Πηγή: wsws, μετάφραση: Θ.Ν.
(Το Μεξικό του Λόπες-Ομπραδόρ, η Κολομβία του Πέτρο, η Βραζιλία του Λούλα και η Αργεντινή του Φερνάντες έχουν ήδη δηλώσει ότι δεν διατίθενται να αποδεχτούν τις σχετικές προτάσεις των ΗΠΑ, κι αυτά είναι φυσικά πολύ καλά νέα. Ωστόσο η πολεμική σύγκρουση έχει ακόμα δρόμο κι ο «πολιτικός καιρός» στη Λατινική Αμερική μπορεί πάντα να έχει κακά γυρίσματα. Κυρίως όμως, αυτό που σκιαγραφείται στο παρακάτω άρθρο είναι το πλαίσιο των αμερικανικών επιδιώξεων που άπτονται του «σαφάρι όπλων» στην Λατινική Αμερική, πλαίσιο το οποίο είναι πολύ ευρύτερο από τις τρέχουσες στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, στις οποίες ο ιμπεριαλισμός προσπαθεί απεγνωσμένα να αποτρέψει μια συντριπτική ήττα του proxy ουκρανικού στρατού του διακινδυνεύοντας μ’ αυτόν τον τρόπο μια εφιαλτική γενίκευση της σύγκρουσης – Θ.Ν.)
Σε μια ολοένα και πιο φρενήρη αναζήτηση όπλων για τον πόλεμο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες στράφηκαν στη Λατινική Αμερική, όπως αποκάλυψε η ανώτατη διοικητής των ΗΠΑ για την περιοχή.
Η επικεφαλής της Νότιας Διοίκησης των ΗΠΑ (SOUTHCOM), στρατηγός Λόρα Ρίτσαρντσον, δήλωσε σε διαδικτυακό φόρουμ που διοργάνωσε την περασμένη εβδομάδα το think tank γεωπολιτικής στρατηγικής Atlantic Council της Ουάσινγκτον ότι το Πεντάγωνο προσπαθεί να πείσει αρκετές μη κατονομαζόμενες κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής να «δωρίσουν» ρωσικής κατασκευής στρατιωτικό υλικό στο υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ καθεστώς στην Ουκρανία.
«Συνεργαζόμαστε με τις χώρες που έχουν τον ρωσικό εξοπλισμό είτε για να τον δωρίσουν είτε για να τον αντικαταστήσουν με εξοπλισμό των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε η στρατηγός Ρίτσαρντσον σε ένα διαδικτυακό ακροατήριο.
Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και των τριών χωρών της περιοχής που έχουν τους στενότερους στρατιωτικούς δεσμούς με τη Μόσχα – Βενεζουέλα, Νικαράγουα και Κούβα – είναι είτε ανύπαρκτες είτε σημαντικά περιορισμένες. Όλες τους, όπως και η Ρωσία, υπόκεινται σε αμερικανικές κυρώσεις.
Αν και η Ρίτσαρντσον αρνήθηκε να τις κατονομάσει στο φόρουμ, με τίτλο «Για την ασφάλεια στην αμερικανική ήπειρο», δήλωσε ότι έξι άλλες χώρες στην περιοχή έχουν σημαντικά αποθέματα σοβιετικού ή ρωσικού οπλισμού και ότι βρίσκονται «στα σκαριά» συνομιλίες για να πειστούν «να τα δωρίσουν στην Ουκρανία ή στον εν εξελίξει σκοπό». Τέτοιες συμφωνίες για την αποστολή ρωσικής κατασκευής εξοπλισμού στον πόλεμο της Ουκρανίας θα συμπεριλαμβάνουν την πίεση προς τις χώρες της Λατινικής Αμερικής να αντικαταστήσουν τον ρωσικό εξοπλισμό με οπλισμό αμερικανικής κατασκευής.
Ενώ η Νότια Διοίκηση των ΗΠΑ αρνήθηκε επίσης να διευκρινίσει ποιες χώρες βρίσκονταν σε συνομιλίες για τέτοιες μεταφορές όπλων, το Πεντάγωνο έχει καταγράψει προσεκτικά τις εισροές σοβιετικών και ρωσικών όπλων στην περιοχή.
Σε κατάθεσή του τον περασμένο Ιούλιο ενώπιον της Υποεπιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων για το Δυτικό Ημισφαίριο, ο Evan Ellis, επικεφαλής εμπειρογνώμονας του US Army War College για τη Λατινική Αμερική και ένθερμος υποστηρικτής της άποψης ότι η Ουάσινγκτον πρέπει να θεωρεί την περιοχή ως πεδίο μάχης ενόψει των προετοιμασιών για παγκόσμιο πόλεμο, έδωσε έναν λεπτομερή κατάλογο τέτοιων οπλικών συστημάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα της Λατινικής Αμερικής -πέραν της Βενεζουέλας, της Κούβας και της Νικαράγουας- με τον μεγαλύτερο αριθμό τέτοιων όπλων, όπως κατέθεσε, είναι το Περού, το οποίο άρχισε να εισάγει σοβιετικά όπλα τη δεκαετία του 1970 υπό το εθνικιστικό στρατιωτικό καθεστώς του στρατηγού Βελάσκο Αλβαράδο ενώ και το 2013 αγόρασε 24 στρατιωτικά ελικόπτερα Mi-17 και δύο επιθετικά ελικόπτερα Mi-35 από τη Μόσχα. Στα χρόνια που μεσολάβησαν, συμπεριλαμβανομένης της δεξιάς δικτατορίας του Αλμπέρτο Φουχιμόρι, η Λίμα αγόρασε μαχητικά βομβαρδιστικά Su-22, μαχητικά αεροσκάφη Mig-29 και άλλο εξοπλισμό, ενώ οι ένοπλες δυνάμεις της έλαβαν και στρατιωτική εκπαίδευση από τη Ρωσία.
Το κοινοβουλευτικό πραξικόπημα της 7ης Δεκεμβρίου που ανέτρεψε τον πρόεδρο Πέδρο Καστίγιο και επέφερε ένα καθεστώς στο οποίο κυριαρχεί η περουβιανή δεξιά και οι δυνάμεις ασφαλείας υπό την πρώην αντιπρόεδρο του Καστίγιο, Ντίνα Μπολουάρτε, μπορεί κάλλιστα να έχει προλειάνει το έδαφος για το είδος της συμφωνίας που προωθεί η στρατηγός Ρίτσαρντσον. Μια ημέρα πριν από το πραξικόπημα, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στη Λίμα, Λίζα Κέννα, βετεράνος πράκτορας της CIA, συναντήθηκε και κατέληξε σε συνεννόηση με τον υπουργό Άμυνας της χώρας για υποστήριξη στην εκδίωξη του Καστίγιο. Έκτοτε, οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν εξαπολυθεί εναντίον των διαδηλωτών, σκοτώνοντας τουλάχιστον 60 από αυτούς.
Άλλες χώρες με σημαντικά αποθέματα σοβιετικών/ρωσικών όπλων είναι η Βραζιλία, ο Ισημερινός, η Κολομβία, το Μεξικό, η Ουρουγουάη και η Αργεντινή. Τα εν λόγω οπλικά συστήματα περιλαμβάνουν άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα, πυραυλικά συστήματα πολλαπλής εκτόξευσης, πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος, MANPADS (φορητά αντιαεροπορικά συστήματα) και διάφορα αεροσκάφη σταθερών πτερύγων και ελικόπτερα.
Στις επισημάνσεις της, η Ρίτσαρντσον τόνισε ότι το Πεντάγωνο κινείται «επιθετικά» για να εκμεταλλευτεί τα εμπόδια που επιβάλλουν οι αντιρωσικές κυρώσεις στη Μόσχα για την παροχή εξαρτημάτων για τα οπλικά της συστήματα και την παροχή χρηματοδοτήσεων σε λατινοαμερικάνους πελάτες.
Υπό το πρίσμα του proxy πολέμου των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, η αποστολή των όπλων από τη Λατινική Αμερική εξυπηρετεί έναν σαφή στόχο. Ενώ η διεθνής προσοχή έχει επικεντρωθεί στις προκλητικές και δυνητικά παγκοσμίως καταστροφικές αποφάσεις για την προμήθεια στο Κίεβο προηγμένων αμερικανικών αρμάτων μάχης M1 Abrams και γερμανικών αρμάτων μάχης Leopard 2, η πραγματικότητα είναι ότι θα χρειαστούν μήνες προτού τα όπλα αυτά να μπορούν να χρησιμοποιηθούν με εκπαιδευμένα ουκρανικά πληρώματα. Τα σοβιετικά/ρωσικά αποθέματα στη Λατινική Αμερική, από την άλλη πλευρά, είναι σχεδόν πανομοιότυπα με τα όπλα που είναι ήδη γνωστά στον ουκρανικό στρατό και μπορούν να αναπτυχθούν άμεσα.
Όσον αφορά τους στόχους της Ουάσιγκτον στην ίδια τη Λατινική Αμερική, η απάλειψη της Ρωσίας ως ανταγωνιστή και η αποκατάσταση του μονοπωλίου του Πενταγώνου στις προμήθειες όπλων θα παρείχε στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό αυξημένη πολιτική επιρροή σε μια περιοχή στην οποία ο στρατός έχει επανειλημμένα παρέμβει για να ανατρέψει κυβερνήσεις που θεωρούνται μη επαρκώς υποταγμένες στα συμφέροντα των ΗΠΑ και τα συμφέροντα του εθνικού κέρδους.
Οι αυξημένες πωλήσεις όπλων σημαίνουν μεγαλύτερο αριθμό στρατιωτικών συμβούλων των ΗΠΑ σε αυτές τις χώρες και περισσότερους αξιωματικούς τους που αποστέλλονται για στρατιωτική εκπαίδευση στις ΗΠΑ. Αυτό συντελεί στη σφυρηλάτηση δεσμών μεταξύ στρατιωτικών που είναι πολύ βαθύτεροι από εκείνους που υπάρχουν μεταξύ διπλωματών ή εκλεγμένων αξιωματούχων, δημιουργώντας την οργανωτική υποδομή για το είδος των στρατιωτικών πραξικοπημάτων που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ και σάρωσαν την ήπειρο κατά τη διάρκεια του τελευταίου μισού αιώνα.
Ενώ η Ρίτσαρντσον παρουσίασε τις δραστηριότητες της Ρωσίας στην περιοχή ως οξεία απειλή για τα συμφέροντα των ΗΠΑ, στην πραγματικότητα ωχριούν στη σύγκριση και αποτελούν κατά κύριο λόγο απάντηση στη μαζική περικύκλωση της ίδιας της Ρωσίας από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
Όπως κατέστησε σαφές η στρατηγός στις παρατηρήσεις της, η Ουάσινγκτον και το Πεντάγωνο θεωρούν την Κίνα, την οποία περιέγραψε ως «κακόβουλο κρατικό παράγοντα», ως την πιο σοβαρή πρόκληση για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή.
Χρησιμοποιώντας την κινδυνολογική ρητορική της πολεμικής προπαγάνδας, η Richardson απηύθυνε προειδοποίηση για «την εισβολή και τα πλοκάμια της ΛΔΚ [Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας] σε χώρες του δυτικού ημισφαιρίου που βρίσκονται τόσο κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες». Η παρουσία της Κίνας, είπε, είχε φτάσει «ακριβώς εδώ, στη «γραμμή της περοχής» στην πατρίδα μας – ακριβώς εδώ, στην κόκκινη ζώνη».
Η γλώσσα της στρατηγού απηχεί το Δόγμα Μονρόε του 19ου αιώνα, το οποίο οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν αρχικά για να αποτρέψουν την ευρωπαϊκή αυτοκρατορική παρέμβαση στο ημισφαίριο και αργότερα το επικαλέστηκαν για να υπερασπιστούν στρατιωτικά πραξικοπήματα, αστυνομικές δικτατορίες και αιματηρούς αντεπαναστατικούς πολέμους που διεξήγαγαν στο όνομα της καταπολέμησης του «κομμουνισμού».
Όπως και οι προκάτοχοί της, έχει την αλαζονική συνήθεια να θεωρεί τις χώρες νότια των αμερικανικών συνόρων ως την «πίσω αυλή» του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αλλά είναι αναγκασμένη να παραδεχτεί ότι η Ουάσινγκτον έχει χάσει μεγάλο μέρος της επιρροής της σε αυτά τα εδάφη.
«Σε πολλές από τις χώρες μας σε αυτή την περιοχή, [η Κίνα] είναι ο νούμερο ένα εμπορικός εταίρος, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να είναι δεύτερες στις περισσότερες περιπτώσεις», δήλωσε η Ρίτσαρντσον. Στην πραγματικότητα, η Κίνα είναι ήδη ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Νότιας Αμερικής. Σε διάστημα μόλις δύο δεκαετιών, το συνολικό εμπόριο μεταξύ της Κίνας και της περιοχής της Λατινικής Αμερικής ως σύνολο έχει εκτοξευθεί σχεδόν κατά 20 φορές, από 17 δισεκατομμύρια δολάρια το 2002 σε 315 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019.
Είκοσι μία από τις 31 χώρες της περιοχής έχουν ενταχθεί στην πρωτοβουλία του Πεκίνου «Ζώνη και Δρόμος», η οποία έχει ήδη οδηγήσει σε σημαντική ανάπτυξη των υποδομών, συμπεριλαμβανομένων 17 λιμενικών εγκαταστάσεων, αυτοκινητοδρόμων και σιδηροδρόμων σχεδιασμένων να διοχετεύσουν τη ροή ζωτικών πρώτων υλών της Λατινικής Αμερικής μέσω του Ειρηνικού προς την Κίνα. Εν τω μεταξύ, σε πείσμα των αμερικανικών πιέσεων, η κινεζική πολυεθνική Huawei έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο στις τηλεπικοινωνίες και στην παροχή δικτύων 5G.
«Ανησυχώ για αυτές τις διττής χρήσης κρατικές επιχειρήσεις που ξεπηδούν από τη [Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας] και ανησυχώ για την ικανότητα διττής χρήσης – τη δυνατότητα να τις μετατρέψουν και να τις χρησιμοποιήσουν για στρατιωτικούς σκοπούς», δήλωσε ο Ρίτσαρντσον.
Συνεχίζοντας, ωστόσο, η διοικητής της SOUTHCOM έκανε ξεκάθαρο ότι η πραγματική ανησυχία είναι η διασφάλιση της κυριαρχίας των ΗΠΑ επί των στρατηγικών πόρων της περιοχής και το να είναι σε θέση να τους στερήσει από την Κίνα.
Εξηγώντας «γιατί αυτή η περιοχή μετράει» για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, η στρατηγός προχώρησε στην καταγραφή των «πλούσιων πόρων» της, συμπεριλαμβανομένων των τεράστιων αποθεμάτων πετρελαίου της Βενεζουέλας και της ανακάλυψης τεράστιων κοιτασμάτων στα ανοικτά των ακτών της Γουιάνας, του χαλκού, του αργύρου, του χρυσού και άλλων ορυκτών, καθώς και του 31% των παγκόσμιων αποθεμάτων γλυκού νερού. Σημείωσε ότι σήμερα η Κίνα εξαρτάται από τη Λατινική Αμερική για το 36% των τροφίμων της.
Η στρατηγός Ρίτσαρντσον έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο λεγόμενο «τρίγωνο του λιθίου» – Αργεντινή, Βολιβία και Χιλή – το οποίο αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος από το 60% των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου που εκτιμάται ότι διαθέτει η Λατινική Αμερική. Το στρατηγικής σημασίας μέταλλο αποτελεί βασικό συστατικό για τη μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα και χρησιμοποιείται σχεδόν σε κάθε σύγχρονο οπλικό σύστημα. Ο αγώνας για τον έλεγχο των αποθεμάτων λιθίου στην περιοχή μπορεί σύντομα να μοιάζει με τις σκληρές και αιματηρές μάχες για τον έλεγχο του πετρελαίου της Μέσης Ανατολής. Σήμερα, η Κίνα αντιπροσωπεύει πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας ικανότητας διύλισης λιθίου και παράγει το 79% των μπαταριών ιόντων λιθίου, σε σύγκριση με μόλις το 6,2% των ΗΠΑ.
Η Ρίτσαρτσον αναφέρθηκε στο γεγονός ότι μόλις την προηγούμενη ημέρα είχε συγκαλέσει μια συνάντηση Zoom με «τους πρεσβευτές των ΗΠΑ στην Αργεντινή και τη Χιλή, καθώς και τον υπεύθυνο στρατηγικής της Livent [αμερικανικός προμηθευτής λιθίου της Tesla] και τον αντιπρόεδρο για τις διεθνείς δραστηριότητες της Albermarle [η μεγαλύτερη αμερικανική εταιρεία λιθίου] για να μιλήσουν για το τρίγωνο του λιθίου στην Αργεντινή, τη Βολιβία και τη Χιλή, τις εταιρείες και το πώς τα πάνε και τι βλέπουν ως προκλήσεις και άλλα παρόμοια πράγματα στην επιχείρηση λιθίου. Και εν συνεχεία για την επιθετικότητα και την επιβολή από τη ΛΔΚ».
Ο στόχος, είπε, ήταν «να καταλάβουμε τα προβλήματα και να αποκλείσουμε τους αντιπάλους μας».
Η διοικητής της SOUTHCOM δεν έδωσε λεπτομέρειες σχετικά με το πώς η Ουάσινγκτον σκοπεύει να «αποκλείσει» την Κίνα από μια περιοχή και έναν στρατηγικό κλάδο όπου έχει ήδη αναδειχθεί σε κυρίαρχη οικονομική δύναμη.
Το ίδιος το γεγονός ότι η περιφερειακή διοικητής του Πενταγώνου συγκαλεί συνάντηση πρεσβευτών και στελεχών μεγάλων επιχειρήσεων για να συζητήσουν πώς θα αποσπάσουν τον έλεγχο των αποθεμάτων λιθίου της Λατινικής Αμερικής από την Κίνα είναι ενδεικτικό. Ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στρέφεται στην επέκταση του μιλιταρισμού στην προσπάθειά του να αντισταθμίσει τη διάβρωση της παγκόσμιας οικονομικής ηγεμονίας του. Βλέπει τη Λατινική Αμερική ως στόχο ιμπεριαλιστικής λεηλασίας και ως βασικό πεδίο μάχης στην πορεία προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη στιγμή μάλιστα που προσπαθεί να ενισχύσει και να συσφίξει τον έλεγχό του επί των Ενόπλων Δυνάμεων της περιοχής για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη απειλή της κοινωνικής επανάστασης σε όλη την υποήπειρο.
Avantgarde 