτητη από τη μπουρζουαζία κυβέρνηση.

Παρόλα αυτά η πρόσκληση των μπολσεβίκων, που απευθυνόταν στους μενσεβίκους και τους σοσιαλεπαναστάτες: «Κόψτε τους δεσμούς σας με τη μπουρζουαζία, πάρτε την εξουσία στα χέρια σας!», είχε για τις μάζες μια κολοσιαία διαπαιδαγωγητική σημασία. Η επίμονη απροθυμία των μενσεβίκων και των Σοσιαλεπαναστων να πάρουν την εξουσία, που τόσο δραματικά εκφράστηκε στις ημέρες του Ιούλη, τους καταδίκασε οριστικά στη συνείδηση των μαζών και προπαρασκεύασε τη νίκη των Μπολσεβίκων.

Το κεντρικό καθήκον της 4ης Διεθνούς είναι ν’ απελευθερώσει το προλεταριάτο από την παλιά ηγεσία, που ο συντηρητισμός της βρίσκεται σε πληρη αντίθεση με τις καταστροφικές εκρήξεις του του καταρρέοντος καπιταλισμού και αντιπροσωπεύει το κύριο εμπόδιο στην ιστορική πρόοδο. Η κύρια κατηγορία που η 4η Διεθνής διατυπώνει ενάντια στις ιστορικές οργανώσεις του προλεταριάτου είναι πως δε θέλουνε να αποσπαστούν από το πολιτικό μισοπτώμα της μπουρζουαζίας.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες η πρόσκληση συστηματικά απευθυνόμενη στην παλιά ηγεσία: «κόψτε τους δεσμούς με τη μπουρζουαζία, πάρτε την εξουσία!» είναι ένα εξαιρετικά σοβαρό όπλο για να αποκαλύψουμε τον προδοτικό χαρακτήρα των κομμάτων και των οργανώσεων της 2ης, της 3ης Διεθνούς και της Διεθνούς του Αμστερνταμ.

Το σύνθημα «εργατοαγροτική κυβέρνηση» έτσι είναι δεκτό από εμάς μόνο με την έννοια που είχε στα 1917 για τους μπολσεβίκους, δηλαδή σαν αντιαστικό και αντικαπιταλιστικο σύνθημα, και σε καμμιά περίπτωση με αυτή τη «δημοκρατική» έννοια που οι επίγονοι του δώσανε έπειτα, μεταβάλλοντάς το, από γέφυρα προς τη σοσιαλιστική επανάσταση, σε κύριο εμπόδιο στο δρόμο της.

Απ’ ολα τα κόμματα και τις οργανώσεις που βασίζονται πάνω στους εργάτες και αγρότες και μιλάνε στ’ ονομά τους, ζητάμε να ξεκόψουν από τη μπουρζουαζία και να μπούν στο δρομο της πάλης για την εργατοαγροτική κυβέρνηση. Σ’ αυτο το δρόμο τους υποσχομαστε πλέρια υποστηριξη ενάντια στην καπιταλιστική αντίδραση. Σύγχρονα αναπυσσουμε ακούραστα τη ζύμωσή μας γύρω από κείνες τις μεταβατικες διεκδικήσεις, που κατά τη γνώμη μας θά πρεπε, να αποτελέσουν το πρόγραμμα της «εργατοαγροτικής κυβέρνησης».

Είναι δυνατός ο σχηματισμός μιας τέτοιας κυβέρνησης από τις ιστορικές εργατικές οργανώσεις; Η πείρα του παρελθόντος δείχνει, όπως αναφέραμε παραπάνω, πως ένα τέτοιο πράγμα είναι τουλάχιστον εξαιρετικά απίθανο. Ωστόσο, δε μπορεί κανείς κατηγορηματικά να αρνηθεί από τα πριν τη θεωρητική πιθανότητα, κάτω από την επίδραση εντελώς εξαιρετικών συνθηκών (πολε μος, ήττα, οικονομικό κραχ, επαναστατική πίεση των μαζών κλπ), τα μικροαστικά κόμματα, μαζί και το σταλινικό κόμμα να τραβήξουν μακρύτερα από ότι τα ίδια θέλουν στο δρόμο του σπασίματος τωχ’ σχέσεών τους με τη μπουρζουαζία.

Εν πάση περιπτώσει, ένα πράγμα είναι έξω από κάθε αμφισβήτηση: ακόμα κι αν αυτό το εξαιρετικά απίθανο ενδεχόμενο κάποτε και κάπου γίνει πραγματικότητα, και η «εργατοαγροτική κυβέρνηση» με την παραπάνω έννοια εγκαθιδρυθεί πραγματικά, θα αντιπροσωπεύει απλώς ένα σύντομο επεισόδιο στο δρόμο της πραγματικής διχτατορίας του προλεταριάτου.

Ωστόσο, δεν υπάρχει ανάγκη να παραδινόμαστε σε υποθέσεις. Η ζύμωση γύρω από το σύνθημα μιας εργατοαγροτικής κυβέρνησης, διατηρεί κάτω απ’ όλες τις συνθήκες μια κολοσιαίσ διαπαιδαγωγητική αξία. Και όχι τυχαία. Το γενικευμένο αυτό σύνθημα προχωρεί ολοκληρωτικά πάνω στη γραμμή της πολιτικής εξελι ξης της εποχής μας (τη χρεωκοπία και την αποσύνθεση των παλιών αστικών κομμάτων, τη δύση της δημοκρατίας, την ανάπτυξη του φασισμού, την επιταχυνόμενη ώθηση των εργατών προς μια περισσότερο ενεργητική και επιθετική πολιτική). Κάθε μια απο τις μεταβατικές διεκδικήσεις πρέπει επομένως να οδηγεί σ’ ένα και το αυτό πάντα πολιτικό συμπέρασμα: οι εργάτες έχουν ανάγκη να κάψουνε σχέσεις μ’ όλα τα ιστορικά κόμματα της μπουρζουαζίας για να εγκαταστήσουν τη δική τους εξουσία σε στενή σύνδεση με τους αγρότες.

Είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς ποιοί θα είναι οι συγκεκριμένοι σταθμοί της επαναστατικής κινητοποίησης των τμήματα της 4ης Διεθνούς θα ‘πρεπε κριτικά να προσανατολίσουν τους εαυτούς τους σε κάθε νέο σταθμό και να προτάξουνε τέτοια συνθήματα που να βοηθήσουν τη προσπάθεια των εργατών για ανεξάρτητη πολιτική, να βαθύνουν τον ταξικό χαρακτήρα της πολιτικής αυτής, να διαλύσουν τις ρεφορμιστικές καιπατσι φιστικές αυταπάτες, να δυναμώσουν τη σύνδεση της πρωτοπορίας με τις μάζες και να προπαρασκευάσουν την επαναστατική κατάληψη της εξουσίας.

ΣΟΒΙΕΤ

Οι εργοστασιακές επιτροπές, όπως έχουμε κιόλας αναφέρει, είναι στοιχεία δυαδικής εξουσίας μέσα στο εργοστάσιο. Επομένως, η ύπαρξή τους είναι δυνατή μόνο κάτω από συνθήκες αυξανόμενης πίεσης των μαζών. Το ίδιο ισχύει και για τις ειδικές μαζικές συγκεντρώσεις ενάντια στον πόλεμο, για τις επιτροπές για τον καθορισμό των τιμών και όλα τα άλλα νέα κέντρα του κινήματος, που η ίδια τους η εμφάνιση αποτελεί ενδειξη για το γεγονός ότι η ταξική πάλη ξεπέρασε τα όρια των παραδοσιακών οργανώσεων του προλεταριάτου.

Αυτό ωστόσο τα νέα όργανα και τα κέντρα σύντομα θα αρχίσουν να νιώθουν την έλλειψη της συνοχής τους και την ανεπάρ κειά τους. Καμμιά από τις μεταβατικές διεκδικήσεις δεν μπορεί να ικανοποιηθεί ολοκληρωτικά κάτω από τις συνθήκες της διατήρησης του αστικού καθεστώτος. Σύγχρονα το βάθεμα της κοινωνικής κρίσης θα μεγαλώνει όχι μονο τα δεινά των μαζών αλλά και την ανυπομονησία τους, την επιμονή τους και την πιεσή τους. Ολοένα και νέα στρώματα καταπιεζομένων θα σηκώνουν το κεφάλι και θα τραβάνε μπρός στις διεκδικήσεις τους. Εκατομμύρια από κατατυρρανισμένους ανθρώπους του λαού,για τους οποίους οι ρεφορμιστές ηγέτες δε δώσανε ποτέ δεκάρα, θα αρχίσουν να χτυπάνε επίμονα τις πόρτες των εργατικών οργανώσεων. Οι άνεργοι θα προστεθούν στο κίνημα. Οι εργάτες γης, οι κατεστραμμένοι και μισοκατεστραμμένοι αγρότες, οι καταπιεζόμενοι στις πόλεις, οι εργάτριες, οι νοικοκυρές, τα προλεταριοποιημένα στρώματα της διανόησης – όλα αυτά θα ζητάνε ενότητα και ηγεσια.

Πως είναι δυνατό οι διαφορετικές διεκδικήσεις και μορφές πάλης να πάρουν έναν αρμονικό χαρακτήρα, ακόμα και αν πρόκειται αυτό να γίνει μέσα στα όρια μιας πόλης; Η ιστορία έχει δώσει κιόλας την απάντηση στο ερώτημα αυτό: με τα Σοβιέτ. Αυτά θα ενώνουντους εκπροσώπους όλων των ομάδων που παλεύουν. Για ένα τέτοιο σκοπό, κανείς ως τα τώρα δε βρέθηκε να προτείνει διαφορετικό τρόπο οργάνωσης και θα ήταν μάλλον αδύνατο να σκεφτεί κανείς κάποιο καλύτερο. Τα Σοβιέτ δεν περιορίζονται από κανένα από τα πριν καθορισμένο κομματικό πρόγραμμα. Ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες τους σ’ όλους τους εκμεταλλευομένους. Μέσα απ’ αυτές τις πόρτες περνούν αντιπρόσωποι απ’ όλα τα στρώματα, που τραβήχτηκαν μέσα στο γενικό χείμαρρο της πάλης. Η οργάνωση, πλαταίνωντας μαζί με το κίνημα, ανανεώνεται ολοένα μέσα στους κόλπους τους. Όλα τα πολιτικά ρεύματα του προλεταριάτου μπορούν να παλέψουν για την ηγεσία μέσα στα Σοβιέτ πάνω στη βάση της πιο πλατιάς δημοκρα τίας. Το σύνθημα επομένως των Σοβιέτ στεφανώνει το πρόγραμμα των μεταβατικών διεκδικήσεων.

Τα Σοβιέτ μπορούν να δημιουργηθούν μονάχα σε μια εποχή που το κίνημα των μαζών παίρνει ένα ανοιχτά επανασταστικό χαρακτήρα. Από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής τους, ενεργώντας σαν κέντρο γύρω από το οποίο εκατομμύρια εργαζομένων είναι ενωμένα στην πάλη τους ενάντια στους εκμεταλλευτές, μετατρέπονται σε ανταγωνιστές και αντίπαλους των τοπικών αρχών και ύστερα της κεντρικής κυβέρνησης. Αν η εργοστασιακή επιτροπή δημιουργεί μια δυαδική εξουσία στο εργοστάσιο, τα Σοβιέτ εγκαινιάζουν μια περίοδο δυαδικής εξουσίας μέσα στη χώρα.

Η δυαδική εξουσία με τη σειρά της είναι η αποκορύφωση της μεταβατικής περιόδου. Δυο καθεστώτα, το αστικό και το προλεταριακό, στέκονται το’να αντίκρυ στ’ άλλο σε ασυμφιλίωτη εχθρότητα. Η σύγκρουση ανάμεσά τους είναι αναπόφευκτη. Η τύχη της κοινωνίας κρέμεται από την έκβασή της. Αν νικηθεί η επανάσταση, εκείνο που θα ‘ρθει ύστερα θα ‘ναι η φασιστική διχτατορία της μπουρζουαζίας. Σε περίπτωση νίκης, θα ‘χουμε τη σοβιετική εξουσία, δηλαδή τη διχτατορία του προλεταριάτου και τη σοσιαλιστική ανοικοδόμηση της κοινωνίας.

ΟΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΩΝ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ

Οι αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες είναι, από την ίδια τους την ουσία καθυστερημένες χώρες. Μα οι καθυστερημένες χώρες αποτελούν κομμάτι ενός κόσμου που κυριαρχείται από τον ιμπεριαλισμό. Η εξέλιξή τους επομένως έχει ένα συνδιασμένο χαρακτήρα: οι πιο πρωτόγονες οικονομικές μορφές συνδιάζονται με την τελευταία λέξη της καπιταλιστικής τεχνικής και του πολιτισμού. Κατά τον ίδιο τρόπο καθορίζονται και οι πολιτικές επιδιώξεις του προλεταριάτου στις καθυστερημένες χώρες: ο αγώνας για τις πιο στοιχειώδεις πραγματοποιήσεις της εθνικής ανεξαρτησίας και της εργατικής δημοκρατίας συνδιάζεται με το σοσιαλιστικό αγώνα ενάντια στον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό. Δημοκρατικά συνθήματα, μεταβατικές διεκδικήσεις και προβλήματα της σοσιαλιστικής επανάστασης δε χωρίζονται σε ιδιαίτερες ιστορικές περιόδους σ’ αυτόν τον αγώνα, αλλά βγαίνουν απ’ ευθείας το ένα από το άλλο. Το κινέζικο προλεταριάτο μόλις είχε αρχίσει να οργανώνει τα συνδικάτα όταν χρειάστηκε να νοιαστεί για τα Σοβιέτ. Μ’ αυτή την έννοια το σημερινό πρόγραμμα είναι εντελώς εφαρμόσιμο στις αποικιακές και μισοαποικιακές χώρες, τουλάχιστο σ’ εκείνες όπου το προλεταριάτο έχει γίνει ικανό να εφαρμόζει ανεξάρτητη πολιτική.

Το κεντρικό καθήκον των αποικιακών και μιαοαποικιακών χωρών είναι: η αγροτική επανάσταση, δηλαδή η διάλυση της κληρονομιάς του φεουδαλισμού, και η εθνική ανεξαρτησία, με άλλα λόγια η αποτίναξη του ιμπεριαλιστικού ζυγού.

Και τα δυο καθήκοντα είναι στενά συνδεμένα μεταξύ τους. Είναι αδύνατο να απορρίψει κανείς απλά το δημοκρατικό πρόγραμμα: οι μάζες την πάλη τους επιβάλλεται να το ξεπεράσουν.

Το σύνθημα της Εθνοσυνέλευσης (ή της Συντακτικής Συνέλευσης) διατηρεί όλη του την αξία για χώρες σαν τη Κίνα και τις Ινδίες. Το σύνθημα αυτό πρέπει να συνδεθεί αναπόσπαστα με το πρόβλημα της εθνικής απελευθέρωσης και της αγροτικής μεταρρύθμισης. Σαν πρώτο βήμα, οι εργάτες πρέπει να εξοπλιστούν με το δημοκρατικό αυτό πρόγραμμα. Μονάχα αυτοί θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν και να ενοποιήσουν τους αγρότες. Στη βάση του επαναστατικού δημοκρατικού προγράμματος, είναι ανάγκη να αντιτάξουμε τους εργάτες στην «εθνική» μπουρζουαζία. Ύστερα, σ’ ένα ορισμένο στάδιο της κινητοποίησης των μαζών κάτω απο τα συνθήματα της επαναστατικής δημοκρατίας, μποοούνε και πρέπει να δημιουργηθούν Σοβιέτ. Ο ιστορικός τους ρόλος σε κάθε δοσμένη περίοδο, ιδιαίτερα η σχέση τους με την Εθνοσυνέλευση, θα καθοριστεί από το πολιτικό επίπεδο του προλεταριάτου, το δεσμό που υπάρχει ανάμεσα σ’ αυτό και τους χωρικούς, και από το χαρακτήρα της πολιτικής του ποολεταριακού κόμματος. Αργά ή γρήγορα, τα Σοβιέτ θα πρέπει να γκρεμίσουν την αστική δημοκρατία. Μόνο αυτά είναι ικανά να ολοκληρώσουν τη δημοκρατική επανάσταση, καθώς επίσης ν’ ανοίξουν την εποχή της σοσιαλιστικής επανάστασης.

Το σχετικό βάρος των διαφόρων δημοκρατικών και των μεταβατικών διεκδικήσεων στην πάλη του προλεταριάτου, οι αμοιβαίοι τους δεσμοί και η σειρά με την οποία θα εμφανιστούν, καθορίζεται από τις ιδιομορφίες καιτις ειδικές συνθήκες κάθε καθυστερημένης χώρας και σε μια σημαντική αναλογία απο το βαθμό της καθυστέρησής της. Ωστόσο η γενική κατεύθυνση της επαναστατικής εξέλιξης σ’ όλες τις καθυστερημένες χώρες μπορεί να καθοριστεί από τη φόρμουλα της διαρκούς επανάστασης με την έννοια που δόθηκε σ’ αυτή τελικά από τις τρεις επαναστάσεις της Ρωσίας. (1905, Φλεβάρης του 1917, Οκτώβρης του 1917).

Η Κομμουνιστική Διεθνής μας έδωσε στις καθυστερημένες χώρες ένα κλασικό παράδειγμα να χαντακωθεί μια ισχυρή και ελπιδοφόρα επανάσταση. Κατά τη διάρκεια της θυελλώδους εξέγερσης των μαζών στην Κίνα στα 1925-27, η Κομουνιστική Διεθνής παρέλειψε να ρίξει το σύνθημα της Εθνοσυνέλευσης και συγχρόνως απαγόρευσε τη δημιουργία Σοβιέτ. Το αστικό κόμμα, το Κουόμιντανγκ, θα αναπλήρωνε, σύμφωνα με το σχέδιο του Στάλιν, και τα δύο, την Εθνοσυνέλευση και τα Σοβιέτ. Σαν τσακίστηκαν οι μάζες από το Κουόμιντάγκ η Κομμουνιστική Διεθνής οργάνωσε μια καρικατούρα Σοβιέτ στην Καντόνα. Ύστερα από την αναπόφευκτη κατάρρευση της εξέγερσης της Καντόνας, η Κομμουνιστική Διεθνής τράβηξε το δρόμο του ανταρτοπόλεμου και των Σοβιέτ των χωρικών με πλέρια παθητικότητα από μέρους του βιομηχανικού προλεταριάτου. Φτάνοντας έτσι σ’ αδιέξοδο επωφελήθηκε από τον κινεζοιάπωνικό πόλεμο για να διαλύσει τη «Σοβιετική Κίνα» με μια μονοκοντυλιά, καθυποτάσσοντας όχι μονάχα τον «Κόκκινο Στρατό» των χωρικών αλλά και αυτό που ονόμαζανε «Κομμουνιστικό» κόμμα στο Κουόμιντάγκ, δηλαδή στη μπουρζουαζία.

Η προδοσία της διεθνούς προλεταριακής επανάστασης από τη Κομμουνιστική Διεθνή για χάρη της φιλίας της με τους «δημοκρατικούς» δουλοκτήτες, δε μπορούσε παρά να τη βοηθήσει να παραδώσει ταυτόχρονα και τον απελευθερωτικό αγ’ώνα των αποικιακών μαζών και μάλιστα με πολύ μεγαλύτερο κυνισμό από ότι τό έκανε πριν απ’ αυτή η 2η Διεθνής. Ενα από τα έργα της πολιτικής του Λαϊκού Μετώπου και της «εθνικής άμυνας» είναι να κάνει εκατοντάδες εκατομμύρια αποικιακού πληθυσμού τροφή των κανονιών προς όφελος του «δημοκρατικού» ιμπεριαλισμού. Η σημαία που ‘χει το έμβλημα της πάλης για την απελευθέρωση τω αποικιακών και μισοαποικιακών λαών δηλαδή γιατην απελευθέρωση της μισής περίπου ανθρωπότητας πέρασε οριστικά στα χέρια της 4ης Διεθνούς.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΩΝ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΦΑΣΙΣΤΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ

Έχει περάσει καιρός από την εποχή που οι στρατηγοί της Κομουνιστικής Διεθνούς αναγγέλνανε τη νίκη του Χίτλερ σαν ένα απλό βήμα που θα οδηγούσε στη νίκη του Τέλμαν. Ο Τέλμαν είναι τώρα στις φυλακές του Χίτλερ περισσότερο από πέντε χρόνια. Ο Μουσολίνι κρατά την Ιταλία αλυσοδεμένη από το φασισμό πάνω από 16 χρόνια. Σ’ όλο αυτό το διάστημα τα κόμματα της 2ης και της 3ης Διεθνούς στάθηκαν ανίκανα όχι μόνο να μπουν επικεφαλής ενός κινήματος μαζών αλλά ακόμα και να δημιουργήσουν μια σοβαρή παράνομη οργάνωση που ως ένα σημείο να συγκρίνεται κόπως με τα ρούσικα επαναστατικά κόμματα της εποχής του τσαρισμού.

Δεν υπάρχει ούτε ο παραμικρός λόγος για να εξηγήσουμε τις αποτυχίες αυτές με τη δύναμη της φασιστικής ιδεολογίας. Ουσιαστικά ο Μουσολίνι δεν παρουσίασε ποτέ κανένα είδος ιδεολογίας. Η «ιδεολογία» του Χίτλερ ποτέ δεν επηρέασε σοβαρά τους εργατές. Στα στρώματα εκείνα του πληθυσμού που έναν καιρό «δηλητηριάστηκαν» από το φασισμό, δηλαδή κυρίως στις μεσαίες τάξεις, δόθηκε αρκετός χρόνος για να συνέλθουν. Το γεγονός πως μία κάπως αισθητή αντιπολίτευση περιορίζεται μόνο στους κύκλους της Προτεσταντικής και Καθολικής Εκκλησίας δεν εξηγείται από τη δύναμη των θεωριών για τη «ράτσα» και το «αίμα» που είναι μισοπαραληρήματα και μισοτσαρλατανισμός αλλά από την τρομερή κατάρρευση της ιδεολογίας της δημοκρατίας, της σοσιαλδημοκρατίας και της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Η κατάρρευση της Παρισινής Κομμούνας παρέλυσε τους Γάλλους εργάτες για οχτώ πάνω – κάτω χρόνια. Ύστερα από την ήττα της Ρώσικης επανάστασης του 1905 οι εργαζόμενες μάζες μείνανε σε μια κατάσταση νάρκης για μια το ίδιο μακρινή περίοδο. Και στις δύο όμως περιπτώσεις αντικρίζαμε ένα φαινόμενο φυσικής ήττας που καθορίζονταν από την αναλογία δυνάμεων. Στη Ρωσία έξω από τα άλλα, είχαμε να κάνουμε και με ένα σχεδόν παρθένο προλεταριάτο. Η μπολσεβίκικη φράξια εκείνη την εποχή δεν είχε γιορτάσει ούτε την τρίτη επέτειο των γενεθλίων της. Το πράγμα είναι εντελώς διαφορετικό προκειμένου για τη Γερμανία όπου η ηγεσία προερχόταν από γερά κόμματα που το ένα τους είχε εβδομήντα χρόνια ζωή και το άλλο σχεδόν δεκαπέντε.

Και τα δύο αυτά κόμματα, με εκατομμύρια ψηφοφόρους πίσω τους, είχανε παραλύσει πριν από τη μάχη και συνθηκολογήσανε χωρίς ούτε μια μάχη. Στην ιστορία δεν αναφέρεται όμοια καταστροφή. Το Γερμανικό προλεταριάτο δεν τσακίστηκε από τον εχθρό στη μάχη. Συντρίφτηκε από την ανανδρια. την ποταπότητα και την προδοσία των κομμάτων του. Έτσι δεν είναι διόλου παράξενο πως έχασε την πίστη του σε κάθε τι που του ήταν συνηθισμένο να πιστεύει τρεις ολάκερες σχεδόν γεννιές. Η νίκη του Χίτλερ με τη σειρά της δυνάμωσε το Μουσολίνι.

Η συνεχιζόμενη χρεοκοπία της επαναστατικής ηγεσίας στην Ιταλία ή στη Γερμανία δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ανταμοιβή για την εγκληματική πολιτική της Σοσιαλδημοκρατίας και της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Η παράνομη δουλειά δε χρειάζεται μονάχα τη συμπάθεια των μαζών αλλά και το συνειδητό ενθουσιασμό των προχωρημένων τους στρωμάτων. Μα μπορεί κανείς να περιμένει ενθουσιασμό για οργανώσεις πούχουνε ιστορικά χρεωκοπήσει; Οι περισσότεροι από κείνους που εμφανίζονται σαν εξόριστοι ηγετες είναι οι εξαχρειωμένοι ως το μεδούλι πράχτορες του Κρεμλίνου και της Γκεπεού, ή σοσιαλδημοκράτες πρώην υπουργοί που ονειρεύονται πως οι εργάτες με κάποιου είδους θαύμα θα τους ξαναφέρουν στις χαμένες τους θέσεις.

Είναι δυνατό να φανταστεί κανείς έστω και για ένα λεπτό τους κυρίους αυτούς στο ρόλο των μελλοντικών ηγετών της «αντιφασιστικής» επανάστασης;

Και τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στον παγκόσμιο στίβο -η συντριβή των Αυστριακών εργατών, η ήττα της Ισπανικής επανάστασης, ο εκφυλισμός του σοβιετικού κράτους- δε μπορούσανε να δώσουνε ενισχυση σε μια επαναστατική εξέγερση στην Ιταλία και στη Γερμανία. Μια και για την πολιτική τους ενημέρωση οι Γερμανοι και Ιταλοί εργάτες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ράδιο, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως ο ραδιοφων κός σταθμός της Μόσχας, συνδυάζοντας θερμιδωριανά ψέμματα με βλακείες και αυθάδειες, γίνεται ο πιο ισχυρός παράγοντας στην κατάρρευση του ηθικού των εργατών στα ολοκληρωτικά κράτη. Απ’ αυτή την άποψη, καθώς και απο άλλες, ο Στάλιν ενεργεί απλός σαν βοηθός του Γκέμπελς.

Παράλληλα, οι ταξικοί ανταγωνισμοί, που οόηγήσανε στη νίκη του φοσισμού, συνεχίζοντας τη δουλειά τους και κάτω από το φασιστικό καθεστώς, το υπονομέυουν σιγά-σιγά. Οι μάζες είναι περισσότερο από κάθε φορά δυσαρεστημένες. Εκατοντάδες και χιλιάδες εργάτες, με αυτοθυσία, συνεχίζουν επίμονα επαναστατική δουλειά τυφλοπόντικα. Στο προσκήνιο πέρασε μια καινούρια γενιά που δεν έχει άμεση πείρα της κατάρρευσης των παλιών παραδόσεων και των μεγάλων ελπίδων. Ακαταμάχητα η μοριακή προετοιμασία της προλεταριακής επανάστασης προχωρεί κάτω από τη βαριά ολοκληρωτική πλάκα του τάφου. Μα για να αναπηδήσει από την κρυφή δράση η ανοιχτή εξέγερση χρειάζεται να βρει η προλεταριακή πρωτοπορία νέες προοπτικές, ένα νέο πρόγραμμα και μια καινούρια ακηλίδωτη σημαία. Εδώ βρίσκεται το κυριότερο εμπόδιο. Είναι εξαιρετικά δύσκολο για τοις εργάτες στις φασιστικές χώρες να διαλέξουν ένα καινούριο πρόγραμμα. Ενα πρόγραμμα επαληθεύεται από την πείρα. Και ακριβώς η πείρα που δίνει το κίνημα των μαζών είναι αυτό που λείπει στις χώρες του ολοκληρωτικού δεσποτισμού. Είναι πολύ πιθανό πως θα χρειαστεί μια αληθινή προλεταριακή επιτυχία σε μια από τις «δημοκρατικές χώρες» για να δώσει μιά ώθηση στο επαναστατικό κίνημα στις φασιστικές περιοχές. Όμοιο αποτέλεσμα είναι δυνατό να προκύψει απο μία οικονομική ή στρατιωτική καταστροφή. Για την ώρα, είναι επιταχτική ανάγκη να γίνει η πρωταρχική προπαγανδιστική προπαρασκευαστική δουλειά που θα δώσει αποτελέσματα σε μεγάλη κλίμακα μονάχα μελλοντικά. Ένα πράγμα μπορούμε να πούμε με πεποίθηση από τώρα σχετικά με αυτό το ζήτημα: Σαν ξεσπάσει το επαναστατικό κύμα στις φασιστικές χώρες, θα πάρει αμέσως μια μεγαλειώδη έκταση και σε καμμιά περίπτωση δεν θα σταματήσει στις προσπάθειες να ξαναζωντανεύσουν κάτι σαν το πτώμα της Βαϊμάρης.

Σ’ αυτό το σημείο αρχίζει μια αγεφύρωτη διαφορά ανάμεσα στην 4η Διεθνή και στα παλιά κόμματα που επιζούν απο τη χρεω κοπια τους. Το «λαϊκό μέτωπο» της εξορίας είναι η πιό ολέθρια και προδοτική ποικιλία απ’ όλα τα πιθανά «λαϊκά μέτωπα». Ουσιαστικά εκφράζει την ανίσχυρη επιθυμία για συμμαχία με κάποια ανύπαρκτη φιλελεύθερη μπουζουαρζία. Αν τυχόν πετύχαινε θα προετοίμαζε απλώς μια σειρά από καινούριες ήττες ισπανικού τύπου για το προλεταριάτο. Η αλύπητη αποκάλυψη της θεωρίας και της πρακτικής του «λαϊκού μετώπου» είναι επομένως ο πρώτος όρος για την επαναστατική πάλη ενάντια στο φασισμό.

Φυσικά αυτό δε σημαίνει πως η 4η Διεθνής απορρίπτει τα δημοκρατικά συνθήματα σαν ένα μέσο κινητοποίησης των μαζών ενάντια στο φασισμό. Αντίθετα τέτοια συνθήματα σε ορισμένες στιγμές μπορούν να παίξουν ένα σοβαρό ρόλο. Μα οι φόρμουλες της δημοκρατίας (ελευθερία του τύπου, δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι κλπ) είναι για μας πρόσκαιρα ή επεισοδιακά συνθήματα στο ανεξάρτητο κίνημα του προλεταριάτου και όχι μια δημοκρατική θηλειά σφιγμένη στο λαιμό του προλεταριάτου από τους πρά χτορες της μπουρζουαζίας (Ισπανία!). Μόλις το κίνημα πάρει κάποιο μαζικό χαρακτήρα, τα δημοκρατικά συνθήματα θα αποτελέσουν ένα σύμπλεγμα μαζί με τα μεταβατικά: εργοστασιακές επιτροπές μπορούμε να υποθέσουμε πως θα κάνουνε την εμφάνισή τους προτού οι παλιοί ρουτινιέρηδες επιχειρήσουν από τα γραφεία τους να οργανώσουν συνδικάτα· τα σοβιέτ θα σκεπάσουν τη Γερμανία προτού μια καινούρια Συνταχτική Συνέλευση συγκεντρωθεί στη Βαϊμάρη. Το ίδιο θα γίνει στην Ιταλία καθώς και στις άλλες ολοκληρωτικές και μισοολοκληρωτικές χώρες.

Ο φασισμός βύθισε τις χώρες αυτές στην πολιτική βαρβαρότητα, μα δεν άλλαξε την κοινωνική τους δομή. Ο φασισμός είναι ένα όργανο στα χέρια του χρηματιστικού κεφαλαίου και όχι των φεουδαρχών τσιφλικάδων. Το επαναστατικό πρόγραμμα πρέπει να στηριχθεί στη διαλεκτική της ταξικής πάλης, που είναι υποχρεωτική και για τις φασιστικές χώρες και όχι στην ψυχολογία τρομοκρατημένων χρεωκόπων. Η 4η Διεθνής αποκρούει με αηδία τις μεθόδους της πολιτικής μασκαράτας που σπρώξανε τους σταλινικούς, τους πρώην ήρωες της «Τρίτης Περιόδου», να εμφανιστούν με τη σειρά τους πίσω από τις μάσκες των καθολικών, των προτεσταντών, των εβραίων, των γερμανών εθνικιστών, των φιλελεύθερων, μονάχα για να κρύψουν την κάθε άλλο παρά ελκυστική φάτσα τους. Η 4η Διεθνής πάντα και παντού εμφανίζεται κάτω απο τη δική της σημαία. Προτείνει ανοιχτά το πρόγραμμάτης στο προλεταριάτο των φασιστικών χωρών. Οι προχωρημένοι εργάτες όλου του κόσμου έχουνε κιόλας σταθερά πειστεί πως η ανατροπή του Μουσολίινι,του Χίτλερ και των πρακτόρων και μιμητών τους θα γίνει μόνο κάτω απότην ηγεσία της 4ης Διεθνούς.

Η ΕΣΣΔ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

Η Σοβιετική Ενωση βγήκε από την Οκτωβριανή Επανάσταση σαν κράτος εργατικό. Η κρατική ιδιοκτησία στα μέσα της παραγωγής, αναγκαία προϋπόθεση για τη σοσιαλιστική εξέλιξη, άνοιξε τη δυνατότητα για μια γρήγορη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Μα σύγχρονα ο μηχανισμός του εργατικού κράτους έπαθε ένα ολοκληρωτικό εκφυλισμό· μεταμορφώθηκε από όπλο της εργατικής τάξης σε όπλο της γραφειοκρατικής βίας ενάντια στην εργατική τάξη, και ολοένα περισσότερο σε όπλο για το σαμποτάζ της κρατικής οικονομίας. Η γραφειοκρατικοποίηση ενός καθυστερημένου και απομονωμένου εργατικού κράτους και η μετατροπή της γραφειοκρατίας σε πανίσχυρη προνομιακή κάστα είναι η πιο πειστική αναίρεση όχι μόνο θεωρητικά άλλα αυτή τη φορά και πρακτικά της θεωρίας του σοσιαλισμού σε μια μόνη χώρα.

Έτσι η ΕΣΣΔ κλείνει μέσα της τρομερές αντιθέσεις. Μένει όμως ακόμα ένα εκφυλισμένο εργατικό κράτος. Αυτή είναι η κοινωνική διάγνωση.

Η πολιτική πρόγνωση έχει ένα διαζευκτικό χαρακτήρα: είτε η γραφειοκρατία,καταντώντας ολοένα και περισσότερο όργανο της παγκόσμιας μπουρζουαζίας μέσα στο εργατικό κράτος, θα γκρεμίσει τις νέες μορφές ιδιοκτησίας και θα ρίξει τη χώρα πίσω στον καπιταλισμό, είτε η εργατική τάξη θα συντρίψει τη γραφειοκρατία και θα ανοίξει το δρόμο στο σοσιαλισμό.

Οι δίκες της Μόσχας δεν ξάφνιασαν τα τμήματα της 4ης Διεθνούς που δεν τις θεωρήσανε σαν αποτέλεσμα της προσωπικής μανίας του διχτάτορα του Κρεμλίνου, παρά σαν νόμιμο προϊόντου Θερμιδώρ.

Προκύψανε από τις αφόρητες συγκρούσεις μέσα στην ίδια τη γραφειοκρατία, που με την σειρά τους αντικαθρεφτί ζουν τις αντιθέσεις ανάμεσα στη γραφειοκρατία και το λαό, καθώς και τους ανταγωνισμούς που βαθαίνουν ανάμεσα στον ίδιο το «λαό». Η ματοβαμμένη «φανταστική» φύση των δικών δίνει το μέτρο της έντασης των αντιθέσεων και αποτελεί ενδεικτικό ση μείιο που προδιαγράφει την προσέγγιση της τελικής λύσης.

Οι δημόσιες εκδηλώσεις πρώην εκπροσώπων στο εξωτερικό του Κρεμλίνου, που αρνηθήκανε να ξαναγυρίσουν στη Μόσχα, επιβεβαιώνουν με τον τρόπο τους αναντίρρητα πως όλες οι αποχρώσεις της πολιτικής σκέψης υπάρχουν μέσα στη γραφειοκρατία, από το γνήσιο μπολσεβικισμό (Ίγκνας Ράις) ως τον τέλειο φασισμό (Φ. Μπουτένγκο). Τα επαναστατικά στοιχεία μεσα στη γραφειοκρατία, που αποτελούν μια μικρή μειοψηφία, αντικαθρε φτίζουν, παθητικά είναι αλήθεια, τα σοσιαλιστικά συμφέροντα του προλεταριάτου. Τα φασιστικά αντεπαναστατικά στοιχεία που πληθαίνουν αδιάκοπα, εκφράζουν με ολοένα και μεγαλύτερη συνέπεια τα συμφέροντα του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού. Οι υποψήφιοι αυτοί για το ρόλο των «κομπραντόρες» νομίζουν, όχι άδικα, πως το καινούριο διευθυντικό στρώμα μπορεί να εξασφαλίσει την προνομιακή του θέση μονάχα απορρίπτοντας την εθνικοποίηση, την κολλεχτιβοποίηση και το μονοπώλιο του εξωτερικού εμπορίου, στο όνομα της αφομοίωσης του «δυτικού πολιτισμού», δηλαδή του καπιταλισμού. Ανάμεσα σ’ αυτους τους δύο πόλους, υπάρχουν ενδιάμεσες διασκορπισμένες μενσεβίκικες, σοσιαλεπαναστατικές και φιλελεύθερες τάσεις που τείνουν προς την αστική δημοκρατία. Μέσα στις ίδιες τις γραμμές αυτής της λεγόμενης «αταξικής» κοινωνίας υπάρχουν αναμφισβήτητα ομάδες, ακριβώς όμοιες με κείνες που υπάρχουν μέσα στη γραφειοκρατία, μονάχα που εκφράζονται λιγότερο αδρά και σε αντίστροφες αναλογίες: συνειδητά καπιταλιστικές τάσεις διακρίνονται κυρίως στο εύπορο μέρος των κολχόζνικων και αποτελούν μια πολύ μικρή μειοψηφία του πληθυσμού. Αυτό όμως το στρώμα βρίσκει μια πλατιά βάση στις μικροαστικές τάσεις συγκέντρωσης προσωπικού πλούτου που γεννιούνται από τη γενική φτώχεια, τάσεις που συνειδητά ενθαρρύνονται από τη γραφειοκρατία.

Στην κορυφή αυτού του συστήματος των αναπτυσσόμενων ανταγωνισμών, που διαταράσσουν ολοένα και περισσότερο την κοινωνική ισορροπία, στηρίζεται με τρομοκρατικές μεθόδους η θερμιδοριανή ολιγαρχία του Στάλιν.

Οι τελευταίες δικαστικές σκηνοθεσίες αποβλέπουν σ’ ένα χτύπημα ενάντια στην Αριστερά. Το ίδιο είναι σωστό προκειμένου και για το καθάρισμα των ηγετών της Δεξιάς Αντιπολίτευσης γιατί η δεξιά ομάδα του παλιού Μπολσεβίκικου κόμματος, αντικρισμένη από την άποψη των γραφειοκρατικών συμφερόντων και τάσεων, αντιπροσωπεύει έναν αριστερό κίνδυνο. Το γεγονός ότι μια βοναπαρτίστικη κλίκα, όμοια φοβισμένη από τους ίδιους τους δεξιούς συμμάχους της τύπου Μπουντένκο, είναι υποχρεωμένη για το συμφέρον της αυτοσυντήρησής της να ξεπαστρεύει τη γενιά των παλιών μπολσεβίκων μέχρι και τον τελευταίο, παρέχει αναμφισβήτητη μαρτυρία για τη ζωντάνια των επαναστατικών παραδόσεων ανάμεσα στις μάζες καθώς και για τη δυσαρέσκειά τους που ολοένα και μεγαλώνει.

Μικροαστοί δημοκράτες της Δύσης που μόλις χθες παραδεχτήκανε τις δίκες της Μόσχας σαν ολοκάθαρο χρυσάφι, σήμερα λένε και ξαναλένε με επιμονή πως δεν υπάρχουν ούτε «Τροτσκισμός, ούτε Τροτσκιστές μέσα στην ΕΣΣΔ». Παραλείπουνε να εξηγήσουν ωστόσο γιατί όλες οι εκκαθαρίσεις γίνανε κάτω από την σημαία της πάλης ενάντια σ’ αυτόν ακριβώς τον κίνδυνο. Αν πρόκειται να εξετάσουμε τον «Τροτσκισμό» σαν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα, και ακόμα περισσότερο, σαν οργάνωση, τότε αναμφισβήτητα ο Τροτσκισμός» είναι εξαιρετικά αδύνατος στην ΕΣΣΔ. Ωστόσο η ακατάλυτη δύναμη του πηγάζει από το γεγονός ότι εκφράζει όχι μονάχα την επαναστατική παράδοση αλλά και την σημερινή αντίθεση της Ρώσικης εργατικής τάξης. Το συσσωρευμένο από τους εργάτες ενάντια στη γραφειοκρατία κοινωνικό μίσος αυτό ακριβώς από την άποψη της κλίκας του Κρεμλίνου αποτελεί τον «Τροτσκισμό». Τρέφει αυτή ένα θανάσιμο και πάρα πολύ δικαιολογημένα φόβο για τους δεσμούς ανύμεσα στη βαθειά μα όχι καθαρά ακόμη εκφρασμένη αγανάκτηση των εργατών και την οργάνωση της 4ης Διεθνούς.

Η εξόντωση της γενιάς των παλιών μπολσεβίκων και των επαναστατικών αντιπροσώπων της μεσαίας και της νέας γενιάς έσπρωξε το πολιτικό εκκρεμές προς την πλευρά της δεξιάς, την αστική πτέρυγα της γραφειοκρατίας και τους συμμάχους της σ’ όλη τη χώρα. Απ’ αυτούς, δηλαδή από τη δεξιά μπορούμε να περιμένουμε ολοένα και πιο αποφασιστικές απόπειρες στην προσεχή περίοδο για να αναθεωρήσουν το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της ΕΣΣΔ και να τη φέρουν σιμότερα στο πρότυπο του «δυτικού πολιτισμού» στη φασιστική του μορφή.

Αυτή η προοπτική κάνει πολύ συγκεκριμένο το ζήτημα της «Υπεράσπισης της ΕΣΣΔ». Αν αύριο η αστικοφασιστική ομάδα, η «φράξια Μπουντένκο», για να την πούμε έτσι, δοκίμαζε να πάρει την εξουσία, η «φράξια Ράιζ» θα παρατασσόταν αναπόφευκτα στην αντίθετη πλευρά του οδοφράγματος. Μ’ όλο που θα βρίσκονταν προσωρινά σύμμαχη με το Στάλιν, αυτή δεν θα υπεράσπιζε την βοναπαρτίστικη κλίκα αλλά την κοινωνική βάση της ΕΣΣΔ δηλαδή την ιδιοκτησία που αφαιρέθηκε από τους καπιταλιστές και μετατράπηκε σε κρατική. Αν η «φράξια Μπουτένκο» αποδείχνονταν πως έχει συμμαχήσει με το Χίτλερ, τότε η φράξια Ράϊς θα υπεράσπιζε την ΕΣΣΔ από την μιλιταριστική επέμβαση, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στον παγκόσμιο στίβο. Οποιοσδήποτε άλλος δρόμος θάτανε προδοσία.

Μ’ όλο που έτσι είναι απαράδεκτο ν’ αρνηθεί κανείς από πρίν την δυνατότητα, κάτω από αυστηρές καθορισμένες περιστάσεις, ενός «ενιαίου μετώπου» με το θερμιδωριανό τμήμα της γραφειοκρατίας ενάντια στην ανοιχτή επίθεση της καπιταλιστικής αντε πανάστασης, το βασικό πολιτικό καθήκον μέσα στην ΕΣΣΔ εξακολουθεί να είναι η ανατροπή αυτής της ίδιας της θερμιδωριανής γραφειοκρατίας. Κάθε παραπάνω μέρα της κυριαρχίας της ενισχύει τον κλονισμό των θεμελίων των κοινωνικών στοιχείων της οικονομίας και μεγαλώνει τις πιθανότητες για μια καπιταλιστική παλινόρθωση. Ακριβώς σ’ αυτή την κατεύθυνση κινείται η Κομμουνιστική Διεθνής σαν πράχτορας και συνένοχος της σταλινικής κλίκας στραγκαλίζονταςτην Ισπανική επανάσταση και αποσυνθέτοντας ιδεολογικά το παγκόσμιο προλεταριάτο.

Όπως και στις φασιστικές χώρες, η κύρια δύναμη της γραφειοκρατίας δε βρίσκεται σ’ αυτή την ίδια αλλά στην απογοήτευση των μαζών, στην έλλειψη που έχουνε για μια νέα προοπτική. Οπως και στις φασιστικές χώρες, από τις οποίες ο πολιτικός μηχανισμός του Στάλιν δεν ξεχωρίζει παρά μόνο για την περισσότερο αχαλίνωτη καταπιεστικότητά του, μονάχα προπαρασκευαστική προπαγανδιστική δουλειά είναι δυνατή σήμερα μέσα στην ΕΣΣΔ. Όπως και στις φασιστικές χώρες η ώθηση για την επαναστατική εξέγερση των εργατών των Σοβιέτ κατά πάσα πιθανότητα θα δοθεί από γεγονότα εξωτερικά . Η πάλη ενάντια στη Κομουνιστική Διεθνή στον παγκόσμιο στίβο είναι σήμερα το σοβαρότερο μέρος της πάλης ενάντια στη σταλινική διχτατορία. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις πως η κατάρρευση της Κομμουνιστικής Διεθνούς, επειδή αυτή ακριβώς δεν έχει μια άμεση βάση στη Γκεπεού, θα γίνει πριν από την κατάρρευση της βοναπαρτίστικης κλίκας και ολάκερης της θερμιδωριανής γραφειοκρατίας γενικά.

Μια νέα άνοδος της επανάστασης στην ΕΣΣΔ θα αρχίσει χωρίς αμφιβολία κάτω από τη σημαία της πάλης ενάντια στην κοινωνική ανισότητα και την πολπική καταπίεση. Κάτω τα προνόμια της γραφειοκρατίας! Κάτω ο σταχανοφισμός! Κάτω η σοβιετική αριστοκρατία και όλα της τα στρώματα και τα υποστρώματα! Μεγαλύτερη ισότητα αμοιβής για όλες τις μορφίς δουλείας!

Η πάλη για την ελευθερία των συνδικάτων και για τις εργοστασιακές επιτροπές, γιά το δικαίωμα της συγκέντρωσης και την ελευθερία του τύπου, θα αναπτυχθεί σε πάλη για την αναγέννηση και την άνθηση της σοβιετικής δημοκρατίας.

Η γραφειοκρατία αντικατέστησε τα Σοβιέτ, σαν ταξικά όργανα, με το πλάσμα της καθολικής ψηφοφορίας, στο στυλ Χίτλερ Γκέ μπελς. Είναι ανάγκη να ξαναδώσουμε στα Σοβιέτ όχι μονάχα την ελεύθερη δημοκρατική μορφή τους αλλά σύγχρονα και το ταξικό τους περιεχόμενο. Οπως η μπουρζουαζία και οι κουλάκοι δεν είχανε το δικαίωμα να μπούνε στα Σοβιέτ, έτσι τώρα είναι ανάγκη να διώξουμε τη γραφειοκρατία και τη νέα αριστοκρατία από τα Σοβιέτ. Μέσα στα Σοβιέτ υπάρχει θέση μονάχα για τους αντιπροσώπους των εργατών και για τα κατώτερα στρώματα των κολχόζνικών, των χωρικών και των ανδρών του Κόκκινου Στρατού.

Η δημοκρατικοποίηση των Σοβιέτ είναι αδύνατη χωρίς τη νομιμοποίηση των σοβιετικών κομμάτων. Οι ίδιοι οι εργάτες και οι χωρικοί με την ελεύθερη ψήφο τους θα δείξουν ποιά κόμματα αναγνωρίζουν σα σοβιετικά. Αναθεώρηση της σχεδιασμένης οικονομίας από την κορυφή ως τα νύχια προς το συμφέρον των παραγωγών και των καταναλωτών! Στις εργοστασιακές επιτροπές πρέπει να ξαναδοθεί το δικαίωμα του ελέγχου της παραγωγής. Ενας δημοκρατικά οργανωμένος συνεταιρισμός καταναλωτών θα πρέπει να ελέγχει την ποιότητα και την τιμή των προϊόντων.

Αναδιοργάνωση των κολχόζ σύμφωνα με τη θέληση και τα συμφέροντα των εργατών που εργάζονται σ’ αυτά! Η συντηρητική διεθνής πολιτική της γραφειοκρατίας να αντικατασταθεί από την πολιτική του προλεταριακού διεθνισμού. Ολόκληρη η διπλωματική αλληλογραφία του Κρεμλίνου να δημοσιευτεί. Κάτω η μυστική διπλωματία!

Όλες οι πολιτικές δίκες που σκηνοθέτησε η θερμιδωριανή γραφειοκρατία να αναθεωρηθούν στο φώς της πλέριας δημοσιότητας και της ελεύθερης έρευνας. Οι οργανωτές των παραποιήσεων πρέπει να τιμωρηθούν όπως τους αξίζει.

Είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί αυτό το πρόγραμμα χωρίς την ανατροπή της γραφειοκρατίας που κρατιέται με τη βία και την παραποίηση. Μονάχα η νικηφόρα επαναστατική εξέγερση των καταπιεσμένων μαζών μπορεί να αναγεννήσει το σοβιετικό καθεστώς και να εγγυηθεί την κατοπινή του εξέλιξη προς το σοσιαλισμό. Δεν υπάρχει παρά ένα μονάχα κόμμα ικανό να οδηγήσει τις σοβιετικές μάζες στην εξέγερση – το κόμμα της 4ης Διεθνούς!

• Κάτω η γραφειοκρατική κλίκα του Κάιν- Στάλιν!
• Ζήτω η σοβιετική δημοκρατία!
• Ζήτω η παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση!

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΟΠΟΡΤΟΥΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΙΣ ΑΡΧΕΣ ΡΕΒΙΖΙΟΝΙΣΜΟ

Η πολιτική του κόμματος του Λεόν Μπλουμ στη Γαλλία δείχνει για μια ακόμη φορά πως οι ρεφορμιστές είναι ανίκανοι να μάθουν οτιδήποτε, ακόμα και από τα πιο τραγικά διδάγματα της ιστορίας. Η γαλλική σοσιαλδημοκρατία αντιγράφει δουλικά την πολιτική της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας και βαδίζει σε παρόμοια καταστροφή. Μέσα σε μερικές δεκαετίες η 2η Διεθνής αποτέλεσε ένα σύμπλεγμα με το αστικό δημοκρατικό καθεστώς, έγινε στην πραγματικότητα ένα κομμάτι του και σαπίζει τώρα μαζί του.

Η 3η Διεθνής πήρε το δρόμο του ρεφορμισμού σε μια εποχή που η κρίση του καπιταλισμού έβαλε οριστικά την προλεταριακή επανάσταση στην ημερήσια διάταξη. Η πολιτική της Κομμουνιστικής Διεθνούς σήμερα στην Ισπανία και την Κίνα – πολιτική έσχατης δουλοπρέπειας μπροστά στη «δημοκρατική» και «εθνική» μπουρζουαζία αποδεικνύνει πως και η Κομμουνιστική Διεθνής είναι το ίδιο ανίκανη να μάθει κάτι περισσότερο ή ν’ αλλάξει κάπως. Η γραφειοκρατία, που κατάντησε μια αντιδραστική δύναμη στην ΕΣΣΔ, δεν μπορεί να παίξει ένα ρόλο επαναστατικό στον παγκόσμιο στίβο.

Ο αναρχοσυνδικαλισμός έχει περάσει γενικά από το ίδιο είδος εξέλιξης. Στη Γαλλία η συνδικαλιστική γραφειοκρατία του Λέον Ζουώ έχει γίνει από καιρό αστικό πραχτορείο μέσα στην εργατική τάξη. Στην Ισπανία ο αναρχοσυνδικαλισμός αποτίναξε τη φαινομενική επαναστατικότητά του και κατάντησε ο πέμπτος τροχός στο αμάξι της αστικής δημοκρατίας.

Ενδιάμεσες κεντριστικές οργανώσεις, συγκεντρωμένες γύρω από το Γραφείο του Λονδίνου, αντιπροσωπεύουν απλώς «αριστερό» παραρτήματα της Σοσιαλδημοκρατίας ή της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Εδειξανε πλέρια ανικανότητα να προσανατολιστούν στην ιστορική κατάσταση και να βγάλουν επαναστατικά συμπεράσματα απ’ αυτήν. Ό,τι ανώτερο έδωσαν, στάθηκε το ισπανικό ΡΟUΜ που κάτω από επαναστατικές συνθήκες αποδείχτηκε εντελώς ανίκανο να ακολουθήσει μια επαναστατική πολιτική.

Οι τραγικές ήττες που γνώρισε το παγκόσμιο προλεταριάτο σε μια μακρινή περίοδο χρόνων καταδίκασαν τις επίσημες οργανώσεις σε ακόμα μεγαλύτερο συντηρητισμό και σύγχρονα έστειλαν απογοητευμένους μικροαστούς «επαναστάτες» να κυνηγούν «νέους δρόμους». Όπως συμβαίνει πάντα σε εποχές αντίδρασης και κατάπτωσης, κομπογιαννίτες και τσαρλατάνοι ξεφυτρώνουν απ’ όλες τις μεριές με τη διάθεση να αναθεωρήσουν όλη την πορεία της επαναστατικής σκέψης. Αντί να μαθαίνουν από το παρελθόν, το «παραπετάνε». Μερικοί ανακαλύπτουν την ασυνέπεια του μαρξισμού, άλλοι διακηρύττουν τη χρεωκοπία του μπολσεβικισμού. Υπάρχουν μερικοί που φορτώνουν ευθύνες πάνω στην επαναστατική θεωρία εξ αιτίας των λαθών και των εγκλημάτων εκείνων που την πρόδωσαν. Αλλοι που καταριούνται την επιστήμη γιατί δεν εξασφαλίζει στο λεφτό μιά θαυματουργή γιατρειά. Οι πιο τολμηροί υπόσχονται την ανακάλυψη μιας πανάκειας και, από τα πριν μάλιστα, συσταίνουν την αναστολή της ταγκής πάλης. Αρκετοί προφήτες της «νέας ηθικής» προετοιμάζονται να αναγεννήσουν το εργατικό κίνημα με τη βοήθεια της ομοιοπαθητικής ηθικής. Το μεγαλύτερο μέρος από τους αποστόλους αυτούς κατάφεραν να γίνουν οι ίδιοι ηθικοί ανάπηροι προτού να φτάσουν στο πεδίο της μάχης. Ετσι, κάτω από την άποψη των «νέων δρόμων», παλιές ρετσέτες από καιρό θαμμένες στα αρχεία του προ μαρξιστικού σοσιαλισμού σερβίρονται στο προλεταριάτο.

Η 4η Διεθνής κηρύσσει ασυμφιλίωτο πόλεμο ενάντια στις γραφειοκρατίες της 2ης και της 3ης Διεθνούς, της Διεθνούς του Άμστερνταμ και της Αναρχοσυνδικαλιστικής Διεθνούς καθώς και ενάντια στους κεντριστικούς δορυφόρους τους · ενάντια στον χωρίς μεταρρυθμίσεις μεταρρυθμισμό, στο δημοκρατισμό που συμμαχεί με την Γκεπεού, στον πατσιφισμό χωρίς ειρήνη, στον αναρχισμό που στέκεται στην υπηρεσία της μπουρζουαζίας, στους «επαναστάτες» που ζούν με το θανάσιμο τρόμο της επανάστασης. Ολες αυτές οι οργανώσεις δεν αποτελούν εγγύηση για το μέλλον αλλά είναι ξεπεσμένες επιβιώσεις του παρελθόντος. Η εποχή των πολέμων και των επαναστάσεων θα τις σαρώσει.

Η 4η Διεθνής δεν κυνηγάει ούτε επινοεί πανάκειες. Στηρίζεται πάνω στο μαρξισμό σαν τη μόνη επαναστατική θεωρία που κάνει κάποιον ικανό να καταλάβει την πραγματικότητα. Ξεσκαλίζει και βρίσκει τις αιτίες που κρύβονται πίσω από τις ήττες, και συνειδητά προετοιμάζει τη νίκη. Η 4η Διεθνής συνεχίζει την παράδοση του μπολσεβικισμού που για πρώτη φορά έδειξε στο προλεταριάτο πως να κατακτήσει την εξουσία. Η 4η Διεθνής καθαρίζει το έδαφος από τους κομπογιαννίτες, τους τσαρλατάνους και τους απρόσκλητους καθηγητές της ηθικής. Σε μια κοινωνία που βασίζεται την εκμετάλλευση, η πιο υψηλή ηθική είναι η ηθική της σοσιαλιστικής επανάστασης. Καλές είναι όλες εκείνες οι μέθοδες που εξυψώνουν την ταξική συνείδηση των εργατών, την εμπιστοσύνη τους στη δύναμή τους και το πνεύμα αυτοθυσίας τους στην πάλη. Απαράδεκτες μέθοδοι είναι εκείνες που καλλιεργούν το φόβο και την υποτακτικότητα των καταπιεζομένων μπροστά στους καταπιεστές τους, που πνίγουν το πνεύμα της διαμαρτυρίας και της αγανάκτησης ή αντικαθιστούν τη θέληση των μαζών με τη θέληση των ηγετών, την πειθώ με τον καταναγκασμό, την ανάλυση της πραγματικότητας με τη δημαγωγία και την παραποίηση. Να γιατί η σοσιαλδημοκρατία εκπορνεύοντας το μαρξισμό, όπως και ο σταλινισμός η αντίθεση του μπολσεβικισμού είναι και οι δυο τους θανάσιμοι αντίπαλοι της προλεταριακής επανάστασης και της ηθικής της.

Ν’ αντιμετωπίζει κανείς καθαρά την πραγματικότητα· να μη ζητά να βρει τη γραμμή της ελάχιστης αντίστασης· να λέει τα πράγματα με τ’ όνομά τους· να λέει την αλήθεια στις μάζες ανεξάρτητα από το πόσο μπορεί νά ‘ναι πικρή» να μη φοβάται τα εμπόδια να είναι αληθινός στα μικρά πράγματα όσο και στα μεγάλα να βασίζει το πρόγραμμά του στη λογική της ταξικής πάλης· να είναι τολμηρός σα φτάνει η ώρα της δράσης αυτοί είναι οι κανόνες της 4ης Διεθνούς. Έδειξε πως μπορεί να κολυμπήσει ενάντια στο ρεύμα. Το ερχόμενο ιστορικό κύμα θα την ανεβάσει στην κορυφή του.

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΣΕΧΤΑΡΙΣΜΟ

Κάτω από την επίδραση της προδοσίας των ιστορικών οργανώσεων του προλεταριάτου, κάποιες σεχταριστικές διαθέσεις και ομάδες διαφόρων ειδών αναπτύσσονται ή αναβιώνουν στην περιφέρεια της 4ης Διεθνούς. Στη βάση τους βρίσκεται μια άρνηση πάλης για τις μερικές και τις μεταβατικές διεκδικήσεις, δηλαδή για τα στοιχειώδη συμφέροντα κα τις ανάγκες των εργαζομένων μαζών στο σημείο που βρίσκονται σήμερα. Προετοιμασία για την επανάσταση σημαίνει για τους σεχταριστές αυτοπεποίθηση για την ανωτερότητα του σοσιαλισμού. Προτείνουν να γυρίσουν τις πλάτες τους στις «παλιές» συνδικαλιστικές οργανώσεις, δηλαδή σε δεκάδες εκατομμύρια οργανωμένους εργάτες, σα να μπορούσαν με κάποιο τρόπο οι μάζες να ζήσουν έξω από τους όρους της πραγματικής ταξικής πάλης! Μένουν αδιάφοροι στον αγώνα που γίνεται στο εσωτερικό των ρεφορμιστικών οργανώσεων σα να μπορούσε να κερδίσει κανείς τις μάζες χωρίς να επέμβει στην καθημερινή τους πάλη! Αρνιούνται να τραβήξουν μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην αστική δημοκρατία και στο φασισμό – σα να μη μπορούσαν να νιώσουν οι μάζες τη διαφορά.

Οι σεχταριστές είναι ικανοί να ξεχωρίζουν μόνο δύο χρώματα: το άσπρο και το μαύρο. Για να μη ριψοκυνδυνεύσουν, απλοποιούν την πραγματικότητα. Αρνούνται να κάνουν μια διάκριση ανάμεσα στα μαχόμενα στρατόπεδα στην Ισπανία για το λόγο ότι και τα δύο στρατόπεδα έχουν αστικό χαρακτήρα. Για τον ίδιο λόγο νομίζουν αναγκαίο να κρατήσουν «ουδετερότητα» στον πόλεμο ανάμεσα στην Ιαπωνία και την Κίνα. Αρνούνται την ύπαρξη ουσιαστικής διαφοράς ανάμεσα στη ΕΣΣΔ και τις αστικές χώρες και με αφορμή την αντιδραστική πολιτική της σοβιετικής γραφειοκρατίας αποκρούουν απέναντι στις επιθέσεις του ιμπεριαλισμού την υπεράσπιση των νέων μορφών ιδιοκτησίας που δημιούργησε η Οκτωβριανή Επανάσταση.

Ανίκανοι να βρούν το δρόμο προς τις μάζες, τις κατηγορούν με θέρμη για ανικανότητα να ανεβάσουν τον εαυτό τους στο ύψος των επαναστατικών ιδεών.

Οι στείροι αυτοί πολιτικοί δεν έχουν γενικά ανάγκη από μια γέφυρα με τη μορφή των μεταβατικών διεκδικήσεων γιατί δεν έχουν σκοπό να περάσουν στην απέναντι όχθη. Γυροβολάνε απλώς στο ίδιο μέρος ικανοποιώντας τον εαυτό τους με την επανάληψη όλο και των ίδιων ισχνών αφαιρέσεων. Τα πολιτικά γεγονότα είναι γι’ αυτούς ευκαιρία για σχόλια και όχι για δράση. Μια και οι σεχταριστές, όπως γενικά όλοι οι ξυλοσχίστες και οι θαυματοποιοί, τρώνε κατακεφαλές από την πραγματικότητα σε κάθε βήμα, ζούν σε μια κατάσταση διαρκούς απόγνωσης, κλαίνε και οδύρονται για το «καθεστώς» και τις μεθόδους και είναι τυλιγμένοι συνεχώς σε μικρομηχανοραφίες. Στους κύκλους τους εφαρμόζουν συνήθως ένα καθεστώς δεσποτισμού. Το πολιτικό προσκύνημα του σεχταρισμού συμπληρώνει σα σκιά το προσκύνημα του οππορτουνισμού, αποκαλύπτοντας έλλειηψη επαναστατικών απόψεων. Στην πραχτική πολιτική, οι σεχταριστές ενώνονται κάθε φορά με τους οππορτουνιστές, ιδιαίτερα με τους κεντρικές στην πάλη ενάντια στο μαρξισμό.

Πολλές από τις σεχταριστικές ομάδες και κλίκες που τρέφονται από τυχαία ψίχουλα του τραπεζιού της 4ης Διεθνούς κάνουν μια «ανεξάρτητη» οργανωτική ζωή με μεγάλες προθέσεις μα χωρίς ελάχιστη πιθανότητα επιτυχίας. Οι μπολσεβίκοι λενινιστές, χωρίς να σπαταλούν τον καιρό τους, αφήνουν τις ομάδες αυτές οτην τύχη τους.

Ωστόσο, σεχταριστικές τάσεις βρίσκονται επίσης και μέσα στις δικές μας γραμμές και ασκούν καταστρεπτική επίδραση στην δουλειά των τοπικών τμημάτων. Είναι αδύνατο να κάνουμε οποιοδήποτε παραπέρα συμβιβασμό μαζί τους έστω και για μια μονάχα μέρα. Μια σωστή πολιτική σχετικά με τα συνδικάτα είναι βασικός όρος για νάναι κανείς οπαδός της 4ης Διεθνούς. Εκείνος που δε ζητά και δεν βρίσκει το δρόμο προς τις μάζες δεν είναι αγωνιστής αλλά νεκρό βάρος στο κόμμα. Ενα πρόγραμμα διατυπώνεται όχι γιά δημοσιογραφικό γραφείο ή για τους ηγέτες των συζητητικών λεσχών αλλά για την επαναστατική δράση εκατομμυρίων. Το ξεκαθάρισμα των γραμμών της 4ης Διεθνούς από το σεχταρισμό και από τους αγιάτρευτους σεχτα ριςτές είναι βασική προϋπόθεση για την επαναστατική επιτυχία.

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΕΟΛΑΙΑ! Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΤΡΙΕΣ!

Η ήττα της ισπανικής επανάστασης που προκλήθηκε από τους «ηγέτες» της, η επαίσχυντη χρεωκοπία του Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία και η αποκάλυψη για τις δικαστική απάτες της Μόσχας τα τρία αυτά γεγονότα, στο σύνολό τους, δίνουν ένα ανεπανόρθωτο χτύπημα στην Κομμουνιστική Διεθνή και, κατά δεύτερο λόγο, προκαλούν βαριές πληγές στους συμμάχους της τους σοσιαλδημοκράτες και τους αναρχοσυνδικαλιστές. Αυτό δε σημαίνει, φυσικά, πως τα μέλη των οργανώσεων αυτών θα στραφούν αμέσως προς την 4η Διεθνή. Η παλιότερη γενιά, έχοντας υποστεί τρομερές ήττες, θα εγκαταλείψει το κίνημα σε σημαντική αναλογία. Παράλληλα, η 4η Διεθνής δεν έχει βέβαια καταπιαστεί να γίνει άσυλο για ανάπηρους επαναστάτες, απογοητευμένους γραφειοκράτες και καρριερίστες. Αντίθετα, ενάντια σε μια πιθανή συρροή μέσα στο κόμμα μας μικροαστικών στοιχείων, που τώρα κυριαρχούν στο μηχανισμό των παλιών οργανώσεων, είναι αναγκαία αυστηρά μέτρα προφύλαξης· μακριά δοκιμαστική περίοδος για κείνους τους υποψήφιους που δεν είναι εργάτες, ειδικά για τους πρώην γραφειοκράτες του κόμματος· αποκλεισμός από οποιοδήποτε υπεύθυνο πόστο για τα πρώτα τρία χρόνια κ.λ.π. Δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε θέση για καρριερισμό, αυτό το καρκίνωμα των παλιών Διεθνώνυ στην 4η Διεθνή. Μονάχα κείνοι που θέλουν να ζούν για το κίνημα και όχι σε βάρος του κινήματος θα βρούν την πόρτα ανοιχτή σε μας. Οι επαναστάτες εργάτες θα νιώσουν πως είναι οι κύριοι. Οι πόρτες της οργάνωσής μας είναι ορθάνοιχτες γι’ αυτούς.

Φυσικά, ανάμεσα ακόμα και στους εργάτες που για μια στις πρώτες γραμμές δεν υπάρχουν λίγοι που «ναι κουρασμένοι και απογοητευμένοι. θα μείνουν σα θεατές, τουλάχιστον για την ερχόμενη περίοδο. Οταν ένα πρόγραμμα ή μια οργάνωση καταρρέει, η γενιά που τάφερε στους ώμους της καταρρέει μαζί του. Το κίνημα αναγεννιέται από τη νεολαία που δεν είναι υπεύθυνη για το παρελθόν. Η 4η Διεθνής δίνει ξεχωριστή προσοχή στη νέα προλεταριακή γενιά. Όλη της η πολιτική τείνει να εμπνεύσει στη νεολαία πίστη στη δύναμή της και στο μέλλον της. Μονάχα ο φρέσκος ενθουσιασμός και το επιθετικό πνεύμα της νεολαίας μπορεί να εξασφαλίσει τις προκαταρκτικές επιτυχίες στον αγώνα· μονάχα αυτές οι επιτυχίες μπορούν να ξαναφέρουν τα καλύτερα στοιχεία της παλιάς γενιάς στο δρόμο της επανάστασης. Έτσι ήταν πάντα και έτσι θα ‘ναι.

Οι οππορτουνιστικές οργανώσεις, από την ίδια τους τη φύση συγκεντρώνουν την κύρια προσοχή τους στα ανώτερα στρώματα της εργατικής τάξης και επομένως αγνοούν τους νέους και τις εργάτριες. Η κατάρρευση του καπιταλισμού ωστόσο δίνει το πιο βαρύ της χτύπημα στη γυναίκα σα μισθοσυντήρητη και σαν νοικοκυρά.

Τα τμήματα της 4ης Διεθνούς θα πρέπει να ζητήσουν στηρίγματα ανάμεσα στα πιο εκμεταλλευόμενα στρώματα της εργατικής τάξης, επομένως κι ανάμεσα στις γυναίκες. Εκεί θα βρουν ανεξάντλητες παρακαταθήκες αφοσίωσης, αφιλοκέρδειας και πνεύματος αυτοθυσίας.

Κάτω η γραφειοκρατία και ο καρριερισμός! Ανοίχτε το δρόμο στη νεολαία! Ανοίχτε το δρόμο στις εργαζόμενες γυναίκες! Τα συνθήματα αυτά αποτελούν το έμβλημα της σημαίας της 4ης Διεθνούς.

ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΤΗΣ 4ης ΔΙΕΘΝΟΥΣ

Οι σκεπτικιστές ρωτούν: ‘Εφτασε άραγε η στιγμή να δημιουργηθεί η 4η Διεθνής; Είναι αδύνατο λένε να δημιουργήσουμε μια Διεθνή «τεχνητά». Αυτή μπορεί να προκύψει μονάχα από μεγάλα γεγονότα, κλπ. Ολες αυτές οι αντιρρήσεις δείχνουν απλώς πως οι σκεπτικιστές δεν είναι ικανοί να φτιάξουν μια καινούρια Διεθνή. Δεν είναι ικανοί σχεδόν για τίποτα.

Η 4η Διεθνής βγήκε κιόλας από μεγάλα γεγονότα: τις μεγαλύτερες ήττες του προλεταριάτου στην ιστορία. Η αιτία για τις ήττες αυτές πρέπει να ζητηθεί στον εκφυλισμό και την προδοσία της παλιάς ηγεσίας. Η ταξική πάλη δεν ανέχεται διακοπή. Η 3η Διεθνής ακολουθώντας τη 2η έχει πεθάνει πια για την επανάσταση. Ζήτω η 4η Διεθνής!

«Είναι άραγε η ώρα να ανακηρύξουμε την ίδρυσή της;» ρωτάνε οι σκεπτικιστές που δεν μπορούν να ησυχάσουν. Η 4η Διεθνής, απαντάμε, δεν έχει ανάγκη απο καμμία «ανακήρυξη». Υπάρχει και αγωνίζεται. Είναι αδύνατη; Ναι, οι γραμμές της δεν είναι πυκνές γιατί είναι νέα ακόμα. Κλείνει μέσα της ως τα τώρα κυρίως στελέχη. Μα τα στελέχη αυτά αποτελούν εγγύηση για το μέλλον. Εξω από αυτά τα στελέχη δεν υπάρχει ούτε ένα επαναστατικό ρεύμα πάνω σ’ αυτό τον πλανήτη που να αξίζει πραγματικά το όνομα αυτό. Αν η Διεθνής μας είναι αδύνατη ακόμη αριθμητικά είναι ισχυρή σε θεωρία, πρόγραμμα, παράδοση, σε ασύγκριτη χαλύβδωση των στελεχών της. Εκείνος που δεν το βλέπει αυτό σήμερα ας τον αφήσουμε για την ώρα να μένει στη μπάντα. Αύριο το πράγμα αυτό θα γίνει πιο φανερό.

Η 4η Διεθνής από σήμερα κιόλας μισείται μ’ όλο της το δίκιο από τους σταλινικούς, τους σοσιαλδημοκράτες, τους αστούς φιλελεύθερους και τους φασίστες. Δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει γι’ αυτήν θέση σ’ οποιοδήποτε από τα Λαϊκά Μέτωπα. Πολεμά χωρίς συμβιβασμό όλες τις πολιτικές ομάδες που τις σέρνει από τη μύτη η μπουρζουαζία. Το έργο της είναι: η ανατροπή της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Ο σκοπός της: Ο σοσιαλισμός. Η μέθοδος της: η προλεταριακή επανάσταση.

Χωρίς εσωτερική δημοκρατία δεν υπάρχει επαναστατική διαπαιδαγώγηση. Χωρίς πειθαρχία δεν υπάρχει επαναστατική δράση. Ο εσωτερικός σκελετός της 4ης Διεθνούς βασίζεται στι. αρχές του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού. Πλέρια ελευθερία στη συζήτηση, πλέρια ενότητα στη δράση.

Η σημερινή κρίση του ανθρώπινου πολιτισμού είναι η κρίση της προλεταριακής ηγεσίας. Οι προχωρημένοι εργάτες, ενωμένοι στην 4η Διεθνή, δείχνουν στην τάξη τους το δρόμο της διεξόδου από την κρίση. Της προσφέρουν ένα πρόγραμμα βασισμένο στη διεθνή πείρα της πάλης του προλεταριάτου και όλων των καταπιεζομένων του κόσμου για την απελευθέρωση τους. Τις προσφέρουν μια ακηλίδωτη σημαία.

Εργάτες και εργάτριες όλων των χωρών: ταχθείτε κάτω από τη σημαία της 4ης Διεθνούς. Είναι η σημαία της νίκης σας που σιμώνει!

Διαβάστε επίσης:

ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΤΗΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ
ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ: ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ!
ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΔΡΥΕΙ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΕΘΝΗ
Ο ΤΡΟΤΣΚΙ ΣΥΖΗΤΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ «ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ»