Βοσνία: Δεν είναι πια μια εξέγερση…

Βοσνία: «Δεν είναι πια μια εξέγερση,είναι μια κοινωνική επανάσταση»!

του Γιώργου Μητραλιά | αναδημοσίευση από το contra-xreos

(Στο κόκκινο πανό γράφει: Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε)

«Δεν είναι πια μια εξέγερση, είναι μια κοινωνική επανάσταση». Η δήλωση είναι του προέδρου του συνδικάτου Polihema Σαχίμπ Κόπιτς, έγινε προχτές Πέμπτη και συμπυκνώνει όλη την ουσία της –πάντα υπό εξέλιξη- μαζικής εξέγερσης των εξαθλιωμένων εργαζομένων, ανέργων και καταφρονεμένων της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ενάντια στη φτώχεια, στην ανεργία, στις ιδιωτικοποιήσεις των εργοστασίων τους και στη διαφθορά των κυβερνητών τους.

Μήπως όμως όλα αυτά θυμίζουν κάτι στους Έλληνες και ειδικά στα προοδευτικά μέσα επικοινωνίας τους; Αν κρίνουμε από την προκλητική αδιαφορία – για μέρες, σχεδόν καμία είδηση- με την οποία αντιμετωπίζεται η βοσνιακή εργατική λαϊκή εξέγερση και, ακόμα χειρότερα, από την σκανδαλώδη παραπληροφόρηση  μερικών όπως π.χ. ενός κατεξοχήν αριστερού ραδιοφωνικού σταθμού που έφτασε να αναρωτηθεί μήπως αυτή η εξέγερση είναι «κατευθυνόμενη» (!) και «ακροδεξιών φρονημάτων» (!!), η απάντηση είναι αρνητική. Όχι, καθώς φαίνεται ούτε η μαζική ανεργία και φτώχεια, ούτε οι ιδιωτικοποίηση του δημόσιου τομέα και η διάλυση του Κράτους Πρόνοιας, ούτε η διαφθορά των κυβερνώντων έχουν τη παραμικρή σχέση με τη σημερινή ελληνική δυστυχία. Ντροπή και πάλι ντροπή!…

Και όμως, υπάρχει τουλάχιστον άλλος ένας λόγος που θα έπρεπε να κάνει την ελληνική αριστερά όχι απλώς να ασχοληθεί με τα κατακλυσμικά βοσνιακά γεγονότα, αλλά μάλλον να τους δώσει απόλυτη προτεραιότητα. Αναφερόμαστε στο γεγονός ότι στις κινητοποιήσεις μετέχουν από κοινού Μουσουλμάνοι, Κροάτες, Σέρβοι και «Γιουγκοσλάβοι» διαδηλωτές, ότι διαδηλώσεις με τα ίδια ακριβώς αιτήματα γίνονται σε τουλάχιστον 36 πόλεις σε όλη την (εθνικά κατακερματισμένη) Βοσνία (ακόμα και στη Μπάνια Λούκα της «Σερβικής Δημοκρατίας»). Και όχι μόνο αυτό. Οι οργισμένοι διαδηλωτές επιτίθενται εξίσου σε όλα τα λεγόμενα «εθνικά κόμματα» που τους δυναστεύουν εδώ και 20 χρόνια, πυρπολώντας (όπως π.χ. στο Μόσταρ) τόσο το «μουσουλμανικό» SDA όσο και το «κροατικό» HDZ! Ένα τέτοιο  μάθημα έμπρακτου αντιεθνικισμού από μια εξεγερμένη εργατική τάξη και μάλιστα εκεί ακριβώς όπου οι πιο εγκληματικοί εθνικισμοί διέλυσαν και αιματοκύλισαν μόλις πριν από δυο δεκαετίες το πιο πολυεθνικό κράτος των Βαλκανίων –στα οποία και εμείς ανήκουμε-, δεν μπορεί να μην ενδιαφέρει άμεσα την κοινωνία και την αριστερά της χώρας μας…

Ας δούμε όμως τι λέει για τα γεγονότα της Βοσνίας η  πάντα καλά πληροφορημένη γαλλόφωνη ιστοσελίδα CourrierdesBalkans  (balkans.courriers.info/), που καλύπτει καθημερινά την τόσο γειτονική μας περιοχή που εμείς επιμένουμε να αγνοούμε:

«Αυτές οι διαδηλώσεις σημαδεύουν την αρχή της αφύπνισης συνειδήσεων του συνόλου του πληθυσμού, πέρα από κάθε εθνική απόχρωση. Πράγματι, ο μεγάλος φόβος των αρχών είναι μήπως μια μέρα ενωθούν οι πολίτες της χώρας για να δράσουν από κοινού θέτοντας σε κίνδυνο είκοσι χρόνια εθνικιστικού λόγου που επέτρεψε στους πολιτικούς να διατηρηθούν στην εξουσία.

Η κυβέρνηση  μπορεί να ισχυρίζεται ότι οι διαδηλωτές χειραγωγούνται, όμως οι ίδιοι βεβαιώνουν ότι αυτό που τους έσπρωξε να κινητοποιηθούν είναι η απελπιστική κατάσταση στην οποία βρίσκονται.  Τονίζουν μάλιστα ότι οι αντιδράσεις της Πέμπτης και Παρασκευής είναι η απάντηση του λαού στις συλλήψεις και στις πράξεις υπέρμετρης βίας της αστυνομίας ενάντια στους διαδηλωτές, και κυρίως στους νέους.

Ο ιδρυτής της ομάδας Facebook UDAR («Σοκ») και ένας από τους πρωτεργάτες  της διαδήλωσης της Τούζλα, ο Αλντίν Σιράνοβιτς, που συνελήφθη την Πέμπτη, δήλωσε κατά την απελευθέρωσή του το ίδιο βράδυ ότι κακοποιήθηκε από τους αστυνομικούς: «Όταν με συνέλαβαν, με χτύπησαν στη πλάτη με τα ρόπαλά τους και στο κεφάλι με τις μπότες τους. Η ειδική αστυνομία  χρησιμοποίησε εναντίον μου όλα τα μέσα που διέθετε». Και συνέχισε: «Σε όλες τις πόλεις, σε όλα τα καντόνια να ξεσηκωθούμε όλοι και να πολεμήσουμε για τα δικαιώματά μας, ήλθε η ώρα να πούμε σε αυτή τη διεφθαρμένη κυβέρνηση ότι δεν πάει άλλο»!

Ο πρόεδρος του συνδικάτου της επιχείρησης Konjuh Μεβλουντίν Τράκιτς, που συνελήφθη τη Τετάρτη ενώ καθόταν στην άσφαλτο και διαδήλωνε ειρηνικά  στο σταυροδρόμι που είναι δίπλα στο κυβερνητικό κτίριο του καντονίου της Τούζλα, σχολίασε κι αυτός τη δράση της αστυνομίας: «Δεν αντιστεκόμασταν στην αστυνομία. Δεν είχαμε έλθει για να κάνουμε βανδαλισμούς.  Εδώ και τέσσερα χρόνια, ζητάμε να αναγνωρίσουν τα δικαιώματά μας αλλά, πιστέψτε με, χτες αιφνιδιαστήκαμε όταν οι ειδικές δυνάμεις μας πέρασαν χειροπέδες και μας έβαλαν μέσα. Μας λευτέρωσαν το ίδιο βράδυ αλλά μας έριξαν ένα πρόστιμο 300 μάρκων (150 ευρώ), που φυσικά δεν είμαστε σε θέση να πληρώσουμε  με τα 40 μάρκα (20 ευρώ) που έχουμε για να ζούμε.  Τις τελευταίες μέρες, είδα νέους 15 χρονών να κακοποιούνται από την ειδική αστυνομία. Η αστυνομία επιτίθεται σε άοπλους ανθρώπους, αλλά αν χρειαστεί, μπορούμε κι εμείς να οπλιστούμε. Το ξαναλέω, δεν ήλθαμε για αυτό, αλλά αν μας αναγκάσουν θα το κάνουμε».

Χρεοκοπία των δημόσιων  επιχειρήσεων

Οι διαδηλωτές κατηγορούν τις τοπικές αρχές  ότι επέτρεψαν να χρεοκοπήσουν πολυάριθμες δημόσιες επιχειρήσεις μετά από την ιδιωτικοποίησή τους από το 2000 μέχρι το 2008, αφήνοντας τους εργαζόμενούς τους χωρίς δουλειά. Μετά από το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, κατά τη τιτοϊκή περίοδο, η Τούζλα έγινε μεγάλο βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο.  Από το 2000 μέχρι το 2010, οι παλιές δημόσιες επιχειρήσεις που απασχολούσαν τη πλειοψηφία του πληθυσμού, μεταξύ των οποίων  τα εργοστάσια Dita, Polihem (Hak), Guming, Konjuh και Aida, πουλήθηκαν σε ιδιώτες ώστε αυτοί να επενδύσουν και να τα κάνουν βιώσιμα.  Αντί για αυτό, αυτοί πούλησαν τα περιουσιακά στοιχεία, σταμάτησαν να πληρώνουν τους εργαζόμενους και…έβαλαν λουκέτο. Η ιδιωτικοποίηση αυτών των επιχειρήσεων έγινε υπό τον έλεγχο της  Εταιρίας ιδιωτικοποιήσεων του καντονίου.

Η επιχείρηση απορρυπαντικών Dita απασχολούσε παλιότερα 750 άτομα. Σύμφωνα με το συμβόλαιο ιδιωτικοποίησης  του 2007, ο νέος ιδιοκτήτης της επιχείρησης δεσμευόταν να διατηρήσει τις θέσεις απασχόλησης για τρία χρόνια και τη παραγωγή για πέντε χρόνια.  Όμως, στα χρόνια που ακολούθησαν, η νέα διεύθυνση δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της και δεν κατέβαλε καμιά υποχρεωτική εισφορά κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζομένους της που στερούνται σήμερα κάθε κοινωνικού δικαιώματος.  Δεν μπορούν να βγουν στη σύνταξη επειδή μεγάλο μέρος τους δεν διαθέτει τον ελάχιστο αριθμό ετών εργασίας.  Παρά την έρευνα της αστυνομίας το 2010 που απέδειξε τις εγκληματικές πράξεις της νέας διεύθυνσης, η υπόθεση παραμένει μπλοκαρισμένη στο επίπεδο του εισαγγελέα της Τούζλα. Εδώ και δυο χρόνια, οι εργαζόμενοι ζητούν την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους αλλά οι αρχές σιωπούν. Ο πρωθυπουργός του καντονίου περιορίστηκε να δηλώσει ότι αυτή η υπόθεση δεν αφορά τη κυβέρνηση του καντονίου καθώς η επιχείρηση έχει πια ιδιωτικοποιηθεί.

Για το πληθυσμό, τα διάφορα κόμματα στην εξουσία δεν είναι οι μόνοι υπεύθυνοι. Ευθύνη έχουν και τα διεφθαρμένα συνδικάτα.

bosnia

Παραίτηση των κυβερνήσεων των καντονίων  της Τούζλας και της Ζένιτσα

Η συλλογικότητα Front ζήτησε την Παρασκευή την άμεση παραίτηση του πρωθυπουργού Σεάντ Τσαούσεβιτς και του υπουργού Εσωτερικών του καντονίου της Τούζλα Ζόραν Τεοφίλοβιτς επικαλούμενη «μια οργανωμένη απόπειρα δολοφονίας πολιτών της Τούζλα που διαδηλώνουν και απαιτούν τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματά τους». Ο πρωθυπουργός του καντονίου της Τούζλα παραιτήθηκε  το βράδυ της Παρασκευής, προκαλώντας έτσι τη πτώση της κυβέρνησης του καντονίου. Ο πρωθυπουργός του καντονίου της Ζένιτσα-Ντομπόϊ Μουνίμπ Χουσεϊναγκιτς και η κυβέρνησή του παραιτήθηκαν επίσης το βράδυ της Παρασκευής»…

Τα γεγονότα στη Βοσνία είναι καταιγιστικά, συναρπαστικά και συνάμα άκρως διδακτικά. Και φυσικά, βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Ας κάνουμε λοιπόν όλοι μια προσπάθεια να τα καλύψουμε πληροφορώντας την ελληνική κοινή γνώμη για το πώς αντιμετωπίζουν οι Βόσνιοι γείτονες μια κατάσταση που μοιάζει τόσο πολύ με τη δικιά μας. Εξάλλου, στους χαλεπούς νεοφιλελεύθερους καιρούς μας, δεν συμβαίνουν κάθε μέρα καθαρόαιμες εργατικές εξεγέρσεις σαν κι αυτή των Βόσνιων γειτόνων μας…

scroll back to top

Μια σκέψη σχετικά μέ το “Βοσνία: Δεν είναι πια μια εξέγερση…

Add yours

  1. Γιατί εκρήγνυται η Βοσνία
    Του Κώστα Ράπτη
    11.02.14
    Δημοσιεύτηκε στο capital.gr στις 11.02.14
    1102
    Οι βίαιες διαδηλώσεις που εξαπλώνονται στη Βοσνία-Εργεζοβίνη από την περασμένη Τρίτη αποτελούν μια σκοτεινή προειδοποίηση για τα όρια του πειράματος της “οικοδόμησης κρατών” υπό “διεθνή επιτροπεία”. Ενός πειράματος το οποίο στη συγκεκριμένη περιοχή του κόσμου ξεκίνησε το 1995 με τις Συμφωνίες του Dayton, οι οποίες τερμάτισαν έναν καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο με 97.200 νεκρούς και 1,8 εκατ. εκτοπισμένους.
    Οι ευθύνες του “διεθνούς παράγοντα” ήταν ήδη πολύ μεγάλες, αν αναλογισθεί κανείς πώς οι εκρηκτικές αντιθέσεις της άλλοτε ενιαίας Γιουγκοσλαβίας (που προέκυπταν κυρίως από τα εξαιρετικά άνισα επίπεδα ανάπτυξης μεταξύ των επιμέρους ομόσπονδων Δημοκρατιών και τον άνισο βαθμό συμμετοχής του κρατικού τομέα στο σύστημα της μικτής οικονομίας) παροξύνθηκαν από τη σπουδή της Γερμανίας να αναγνωρίσει την απόσχιση της Σλοβενίας και της Κροατίας, κινητοποιώντας αντίρροπες κινήσεις από πλευράς της Γαλλίας και των ΗΠΑ. Η “Επιτροπή Badinter” έδωσε νομική κάλυψη στην αναγνώριση των (αυθαίρετων) εσωτερικών συνόρων της Γιουγκοσλαβίας, ως απαραβίαστων διεθνών συνόρων, ενώ οι βομβαρδισμοί του 1995 κατοχύρωσαν την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ σε μία μεταψυχροπολεμική Ευρώπη η οποία αποδεικνυόταν ανίκανη να ρυθμίσει τα του οίκου της.
    Δύο δεκαετίες μετά, η Σλοβενία και η Κροατία, ως μέλη πλέον της Ε.Ε., απολαμβάνουν την ανεξαρτησία τους, προσπαθώντας μετά βίας να κρατηθούν εκτός της επιτήρησης της τρόικας, η ακρωτηριασμένη Σερβία επενδύει σε μία ενταξιακή προοπτική που κινδυνεύει να αποδειχθεί πιο μακρινή και από της Τουρκίας, και η Βοσνία εκρήγνυται.
    Οι Συμφωνίες του Dayton αποτέλεσαν μια ιδιόμορφη προσπάθεια να διατηρηθεί σε επίπεδο Βοσνίας η πολυεθνική συνύπαρξη που μόλις είχε κατεδαφισθεί σε επίπεδο Γιουγκοσλαβίας. Πρόκειται βέβαια για μία ψευδή συνύπαρξη, στον βαθμό που συγκρατεί υπό κοινή κρατική στέγη δύο κατά πάντα χωριστά μορφώματα: τη σερβική οντότητα και την κροατο-μουσουλμανική ομοσπονδία. Στην κορυφή αυτού του οικοδομήματος στέκει ο Ύπατος Αρμοστής της διεθνούς κοινότητας (σήμερα, ο Αυστριακός Valentin Inzko), ο οποίος έχει το δικαίωμα να ακυρώνει κυβερνητικές αποφάσεις και να αποπέμπει κρατικούς αξιωματούχους, καθώς και το Ανώτατο Δικαστήριο, αποτελούμενο κατά το ένα τρίτο από ξένους, το οποίο δύναται να ακυρώνει αποφάσεις του κοινοβουλίου.
    Από καιρό οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. πιέζουν για μια αναμόρφωση των δομών της Βοσνίας, επί το συγκεντρωτικότερο, συναντώντας την αντίδραση του σερβικού μορφώματος, ενώ στον αντίποδα η κροατική κοινότητα επιθυμεί την απόσπασή της από την ομοσπονδία με τους Μουσουλμάνους και την αναβάθμισή της σε ίσο εταίρο μιας τριεθνικής συνομοσπονδίας.
    Όλα αυτά, διαιωνίζονται χάρη σε έναν συνδυασμό ευρωπαϊκών κινήτρων και ποινών (με την υπόσχεση της μελλοντικής εισδοχής της Βοσνίας στην Ε.Ε.), αλλά κυρίως χάρη σε ένα διαρκές παραλυτικό παζάρι με τις εγχώριες πολιτικές ηγεσίες που εκπροσωπούν τις τρεις κοινότητες.
    Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία μίας αμετακίνητης και προνομιούχου πολιτικής τάξης, η οποία ελέγχει μέσω των πελατειακών δικτύων της το σύνολο της διαρκώς συρρικνούμενης οικονομίας.
    Λ.χ. το εργοστάσιο χημικών Sodaso στην Τούζλα, απ΄ όπου ξεκίνησαν οι πρόσφατες ταραχές, παρήγαγε το 1991 208.000 τόνους μαγειρικού άλατος, καλύπτοντας το 80% των αναγκών της τότε Γιουγκοσλαβίας. Το 1999 παρήγαγε μόνο 21.000 τόνους. Το 2002 ιδιωτικοποιήθηκε, το οποίο στα συμφραζόμενα της Βοσνίας σημαίνει, όπως και για τόσες άλλες επιχειρήσεις, τη λεηλασία του από κάποιον “πολιτικό φίλο”, ο οποίος ουδέποτε προχώρησε στην παραμικρή επένδυση. Το 2013 το εργοστάσιο απασχολούσε μόλις 422 άτομα, έναντι 2.500 το 1998.
    Σε πλήθος άλλων επιχειρήσεων της Βοσνίας (από εργοστάσια μέχρι ξενοδοχεία) ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει εργαζόμενους οι οποίοι παραμένουν στις θέσεις τους άλλοτε απλήρωτοι και άλλοτε αμειβόμενοι σε είδος, με την προσδοκία καλύτερων ημερών. Η ανεργία ανέρχεται με βάση τα επίσημα στοιχεία στο 27,5% (ενώ για τους νέους αγγίζει το 60%). Επιπλέον 20% του εργατικού δυναμικού εκτιμάται ότι απασχολείται στη μαύρη οικονομία. Ο μέσος μισθός ανέρχεται στα 420 ευρώ, ενώ το ένα πέμπτο του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αντιστοιχούσε το 2010 στο 29% του μέσου κοινοτικού, σύμφωνα με την Eurostat, ενώ η χώρα έχει την ένατη χειρότερη επίδοση μεταξύ των 193 κρατών-μελών του ΟΗΕ ως προς την εισοδηματική ανισότητα (Human Development Report 2013).
    Ο εγκλωβισμός των κοινωνικών αντιθέσεων στην εθνοτική αντιπαράθεση και η οδυνηρή μνήμη του πολέμου εξηγούν το γιατί μια τόσο αποσταθεροποιητική οικονομική κατάσταση δεν είχε έως τώρα προκαλέσει αναταραχή. Ωστόσο, οι διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών δεν προέκυψαν από το πουθενά, εφόσον λ.χ. στην Τούζλα επί πολλούς μήνες οι απλήρωτοι εργαζόμενοι διαδήλωναν κάθε Τετάρτη –απλώς απέσπασαν το διεθνές ενδιαφέρον μόνο αφού εξετράπησαν στην πυρπόληση δημοσίων κτηρίων.
    Όπως σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις ο καταλύτης για την εξάπλωση των διαμαρτυριών, ήταν η βίαιη απάντηση των δυνάμεων καταστολής. Η “επιτροπή πολιτών” της Τούζλα διατύπωσε ένα πλαίσιο έξι σημείων, στο οποίο ζητά μεταξύ άλλων τη δημιουργία νέας προσωρινής τοπικής κυβέρνησης από πρόσωπα που δεν είχαν έως τώρα συμμετάσχει στην διακυβέρνηση του καντονιού, την εξομοίωση των αποδοχών των πολιτικών με αυτές των δημοσίων υπαλλήλων, την δίωξη των οικονομικών εγκλημάτων και τη δήμευση της παράνομα κτηθείσας περιουσίας, την επανέναρξη λειτουργίας των επιχειρήσεων της περιοχής, υπό την ευθύνη των εργαζομένων, με ακύρωση της ιδιωτικοποίησής τους, και τη συνεργασία πολιτών και αρχών για την τήρηση της τάξης, ώστε να αποτραπεί η “ποινικοποίηση”, πολιτικοποίηση ή χειραγώγηση των κινητοποιήσεων.
    Με τις διαδηλώσεις να έχουν μεταφερθεί πλέον και στο Σεράγεβο, το Μπίχατς, το Μόσταρ, τη Ζένιτσα κ.α., τα βοσνιακά μέσα ενημέρωσης καταγγέλλουν τον χουλιγκανισμό, οι New York Times κάνουν λόγο για “Βαλκανική Άνοιξη”, ο Valentin Inzko δηλώνει ότι σε περίπτωση κλιμάκωσης θα πρέπει να εξετασθεί η επέμβαση δυνάμεων της Ε.Ε., ενώ οι ιθύνοντες της σερβικής οντότητες εμφανίζονται ικανοποιημένοι που η αναταραχή προς το παρόν αφορά μόνο περιοχές ελεγχόμενες από την κροατο-μουσουλμανική ομοσπονδία. Οι γεροντότεροι με καχυποψία διαπιστώνουν ότι τα δημόσια κτήρια που πυρπολήθηκαν είναι τα ίδια που είχαν τεθεί στο στόχαστρο των “τσέτνικ” κατά τον εμφύλιο πόλεμο, ενώ ο Μιρσάντ Σούκιτς, διοικητής αστυνομικού τμήματος του Σεράγεβο, απευθύνθηκε στους διαδηλωτές, αρνούμενος, παρά τις υπάρχουσες μαρτυρίες, την κατηγορία ότι συνελήφθησαν ανήλικοι ή ξυλοκοπήθηκαν κρατούμενοι.
    Σε κάθε περίπτωση, η εμβέλεια του ανησυχητικού μηνύματος της Βοσνίας φθάνει μέχρι την ανατολική Μεσόγειο. Σε μία συγκυρία που αναβιώνει με ταχύτατους ρυθμούς η διαδικασία των δικοινοτικών διαπραγματεύσεων , τα αδιέξοδα του μοντέλου “υποχρεωτική συνύπαρξη υπό διεθνή επιτροπεία, με ταυτόχρονη διαιώνιση του επί της ουσίας διαχωρισμού” θα πρέπει νε μελετηθούν πολύ προσεκτικά στην Κύπρο…

    Πηγή:www.capital.gr

    Επισης
    Για τις ταραχές στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τελευταία ενημέρωση: 11/10/2014
    Βοσνία: αιτήματα και δημοκρατική αντιεξέγερση. Ορισμένες πρώτες σημειώσεις.

    Μου αρέσει!

Σχολιάστε

Δημιουργήστε ένα δωρεάν ιστότοπο ή ιστολόγιο στο WordPress.com.

ΠΑΝΩ ↑