
Εισαγωγή – μετάφραση: Florian Geyer για το avantgarde
Η Νότια Αφρική είναι μία κοινωνία που μαστίζεται από ανισότητες. Οι μαύροι της Νοτίου Αφρικής αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία των κατώτερων οικονομικών στρωμάτων, ζουν σε γκέτο και παλεύουν κάθε μέρα να επιβιώσουν με ένα κομμάτι ψωμί και δίχως να φάνε σφαίρα από μπάτσο ή μαφιόζο. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία έζησαν το απαρτχάιντ και στο παρόν, βλέπουν όλες τις ελπίδες τους για αλλαγή να εξανεμίζονται καθώς μπορεί μεν οι μαύροι να έχουν χειραφετηθεί πολιτικά και νομικά, όχι όμως οικονομικά και κοινωνικά, σε μία χώρα όπου το 8% των λευκών, κατέχει περισσότερο πλούτο από το υπόλοιπο ποσοστό του πληθυσμού που αποτελείται από μαύρους και μιγάδες. Επιπλέον, η υγεία αλλά και η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην χώρα είναι ιδιωτικοποιημένες κάτι που δυσχεραίνει την πρόσβαση σε αυτές για το φτωχοποιημένο μαύρο προλεταριάτο, πόσο μάλλον όταν το κοινωνικό κράτος της χώρας έχει παραμείνει στην ίδια ανυπαρξία από την εποχή της Βρετανοκρατίας.
Οι διαδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στη Νότια Αφρική είναι πολύ σοβαρές και κλιμακωμένες. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Ρύμπαρ1, έχουν γίνει ανταλλαγές πυροβολισμών μεταξύ αστυνομικών και διαδηλωτών με πολλούς τραυματισμούς και στις δυο πλευρές.
Αρχιτέκτονας των διαδηλώσεων υπήρξε το κομμουνιστικό κόμμα EEF (Economic Freedom Fighters) το οποίο χαρακτηρίζεται από έντονη συνδικαλιστική, μαχητική και αντιαποικιοκρατική δράση στην χώρα. Το EEF καλεί τους πολίτες να βγουν στους δρόμους και να διεκδικήσουν το μέλλον τους και απαιτεί μεταρρυθμίσεις και κοινωνικό κράτος. Το EEF επιπλέον, στηρίζει όχι μόνο την BRICS, αλλά και το άνοιγμα της Κίνας προς την Αφρική, θεωρώντας την Κίνα ως πρωτοπόρο σοσιαλιστικό κράτος. Ίσως γι’ αυτό τον λόγο δεν είδαμε κανένα ρεπορτάζ σε κανένα δυτικό κανάλι για τις διαδηλώσεις στην χώρα παρά το γεγονός ότι ο έλεγχος έχει ξεφύγει από τα χέρια της αστυνομίας.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφραση του άρθρου της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου του Λιμπόπο, Λεμπογκάνγκ Λεγκόντι, το οποίο είναι αρκετά διαφωτιστικό όσον αφορά την κατάσταση στην χώρα, αλλά και ως κριτική στην στάση ορισμένων Νοτιοαφρικανών που θεωρούν πως για οτιδήποτε πρέπει να κάνουν, πρέπει πρώτα να πάρουν την άδεια της λευκής φιλελεύθερης μειοψηφίας (σας θυμίζει κάτι; Α ναι, τα λόγια του Μάλκολμ X)
__________________
της Dr Lebogang Tiego Legodi
Κέιπ Τάουν – Οι φιλελεύθεροι μεσοαστοί στη Νότια Αφρική – μια ομάδα κυρίως λευκών κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας και του απαρτχάιντ – για μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμη και κατά την περίοδο των εκστρατειών αμφισβήτησης, όταν συντάχθηκε ο Χάρτης Ελευθερίας τη δεκαετία του 1950, αναδείχθηκαν ως οι πλέον κατάλληλοι για να εκφράσουν τους αγώνες των μαύρων.
Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι αυτό το ρατσιστικό αστικό βλέμμα επιμένει στη μεταχείριση των φτωχότερων ανθρώπων από το κράτος πολύ μετά τη διαπραγματευτική διευθέτηση του 1994.
Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ακόμη ότι η παρουσία των σύγχρονων φιλελεύθερων εξορθολογίζεται από τους μαύρους που μεταμφιέζονται σε προοδευτικούς, οι οποίοι εξακολουθούν να φαντάζονται ότι οι λευκοί πρέπει να συμβουλεύονται και να λαμβάνονται υπόψη κατά τη χάραξη στρατηγικής ενάντια στην καταπίεση των μαύρων κατά τη μεταγενέστερη περίοδο του απαρτχάιντ.
Και τώρα, στην περίοδο μετά το απαρτχάιντ, αυτό αντικατοπτρίζεται από την εισαγωγή αστικών και μικροαστικών ομάδων ως εκφραστών της δυστυχίας και της προσδοκίας για καλύτερη ζωή της φτωχής πλειοψηφίας της Νότιας Αφρικής, η οποία έχει μείνει έξω από τα κέρδη μετά το απαρτχάιντ.
Ο Στηβ Μπίκο προειδοποίησε ενάντια σε τέτοιους φιλελεύθερους, και η αποτυχία μας να λάβουμε υπόψη την προειδοποίησή του μπορεί να είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση των «εκκρεμοτήτων» του παρελθόντος στο παρόν.
Όταν ο πρώην πρόεδρος Τζέικομπ Ζούμα θεωρήθηκε ανίκανος να επιλύσει τις προκλήσεις της μεταχιλιαστικής Νότιας Αφρικής, έγιναν εκκλήσεις από πολιτικά κόμματα, συνδικάτα, κοινωνικές ομάδες και μέλη του ίδιου του κόμματός του ότι οι άνθρωποι πρέπει να βγουν και να εκφράσουν τα παράπονά τους με το hashtag #ZumaMustGo.
Σήμερα, όταν το EFF και άλλες ομάδες καλούν σε εθνικό κλείσιμο και απαιτούν την παραίτηση του προέδρου Σύριλ Ραμαφόσα, προειδοποιούμαστε από εκείνους που προτιμούν το παρόν καθεστώς ενάντια σε αυτό που χαρακτηρίζεται είτε ως «αναρχία» είτε ως «ανομία» για το πώς αυτό θα επαναλάβει τα γεγονότα του Ιουλίου του 2021 ή ότι η δοκιμαζόμενη οικονομία δεν θα ανακάμψει.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της δημοκρατικής διακυβέρνησης – και όχι λιγότερο στη «νέα αυγή» του Ραμαφόσα από το 2018 – οι μαύροι στη Νότια Αφρική παρέμειναν στο περιθώριο των οικονομικών κερδών, αλλά επηρεάστηκαν ουσιαστικά από την οικονομική αποτυχία.
Κατά ειρωνικό τρόπο, μια κυβέρνηση που διοικείται από μαύρα άτομα δεν άλλαξε τη ζωή της πλειοψηφίας των μαύρων.
Αυτό θέτει στη συνέχεια το ερώτημα, σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά τη δημοκρατική Νότια Αφρική: Μπορούν οι μαύροι άνθρωποι να μιλούν ότι έχουν αποκτήσει πλήρη ανθρωπιά στα μάτια των διοικητών και των κυβερνητών του κράτους στο οποίο ζουν, με πλήρη πραγμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που τους υπόσχεται το Σύνταγμα, το οποίο οι κυβερνήτες τους ορκίζονται να υπερασπιστούν και να διατηρήσουν στις τελετές ορκωμοσίας μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση;
Ποιος φταίει; Το ANC, ή η μεταβαλλόμενη παγκόσμια πολιτική δυναμική, ή και τα δύο; Αν όλα αυτά ή κανένα, τι γίνεται για να αλλάξει αυτό για τους απλούς ανθρώπους, όπως τα παιδιά που αναγκάζονται να χρησιμοποιούν αποχωρητήρια λάκκους, ενώ οι υπουργοί οδηγούνται με αυτοκινητοπομπές πολυτελών οχημάτων;
Θα πρέπει οι Νοτιοαφρικανοί να περιμένουν τις γενικές εκλογές του 2024 για να εκφράσουν τα παράπονά τους, όταν σήμερα δεν έχουν νερό και υφίστανται εξουθενωτικές διακοπές ρεύματος;
Ή μήπως θα έπρεπε, όπως τους ζητήθηκε το 2017, να βγουν στους δρόμους και να εκφράσουν τα παράπονα και τη διαφωνία τους;
Ή μήπως θα πρέπει να εξετάσουν τις απόψεις των φιλελεύθερων για το πώς αυτό θα καταρρεύσει την ήδη προβληματική οικονομία, λες και το να μην βγουν στο δρόμο θα σημαίνει με κάποιο τρόπο, κάποια μέρα, με κάποια ανεξήγητη διαδικασία, μια καλύτερη ζωή γι’ αυτούς; Πόση ακόμα υπομονή και ελπίδα και εμπιστοσύνη πρέπει να αποσπαστεί από τα πεινασμένα, άστεγα, διψασμένα, παραμορφωμένα, άνεργα σώματά τους στο όνομα της σταθερότητας και της τάξης;
Αυτά είναι ερωτήματα που όλοι οι Νοτιοαφρικανοί πρέπει να αναλογιστούν. Τουλάχιστον για μια φορά, όπως προειδοποιούσε ο Μπίκο, οι μαύροι και οι φτωχοί άνθρωποι πρέπει να σταθούν ενωμένοι ενάντια στις αδικίες που σημαδεύουν τη ζωή τους – ακόμη και σε αυτή τη νέα Νότια Αφρική με νόμους που δεν συνδυάζονται με δικαιοσύνη – και να δείξουν τη δυσαρέσκειά τους για αυτή τη λεγόμενη μαύρη κυβέρνηση.
Οι φτωχοί δεν θα δουν καμία βελτίωση στη ζωή τους όσο η στέρηση και η εξαθλίωσή τους είναι δευτερεύουσα σε σχέση με την αισθητική τάξη που επιμένουν οι αστοί και οι αστοί επίδοξοι που μιλούν με τη διχαλωτή γλώσσα των παλαιών φιλελεύθερων